Τα εμφυλιοπολεμικά σκίτσα του νεαρού Μποστ
Οι Μποστ-maniacs του ελληνικού διαδικτύου έχουν το δικό τους σημείο συνεύρεσης. Είναι οι ‘Σελίδες Μποστ‘ στον ιστότοπο του Νίκου Σαραντάκου, κλικ εδώ, και οι αναρτήσεις στην κατηγορία ‘Μποστ’ στο ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, επίσης, κλικ εδώ. Εκεί συναντιούνται οι fans του Μποστ, και έπειτα από κάθε καινούργιο σκίτσο του ιδιοφυούς πολυ-δημιουργού Μποστ, που καταφέρνει και ξεθάβει ο Νικοδεσπότης, ακολουθεί συζήτηση, με σχόλια, με νέες πληροφορίες και γνώση, συζήτηση συνήθως πνευματώδης και με χιούμορ, πάντοτε με έναυσμα την βιτριολική διεισδυτική ματιά του δαιμόνιου Μοστ μέσα στα … κώμικ.
Εμείς σήμερα θα ασχοληθούμε με άλλη πτυχή της δημιουργίας του πολυτάλαντου Μποστ. Πρόκειται για τα σκίτσα που έφτιαχνε, μάλλον για βιοποριστικούς λόγους, την περίοδο του εμφυλίου πολέμου. Αν και ο Μποστ είχε συνδεθεί με το ΕΑΜ την περίοδο της Κατοχής (είχε γράψει μάλιστα και ΕΑΜίτικα κάλαντα την Πρωτοχρονιά του 1945, που ο μετέπειτα σκηνοθέτης στην Σοβιετική Ενωση, Γιώργος Σεβαστίκογλου τα τραγουδούσε μέσα στα Δεκεμβριανά του 1944 στα νοσκοκομεία του ΕΛΑΣ), την ώρα των εμφύλιων συγκρούσεων, ο Μποστ σατίριζε πάλι τα τεκταινόμενα με τα σκίτσα του, μάλλον κατά παραγγελία, αλλά έχοντας στο στόχαστρό του την μία μόνο πλευρά. Οπωσδήποτε, τα σκίτσα αυτά λίγο θυμίζουν τις μετέπειτα δημιουργίες του, όπως τις ξέρουμε από την μετά το 1950 εποχή. Λείπει η αποδομητική των γεγονότων προσέγγιση των θεμάτων (ή, μάλλον, του θέματος, θα έπρεπε να πούμε, αφού η θεματολογία είναι αποκλειστικά οι εμφύλιες συγκρούσεις), αν και ο νεαρός Μποστ αποδεικνύεται και πάλι πολύ ενημερωμένος (όπως αργότερα), αλλά και ευρηματικός (όπως αργότερα), όχι όμως στα σουρεάλ επίπεδα που είχε φτάσει αργότερα.
Δεν υπάρχουν σαφείς πληροφορίες για τον αριθμό των σκίτσων αυτών, ούτε για τις ακριβείς ημερομηνίες που δημοσιεύτηκαν, ούτε καν για την εφημερίδα (ή εφημερίδες) που τα φιλοξενούσε. Κατά μία πληροφορία πρόκειται για την εφημερίδα ‘Εθνικός Κήρυξ‘. Και αυτό οφείλεται στο ότι αυτά τα σκίτσα δεν έχουν διασωθεί, ούτε ο ίδιος ο δημιουργός τους φρόντισε να τα περιλάβει σε κάποια (μελλοντική) σύνοψη· για την ακρίβεια, ο Μποστ δεν μίλησε ποτέ για αυτά τα σκίτσα. Οπωσδήποτε η ειλικρινής του σχέση με την Αριστερά έπαιξε κάποιο ρόλο.
Από τα διασωθέντα σκίτσα, ας δούμε 6 από αυτά (θα ακολουθήσουν και άλλα).
Να σημειώσουμε, μόνο, με την ευκαιρία, ότι ψάχνουμε πληροφορίες για την ‘λαϊκή όπερα’ με τίτλο ‘Μαμά η Ελληνίς‘ που έγραψε ο Μποστ, και στην οποία τη μουσική έγραψε ο Πάνος Τζαβέλλας, όπως μπορούμε να δούμε και στην ιστοσελίδα του τελευταίου, κλικ εδώ. Αν κάποιος/α γνωρίζει κάτι σχετικό, ας κάνει έναν κόπο στο basilikimetatroulou at yahoo dot gr, ευχαριστούμε εκ των προτέρων.
1. Ενθύμιον ‘Γράμμος’.
Ενθύμιον “Γράμμος”.