Short version: Η ανθρωποσφαγή στη Σρεμπρένιτσα, η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά και η εμπλοκή της Χρυσής Αυγής – Νέα στοιχεία και αποκαλύψεις, για πρώτη φορά στην Ελλάδα
Πρωθυστερόγραφο: Το κείμενο που ακολουθεί είναι η συντομευμένη version της πέμπτης μεγάλης έρευνας του XYZ Contagion με θέμα ‘Η ανθρωποσφαγή στη Σρεμπρένιτσα, η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά και η εμπλοκή της Χρυσής Αυγής – Νέα στοιχεία και αποκαλύψεις, για πρώτη φορά στην Ελλάδα‘. Ο,τι ακολουθεί, βλέπει το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά στην Ελλάδα, αλλά -επιτρέψτε μας-, και διεθνώς, αφού και οι ξένοι δημοσιογράφοι που έχουν ασχοληθεί με το θέμα ποτέ δεν έφτασαν τόσο μακριά όσο το XYZ Contagion σήμερα.
Συμπεριλαμβάνονται όσα υποκεφάλαια της έρευνας βλέπετε πιο κάτω με έντονα γράμματα, στον συνολικό κατάλογο περιεχομένων της πλήρους version της έρευνας.
Δεν περιλαμβάνονται οι ενότητες με το ιστορικό πλαίσιο, με την περιγραφή των γεγονότων και τις στρατιωτικές και επιχειρησιακές πτυχές, με το πολιτικό πλαίσιο, με τους αρνητές και αναθεωρητές της γενοκτονίας, με τις νομικές περιπέτειες και τις συλλήψεις των εθελοντών μετά την επιστροφή τους στην Ελλάδα και με τις πολιτικές απόψεις μας για το θέμα.
Αν θέλετε να διαβάσετε την πλήρη version, υπάρχει δημοσιευμένη στο άρθρο μας με τίτλο:‘Η ανθρωποσφαγή στη Σρεμπρένιτσα, η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά και η εμπλοκή της Χρυσής Αυγής – Νέα στοιχεία και αποκαλύψεις, για πρώτη φορά στην Ελλάδα – Το πλήρες κείμενο‘
https://xyzcontagion.com/srebrenica/
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
— Ξεκλειδώνοντας τα πρώτα μυστικά για να ανοίξει ξανά η έρευνα (Μια πρώτη γνωριμία με τα πρόσωπα της υπόθεσης)
— Flashback #1 – «Ελληνες ύποπτοι» στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης για τα εγκλήματα στην πρώην Γιουγκοσλαβία και Ελληνες μισθοφόροι στο πιο αιμοσταγές Απόσπασμα Θανάτου του πολέμου στη Βοσνία
– Flashback #2 – Ποινικές υποθέσεις εθελοντών μετά την επιστροφή τους
– Οι πολλές μορφές της ελληνικής βοήθειας στον σερβικό μεγαλοϊδεατισμό και στις πρακτικές της εθνοκάθαρσης
— Σε ποιο βαθμό ήταν εθνικοσοσιαλιστική η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά ΕΕΦ;;; Εξαγωγή χρυσαυγιτισμού σε ‘πατριωτικό περιτύλιγμα’ – «Για τη Λευκή Φυλή και την Ορθοδοξία, ενάντια στον Τούρκο και στον Εβραίο υπάνθρωπο»
— Τα δώρα του Αγιου Βασίλη στους Ελληνες κυνηγούς Μουσουλμάνων – Ενα θέαμα για όλη την οικογένεια, γύρω από το χριστουγεννιάτικο τραπέζι
— Η Πινακοθήκη των εθελοντών: Οταν έβγαιναν σε τακτική βάση στην τηλεόραση και στις εφημερίδες
— Οι Ελληνες της ΕΕΦ γιορτάζουν: Πάσχα με τον Κάρατζιτς, Πρωτοχρονιά με τον Μλάντιτς. Των Αγίων Πέτρου και Παύλου, στις 12 Ιουλίου 1995, με ποιους πέρασαν τη γιορτή;;;
– Διάρθρωση του στρατού και ιεραρχία: Τα πρόσωπα-κλειδιά της ανθρωποσφαγής στην Σρεμπρένιτσα και οι συναντήσεις τους με τον Μπάγιαγκιτς και την ΕΕΦ
– Σρεμπρένιτσα: Τα γεγονότα της πρώτης συστηματικής εξολόθρευσης (γενοκτονία, κατά τον ΟΗΕ) στον ευρωπαϊκό χώρο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
– Η μεγάλη σφαγή: Selection, εν ψυχρώ εκτελέσεις βιασμοί, ακρωτηριασμοί, βασανιστήρια και θάψιμο ανθρώπων ζωντανών
— Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς (Zvonko Bajagic), διοικητής της ΕΕΦ και υψηλόβαθμος αξιωματικός σε θέση-κλειδί του σερβοβοσνιακού στρατού: Ο χαρακτηρισμένος από το 1992 ως εγκληματίας πολέμου ‘φιλέλλην’ πολέμαρχος και νονός του εγκλήματος, στη ‘μαύρη λίστα’ του FBI. Βίος και πολιτεία
— Τι συνέβη στο γήπεδο της περιοχής Nova Kasaba, ποιους συνάντησαν και από που πέρασαν οι Ελληνες εθελοντές και ο Σερβοβόσνιος διοικητής της ΕΕΦ;;;
– Τι γνωρίζει η ελληνική κοινή γνώμη μέχρι σήμερα. Δημόσιες ομολογίες και επίσημες εκθέσεις που κάνουν λόγο για συμμετοχή των Ελλήνων της ΕΕΦ στη σφαγή της Σρεμπρένιτσα
— Οι επιβαρυντικές για την ΕΕΦ καταθέσεις του Zβόνκο Μπάγιαγκιτς στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, υπέρ Παντούρεβιτς το 2009 και υπέρ Κάρατζιτς το 2013
— Αλλες αποδείξεις και μαρτυρίες για τη δράση των Ελλήνων Εθελοντών της ΕΕΦ τις ημέρες της κατάληψης και της σφαγής στην Σρεμπρένιτσα. Νέα στοιχεία
— Κι άλλα άγνωστα στοιχεία για την δράση της ΕΕΦ, για πρώτη φορά στο φως στην Ελλάδα – Τι γνωρίζουν οι Βόσνιοι ερευνητές
— Συμμετοχή σε αποσπάσματα θανάτου: Με πυροβολικό, βαρέα όπλα και ενέδρες ενάντια στους τρομοκρατημένους Μουσουλμάνους που έψαχναν διαφυγή, «Νιώθαμε ικανοποιημένοι όταν σκοτώναμε Μουσουλμάνους, αφήναμε σε 13 λεπτά 300 νεκρούς»
– Μετά την αποχώρηση της ΕΕΦ από τα μέτωπα του πολέμου και τις δοσοληψίες με τη Δικαιοσύνη
— Ερωτήματα (όχι μόνο για τη συνείδησή μας)
– Οι Ελληνες εθελοντές της ΕΕΦ: Και αρνητές της εθνοκάθαρσης
– Ποιο κόμμα υποστηρίζει η ΕΕΦ στα κοινωνικά δίκτυα: Επιτρέπεται ο εγκωμιασμός εγκλημάτων (και ειδικότερα, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και εγκλημάτων πολέμου) σε κοινή θέα;;;
– Το πρώτο βίντεο που δείχνει άνδρες της ΕΕΦ μαζί με τους αυτουργούς, φυσικούς και ηθικούς, της σφαγής στη Σρεμπρένιτσα. Οταν η ‘επικρότηση’ δίνει την θέση της στην χαρά της ‘εκπυρσοκρότησης’
— Βιβλιογραφία – Φιλμογραφία – Προτάσεις
Προτρέπουμε κάθε κάτοχο, διαχειριστή ή αρθρογράφο προοδευτικής ή κινηματικής μη εμπορικής ιστοσελίδας, portal, ενημερωτικού ΜΜΕ ή ιστολογίου που θεωρεί ότι η χώρα μας αδιαφόρησε γι’ αυτό το ύψιστο ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δεν έπραξε όσα όφειλε, κάθε αρθρογράφο που έχει τη δυνατότητα να δημοσιεύει απόψεις και ρεπορτάζ σε portal, website, ιστότοπους ΜΜΕ, blog κά., κάθε αντιφασίστα και αντιεθνικιστή, κάθε υπερασπιστή των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και όλους όσους αυτό το κείμενο τους κάνει να θυμώνουν ή τους αγγίζει με οποιοδήποτε τρόπο, να αναδημοσιεύσουν και να χρησιμοποιήσουν ό,τι θεωρούν σκόπιμο από την παρούσα εργασία, ευχής έργον -και επιθυμία μας-, ελεύθερα και χωρίς κανέναν περιορισμό εκτός από την αυτονόητη αναφορά της πηγής με ενεργό link προς το παρόν κείμενο. Μπορείτε να αντιγράψετε και να χρησιμοποιήσετε είτε ολόκληρο το κείμενο, είτε κεφάλαια ή τμήματα αυτού, είτε τα βίντεο, είτε τις φωτογραφίες με τις λεζάντες τους, είτε αποσπάσματα, για να γράψετε και να δημοσιεύσετε στα δικά σας ΜΜΕ οτιδήποτε θα μπορούσε να πιέσει προς την κατεύθυνση της περαιτέρω έρευνας και ενασχόλησης με αυτό το -ντροπιαστικό για την Ελλάδα και τους πολίτες της- ζήτημα. Κάθε βοήθεια στην διάχυση των αποκαλύψεων, των στοιχείων και των πληροφοριών και κάθε ανακίνηση του θέματος ώστε να φτάσει όσο πιο κοντά γίνεται στους αξιωματούχους και στους επαγγελματίες λειτουργούς μιας εκ των τεσσάρων εξουσιών της χώρας μας είναι ευπρόσδεκτες. Σε σχέση με εμπορικά ΜΜΕ και portal και με όσα φιλοξενούν διαφημίσεις, παρακαλούμε επικοινωνήστε προηγουμένως με τους συντάκτες μας, αφού πρώτα υπενθυμίσουμε την ‘Πολιτική Αναδημοσιεύσεων‘, την οποία, παρακαλούμε διαβάστε την, σε περίπτωση αντιγραφής του συνόλου του άρθρου -ευχαριστούμε.
Short version: Η ανθρωποσφαγή στη Σρεμπρένιτσα, η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά και η εμπλοκή της Χρυσής Αυγής – Νέα στοιχεία και αποκαλύψεις, για πρώτη φορά στην Ελλάδα
Δύο κράτη έχουν την χειρότερη φήμη διεθνώς σχετικά με την στάση που κράτησαν στα γεγονότα της Σρεμπρένιτσα, που όπως ξέρουμε είναι η μοναδική περίπτωση πολεμικής θηριωδίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ευρώπη σε τέτοια ασύλληπτη κλίμακα, ώστε να χαρακτηριστεί σύμφωνα με την πάγια νομολογία του ΟΗΕ με τον όρο ‘γενοκτονία‘. Η Ρωσία και η Ελλάδα. Δεν ήταν μόνο η πολύπλευρη βοήθεια που πρόσφεραν στους επιτιθέμενους Σέρβους και Σερβοβόσνιους. Από τις χώρες αυτές ξεκίνησαν και πήγαν στα καυτά μέτωπα των συγκρούσεων -αλλά και των θηριωδιών που έγιναν κατά παράβαση των νόμων και των ηθών του πολέμου- ένοπλοι. Ενοπλοι που μάτωσαν τα χέρια τους, μαζί με τους Σέρβους ομοϊδεάτες τους, πιθανόν και με αίμα αθώων. Η Ελλάδα ποτέ δεν καταδίκασε καθαρά και κρυστάλλινα τα σερβικά εγκλήματα πολέμου, ούτε βοήθησε ποτέ ουσιαστικά το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τα εγκλήματα στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Και, βεβαίως, ενώ οι ελληνικές αρχές γνώριζαν απ’ την πρώτη στιγμή για αυτήν την ‘εξαγωγή πολεμιστών’, αφού η κοινή γνώμη βομβαρδιζόταν από υμνητικά δημοσιεύματα και εκπομπές, δεν έκαναν απολύτως τίποτε για το ζήτημα αυτό, αν δεν τους διευκόλυναν κιόλας. Η Ρωσία δεν ανήκε στην Ευρωπαϊκή Ενωση, κι έτσι η χώρα μας είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που είναι δακτυλοδεικτούμενη στην Ευρώπη και διεθνώς, για την μεγάλη ντροπή της ανθρωποσφαγής 8.000 αόπλων, κρατουμένων και αιχμαλώτων. Αυτή η ντροπή (πρέπει να) βαραίνει τη συνείδηση κάθε δημοκρατικού πολίτη αυτής της χώρας, αφού στη χώρα μας, αναμφισβήτητα, αναλογούν πολλά μερίδια ευθύνης για τις εξελίξεις που οδήγησαν στο αδιανόητο απάνθρωπο μακελειό. Κανείς -εκτός από τους αρνητές της γενοκτονίας- δεν διανοείται να αμφισβητήσει σήμερα εκείνα τα τραγικά γεγονότα· ακόμη και οι ίδιοι οι Σέρβοι τα παραδέχονται: Επρόκειτο για έγκλημα πολέμου, και, ό,τι κι αν ενδέχεται να ήταν αυτοί οι 8.000 άνθρωποι -ακόμη και αφοπλισμένοι στρατιώτες να ήταν (ένα μικρό ποσοστό στην πραγματικότητα)-, δεν δικαιολογείται με κανέναν τρόπο η μαζική και βιομηχανικού τύπου προσχεδιασμένη εξόντωσή τους στα πλαίσια του σχεδίου της σερβικής εθνοκάθαρσης εναντίον των μη σερβικών πληθυσμών της ανατολικής Βοσνίας.
Από σήμερα, ίσως να υπάρχει κάτι πολύ ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε για να ξεπλυθεί η ντροπή. Εξηγούμαστε στη συνέχεια, με το παρόν σημείωμα, που έχει κι έναν ‘κρυφό’ σκοπό: Να σας εξαγριώσει. Αν πιστεύετε στη Δικαιοσύνη και στα Ανθρώπινα Δικαιώματα, πρέπει να εξοργιστείτε με ό,τι ακολουθεί.
Η νέα έρευνα του XYZ Contagion γράφτηκε με βασικό σκοπό να απαντήσει σε κάποια δύσκολα ερωτήματα:
– Ποιος ήταν ο ρόλος των Ελλήνων εθελοντών στα γεγονότα της Σρεμπρένιτσα, αλλά και στον ευρύτερο πόλεμο στη Βοσνία, και σε τι είδους επιχειρήσεις και «έκτροπα» (όπως τα αποκαλούν οι ίδιοι) συμμετείχαν;;;
– Σε ποιο βαθμό ήταν εθνικοσοσιαλιστική/χρυσαυγίτικη η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά ΕΕΦ και ποια ακριβώς ήταν τα κίνητρα και η κυρίαρχη ‘ιδεολογία’ ανάμεσά τους;;;
– Ποιο ήταν το προφίλ των Ελλήνων εθελοντών, ποια πρόσωπα συμμετείχαν και τι είδους χαρακτηριστικά είχαν;;;
– Ποιος ακριβώς ήταν ο βίος και η πολιτεία του warlord μαφιόζου και χαρακτηρισμένου εγκληματία πολέμου Σερβοβόσνιου διοικητή τους;;;
– Τι απέγιναν όλοι αυτοί μετά τη λήξη του πολέμου και γιατί είναι αδικαιολόγητη η στάση της χώρας μας σε όλο αυτό ζήτημα;;;
Θα αποδείξουμε με στοιχεία, ντοκουμέντα, μαρτυρίες και κινηματογραφικά και φωτογραφικά τεκμήρια, για πρώτη φορά στην Ελλάδα -και επιτρέψτε μας, και διεθνώς- ότι οι Ελληνες εθελοντές χρυσαυγίτες, φασίστες και άλλοι ήταν παρόντες όλες τις μέρες εκείνης της εβδομάδας των θηριωδιών στην Σρεμπρένιτσα. Οχι γενικά κι αόριστα, απλά ‘στη Σρεμπρένιτσα’ ή κάπου παραδίπλα, σε κάποιο τυχαίο σημείο μέσα στην πόλη. Ηταν παρόντες εκεί ακριβώς, στα χωράφια και στις αποθήκες και στα ποδοσφαιρικά γήπεδα, την ώρα που γίνονταν οι άγριες μαζικές εκτελέσεις δεμένων κρατουμένων και αιχμαλώτων, ακριβώς στα σημεία συγκέντρωσης και εξόντωσης των Βόσνιων Μουσουλμάνων, εκεί που πήγαιναν τους άντρες και τα αγόρια και κατόπιν άνοιγαν μαζικούς τάφους.
[Σ.Σ.: Η λέξη ‘Μουσουλμάνος’ και ‘Μουσουλμάνοι’ όπου είναι με κεφαλαίο ‘Μ’ σημαίνει ‘Βόσνιος Μουσουλμάνος‘, δηλαδή δηλώνει την ξεχωριστή εθνική ταυτότητα που καθιερώθηκε στη δεκαετία του 1960 στην Γιουγκοσλαβία, ενώ όπου είναι με μικρό ‘μ’ δηλώνει τον πιστό της μουσουλμανικής θρησκείας].
Και μαζί τους βρίσκονταν ένα πολύ σκοτεινό πρόσωπο. Ο Σερβοβόσνιος διοικητής της μονάδας τους, του οποίου τον βίο και την πολιτεία εξετάζουμε εξαντλητικά, αλλά και ο Α2 αξιωματικός Ασφαλείας του Σώματος Στρατού στο οποίο ανήκαν, εκείνου που εκκαθάρισε εθνικά όλη την Ανατολική Βοσνία. Και μάλιστα αυτός ο Α2 ασχολήθηκε εκείνη την κρίσιμη ώρα των επιχειρήσεων ειδικά με τους Ελληνες (θαρρείς δεν είχε άλλη δουλειά να κάνει) για κάποιον πολύ σημαντικό λόγο: Για να καταστρέψει στοιχεία που αποδείκνυαν την θηριωδία. Ναι, καλά καταλάβετε, στοιχεία που είχαν οι Ελληνες στα χέρια τους.
Και έκαναν και πολλά άλλα πράγματα, ενώ δίπλα τους υπήρχαν πάντα Σερβοβόσνιοι υψηλόβαθμοι αξιωματικοί (τους κατονομάζουμε έναν προς έναν και με τις ιδιότητες τους), αλλά και παραστρατιωτικοί του Αρκάν και του Σέσελι, όπως και η συμμορία-διμοιρία Bijeljina του διαβόητου αιμοσταγούς μισθοφορικού 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ (από 43 χρόνια κάθειρξη για εγκλήματα πολέμου και γενοκτονία, 1.200 εκτελέσεις σε 5 ώρες, προς 5 μάρκα το κεφάλι, μόνον οι 4 απ’ αυτούς έφαγαν 142 χρόνια φυλακή για εγκλήματα πολέμου), στο οποίο υπερήφανα υπηρετούσαν και δύο Ελληνες της ΕΕΦ.
Θα αναδείξουμε για πρώτη φορά τη φυσιογνωμία των πρωταγωνιστών αυτής της άγνωστης για το ελληνικό κοινό υπόθεσης -αλλά και τα πρόσωπα της Χρυσής Αυγής που συμμετείχαν καθοριστικά-, φέρνοντας στο φως μια σειρά από μυστικά και κρυφές πτυχές της ιστορίας, που όλοι αυτοί σήμερα θα προτιμούσαν μάλλον να είχαν ξεχαστεί.
Κατορθώσαμε να βρούμε και φέρνουμε στο φως, εκτός από το σύνολο ίσως των φωτογραφιών (πάνω από 100), και γύρω στα 10-12 φιλμ και βίντεο από τη Βοσνία, με πρωταγωνιστές τα Ελληνόπουλα που μας έκαναν διάσημους σε όλο τον κόσμο, θαμμένα σε συρτάρια και σε αποθήκες, που ίσως κανείς δεν τα είχε δει ποτέ μετά το 1995: Πολεμικές επιχειρήσεις, διασπορά για θέση μάχης, τελετές εντός των στρατοπέδων με άλλες μιλίτσιες, ακόμη και εκκλησιασμούς, επινίκια γεύματα μετά την πτώση της Σρεμπρένιτσα, ή και γλέντια και ξεφαντώματα με τον εγκληματία πολέμου στρατηγό Μλάντιτς!
Οι μαζικές δολοφονίες στα πλαίσια των σερβικών πρακτικών εθνοκάθαρσης δεν είναι θέμα προς συζήτηση. Είναι γεγονός που έχει τεκμηριωθεί νομικά, ιστορικά και επιστημονικά, και με forensics στοιχεία, δηλαδή. Ηταν ένα προμελετημένο και πολύ καλά σχεδιασμένο μαζικό έγκλημα. Είναι αδύνατο για οποιονδήποτε στρατό να εκτελέσει μέσα σε λίγες μέρες 7.000 ή 8.000 ανθρώπους, αν δεν έχει λάβει κάθε φροντίδα προηγουμένως και αν δεν έχει οργανώσει με άρτιο τρόπο το προσωπικό και την προμήθεια όπλων, πυρομαχικών, οχημάτων, καυσίμων, τροφίμων, χώρων κατάκλισης, εστίασης και κράτησης και αν δεν έχει μοιράσει εκ των προτέρων ρόλους και αρμοδιότητες σε όλους τους συμμετέχοντες, που στην περίπτωση της Σρεμπρένιτσα ανέρχονταν -μόνο οι ένοπλοι- σε 25.000 άτομα. Υπάρχουν, βέβαια, αρνητές και ‘αναθεωρητές’ της γενοκτονίας που ισχυρίζονται κατά περίπτωση αλλοπρόσαλλα πράγματα, -όταν δεν εγκωμιάζουν τη σφαγή-, άλλοτε ότι δολοφονίες αμάχων δεν έγιναν καθόλου, άλλοτε ότι οι εκτελέσεις αιχμαλώτων συνέβησαν μεν, αλλά ήταν δήθεν μια αυθόρμητη αντίδραση απ’ την πλευρά των Σέρβων, όμως αυτές οι ανοησίες έχουν καταπέσει πέρα από κάθε αμφιβολία από τα πορίσματα όλων των μεγάλων διεθνών οργανισμών και από χιλιάδες άλλες αποδείξεις. Ηταν ένα μαζικό και βιομηχανικού τύπου και οργάνωσης έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Το σημαντικό είναι να κατανοήσουμε τι ακριβώς είχε συμβεί εκεί, και να πάρουμε μαθήματα για το μέλλον. Στο τέλος του κειμένου, και αφού οι αναγνώστες θα έχουν δει ήδη -πιστεύουμε- την μεγαλύτερη και καλά κρυμμένη εικόνα, θέτουμε μια σειρά ερωτημάτων. Ελπίζουμε να φτάσουν στα αυτιά εκείνων των επαγγελματιών λειτουργών της χώρας μας, που θα έπρεπε ήδη να έχουν ασχοληθεί με το θέμα, και για τους οποίους πιστεύουμε ότι τμήμα της δουλειάς που θα έπρεπε εκείνοι να κάνουν εδώ και χρόνια, αναγκαστήκαμε, τελικά, να την κάνουμε εμείς, οι *ερασιτέχνες*.
— $$$ Ξεκλειδώνοντας τα πρώτα μυστικά για να ανοίξει ξανά η έρευνα (Μια πρώτη γνωριμία με τα πρόσωπα της υπόθεσης)
«Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Δύο ονόματα. Ενα κράτος, δύο οντότητες, τρεις εθνότητες και αρκετές μειονότητες, δέκα καντόνια, έντεκα σημαίες».
Ο όρος ‘εθνοκάθαρση‘ (‘ethnic cleansing’), σαν ιστορική υποδήλωση, υπήρχε, ασφαλώς, από τον Β’ ΠΠ και την ‘τελική λύση’ των Ναζί. Γλωσσικά, όμως, μπήκε στη ζωή μας, πρώτα κατά τις συγκρούσεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, στα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν οι Αζέροι προσπαθούσαν να διώξουν τους Αρμένιους από την περιοχή εκείνη της ΕΣΣΔ (‘etnicheskoye chish cheniye’), κυρίως όμως έγινε μέρος του καθημερινού μας λεξιλογίου λόγω των γεγονότων στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 1991, άλλοι λένε από το Reuters στις 31/07/1991, άλλοι λένε από την Washington Post δύο μέρες αργότερα, για να περιγράψει τις βίαιες ενέργειες των Σέρβων στα πλαίσια του ‘πολέμου με όλα τα μέσα’, με τελικό στόχο να δημιουργήσουν ‘εθνικά καθαρές’ περιοχές σε εκείνα τα εδάφη που διεκδικούσαν σαν σερβικά (βλ. (Βλ. Tim Allen & Jean Seaton (Επιμέλεια), The Media of Conflict: War Reporting and Representations of Ethnic Violence, εκδόσεις Zed Books, 1999, σ. 152). Τελικά καθιερώθηκε τον Μάιο του 1992, όταν η εκπρόσωπος τύπου του State Department της κυβέρνησης Bush Margaret D. Tutwiler τον χρησιμοποίησε, με λίγο παράξενο τρόπο είν’ αλήθεια, στο καθημερινό briefing, επειδή της άρεσε -είπε- όταν τον διάβασε σε μια ανταπόκριση από τη Γιουγκοσλαβία. Η ακριβής φράση της ήταν «we are concerned about reports that Serb forces there have begun to remove non-Serbs in an ethnic, quote, cleansing, unquote, operation». Μετά από λίγα λεπτά, στην ίδια ενημέρωση, τα εισαγωγικά στη λέξη ‘cleansing’ έφυγαν (δείτε εδώ με ποιον τρόπο) και αμέσως μετά, χάρη στην επιρροή της Tutwiler, ο όρος εμφανίστηκε σε επίσημη ομιλία του προέδρου George Bush του πρεσβύτερου για το γιουγκοσλαβικό.
Γνωρίζουμε, λοιπόν, ότι οι Σέρβοι στην προσπάθειά τους αυτή, είχαν και πολυεπίπεδη ‘ελληνική βοήθεια’. Μία μορφή βοήθειας ήταν και ο ‘ένοπλος εθελοντισμός’:
Αυτή είναι μια φωτογραφία από την 11η Ιουλίου 1995, ημέρα της κατάληψης της Σρεμπρένιτσα από τις σερβοβοσνιακές δυνάμεις και τους παραστρατιωτικούς του αρχιστράτηγου του σερβοβοσνιακού στρατού Vojska Republike Srpske (VRS) Ράτκο Μλάντιτς (Ratko Mladic). Δεξιά, βλέπουμε το στέλεχος της Χρυσής Αυγής, Σπύρο Τζανόπουλο, 26 χρονών τότε. Ο Τζανόπουλος ήταν λοχίας στην Ελληνική Εθελοντική Φρουρά (ΕΕΦ), μια ιδιαίτερη μονάδα από Ελληνες εθελοντές, με Σερβοβόσνιο διοικητή, που ανήκε οργανικά, από τις αρχές του 1995, στον τακτικό σερβοβοσνιακό στρατό, και συγκεκριμένα στην Ταξιαρχία Βλασένιτσα (1st Vlasenica Light Infantry Brigade) του -υπεύθυνου για τις σφαγές- Σώματος Στρατού Ντρίνα (Drina Corps). Σύμφωνα με την ίδια την ΕΕΦ, σε επιστολή του εκπροσώπου της στην Ελευθεροτυπία, αμέσως μετά τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα:
«Η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του 1995 στην πόλη Βλασένιτσα της Δημοκρατίας της Σερβίας από μερικούς Ελληνες εθελοντές και με τον καιρό συγκέντρωσε το σύνολο σχεδόν των Ελλήνων Εθελοντών της Δημοκρατίας αυτής· Εθελοντών, οι οποίοι οδηγούμενοι από ιδεολογικά κίνητρα και μόνο, προωθούν και προάγουν στο έπακρο τις ελληνοσερβικές σχέσεις των αδελφών αυτών λαών».
Βέβαια, δεν μπορούμε να ξέρουμε αν ήταν σύμπτωση το γεγονός πως και το επίσημο όνομα των ‘Τίγρεων’ του Αρκάν (Arkan, Ζέλικο Ραζνάτοβιτς, Zeljko Raznatovic) ήταν ‘Σερβική Εθελοντική Φρουρά’, αλλά ας επιστρέψουμε καλύτερα στη φωτογραφία: Τέταρτος από δεξιά, στην άλλη άκρη της σημαίας της Βεργίνας, διακρίνεται ο αρχιλοχίας της μονάδας αυτής των Ελλήνων Εθελοντών, ο 29χρονος τότε Δημήτρης Ζαβιτσάνος. Μια ωραία στυλιστική πινελιά, η κορδέλα στο μέτωπο, εμπνευσμένη από τον (ή και φόρος τιμής, ίσως στον) θρυλικό John Rambo, της γνωστής σειράς ταινιών. Ανάμεσα στους δύο υπαξιωματικούς της ΕΕΦ, διακρίνονται άλλα δύο μέλη της ΕΕΦ, όπως επίσης και άλλοι δύο ή τρεις στα δεξιά τους -ήταν οκτώ εκείνη τη μέρα, σ’ εκείνο το δρόμο της Σρεμπρένιτσα, και δέκα συνολικά στην ευρύτερη περιοχή:

Σρεμπρένιτσα Βοσνίας, 11 Ιουλίου 1995, την ημέρα της πτώσης της πόλης και της αρχής της μεγαλύτερης ανθρωποσφαγής από τον Β’ ΠΠ. Πρόκειται για σημείο προέλασης προς την πόλη των Σερβοβόσνιων, από όπου προηγουμένως έχει περάσει ο Μλάντιτς με το επιτελείο του και τους αρχηγούς των παραστρατιωτικών του. Διακρίνονται το τότε στέλεχος της Χρυσής Αυγής, Τζανόπουλος Σπύρος (λοχίας της ΕΕΦ), ο Ζαβιτσάνος Δημήτριος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ) και μαζί τους -άλλοι φαίνονται κι άλλοι όχι- βρίσκονται οι Βασιλειάδης Τρύφων, Φλορίν Αννα (Ελληνορουμάνος), Σχιζάς Βασίλης, Κυριακίδης Κ., Λυμπερίδης Γ. και Δημουλάς Xαράλαμπος.
Αυτήν την συγκεκριμένη και πολύ πετυχημένη στυλιστική επιλογή σε στυλ Rambo την πρόσεξαν και κάποιοι άλλοι εκείνη τη μέρα. Την πρόσεξαν Κυανόκρανοι στρατιώτες της UNPROFOR και γιατροί από την οργάνωση ‘Γιατροί Χωρίς Σύνορα’, σύμφωνα με την έκθεση του ολλανδικού Netherlands Institute for War Documentation NIOD (Ολλανδικό Ινστιτούτο Πολεμικής Τεκμηρίωσης), η οποία μέσα σε 3.368 σελίδες αποδεικνύει την ολιγωρία του ολλανδικού τάγματος DutchBat (Dutch Battalion) των Κυανόκρανων του ΟΗΕ να προστατέψουν τον άμαχο πληθυσμό του θύλακα. Οταν η έκθεση αυτή εκδόθηκε το 2002, οδήγησε στην παραίτηση της τότε ολλανδικής κυβέρνησης του Βιμ Κοκ. Το απόσπασμα από την έκθεση είναι αποκαλυπτικό:
«Ο υποδιοικητής του Dutch Battalion, ταγματάρχης R.A. Franken και Ολλανδοί Κυανόκρανοι παρατήρησαν ότι ο τακτικός σερβοβοσνιακός στρατός με τις επαγγελματικές στολές που είχε προωθηθεί από το Βορρά τις πρώτες μέρες είχε αντικατασταθεί από δεύτερης και τρίτης υποστάθμης αποβράσματα. Πολλοί Ολλανδοί Κυανόκρανοι είδαν τύπους σε στυλ Rambo, που ανήκαν σε διάφορα παραστρατιωτικά αποσπάσματα. Είδαν, συγκεκριμένα, άνδρες των ‘Λύκων του Δρίνου’ (‘Drina Wolves’), και, επίσης, έναν στρατιώτη από τους ‘Λευκούς Αετούς’ (‘White Eagles’) του Βόγιτσλαβ Σέσελι (Vojislav Seselj). Μαυροβούνιοι και Ελληνες μισθοφόροι βρίσκονταν ανάμεσα στα στρατιωτικά αποσπάσματα που αναπτύχθηκαν σε ολόκληρη την περιοχή του Potocari»
«The notion that all VRS troops on the spot followed uniform guidelines does not seem tenable. In that context, the composition of the units operating in Potocari is important. Franken and many other Dutchbat members noticed that the professional-looking troops who moved in from the north on July 12 were replaced by ‘second and third-echelon scum’ fairly soon after that. Many Dutchbat soldiers talked about ‘Rambo types’, who belonged to various paramilitary units. They saw many Drina Wolves, in particular, but one soldier also recognised White Eagles from the Serb nationalist Seselj.
Montenegrins and even Greek mercenaries were also found among the soldiers who spread all over Potocari».
– Πηγή: Netherlands Institute for War Documentation NIOD (JCH Blom, P. Romijn, N. Bajalica, G. Duijzings, T. Frankfort, BGJ de Graaff, AE. Kersten, PCM Koedijk, DCL Schoonoord, R. van Uye, C. Wiebes), Srebrenica: een ‘veilig’ gebied, Reconstructie, achtergronden, gevolgen en analyses van de val van een Safe Area (στα ολλανδικά), Amsterdam, 2002, σ. 2669
http://discovery.ucl.ac.uk/37544/
http://www.niod.nl/en/niod-history/srebrenica

Σελίδα 2269 της ολλανδικής έκδοσης της έκθεσης του NIOD: «Ολλανδοί Κυανόκρανοι είδαν αποβράσματα που είχαν αντικαταστήσει τον τακτικό σερβοβοσνιακό στρατό με τις επαγγελματικές στολές, και είδαν επίσης και τύπους σε στυλ Rambo, που ανήκαν σε διάφορα παραστρατιωτικά αποσπάσματα. Είδαν, συγκεκριμένα, άνδρες των ‘Λύκων του Δρίνου’ (‘Drina Wolves’), και, επίσης, έναν στρατιώτη από τους ‘Λευκούς Αετούς’ (‘White Eagles’) του Σέρβου εθνικιστή φασίστα Βόγιτσλαβ Σέσελι (Vojislav Seselj). Μαυροβούνιοι και Ελληνες μισθοφόροι βρίσκονταν ανάμεσα στα στρατιωτικά αποσπάσματα που αναπτύχθηκαν σε ολόκληρη την περιοχή του Potocari». Στην πραγματικότητα, οι παρόντες παραστρατιωτικοί ήταν επίσης (εκτός από τους παραπάνω) και μέλη από τους ‘Τίγρεις’ του Αρκάν και από τη Διμοιρία Bijeljina (1st Bijeljina Platoon) του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ (10th Sabotage Detachment) των Milorad ‘Miso’ Pelemis, Franc Kos και Stanko Kojic -εύκολα τους μπερδεύει κανείς λόγω των πολυτελών στολών τους-, συν οι Ελληνες εθελοντές.
Αλλο ένα απόσπασμα από την έκθεση του ολλανδικού NIOD, σύμφωνα με το οποίο οι Ελληνες εθελοντές της ΕΕΦ εθεάθησαν στη Σρεμπρένιτσα μαζί με 200-300 από τους παραστρατιωτικούς ‘Τίγρεις’ του Αρκάν, και τον ίδιο τον Αρκάν.
«Moreover, a detachment of Greek volunteers formed part of the Drina Corps. There were possibly also two to three hundred Arkan Tigers involved, who were under the control of the Serbian Ministry of Foreign Affairs. A Medecins Sans Frontieres worker was certain that she saw Arkan together with Mladic after the fall in Srebrenica. Mladic had taken the opportunity to ask Arkan if he wanted to introduce himself to Medecins Sans Frontieres. Unlike in 1992, however, she saw no actions of Arkan Tigers.
– Πηγή: Netherlands Institute for War Documentation NIOD (JCH Blom, P. Romijn, N. Bajalica, G. Duijzings, T. Frankfort, BGJ de Graaff, AE. Kersten, PCM Koedijk, DCL Schoonoord, R. van Uye, C. Wiebes), Srebrenica: een ‘veilig’ gebied, Reconstructie, achtergronden, gevolgen en analyses van de val van een Safe Area (στα ολλανδικά), Amsterdam, 2002, σ. 2071
– Interview Emira Selimovic, 21/10/1998.
http://www.juliagorin.com/images/niod/p3_c05_s011_b01.html#_ftn13

Σελίδα 2071 της ολλανδικής έκδοσης της έκθεσης του NIOD: Οι ‘Γιατροί Χωρίς Σύνορα’ είδαν παραστρατιωτικούς του Αρκάν και άλλοι δυτικοί είδαν μέλη του 10th Sabotage Detachment των Milorad ‘Miso’ Pelemis, Franc Kos και Stanko Kojic, και Ελληνες εθελοντές (παραστρατιωτικούς).
Ανακεφαλαιώνοντας, στην πραγματικότητα, και αφού εύκολα τους μπερδεύει κανείς λόγω των πολυτελών στολών τους, οι παρόντες παραστρατιωτικοί σε ολόκληρη την περιοχή της Σρεμπρένιτσα και του Potocari (στη βάση των Κυανόκρανων που συνέρρευσαν για προστασία 25.000 πρόσφυγες) ήταν άνδρες των ‘Λύκων του Δρίνου’, άνδρες από τους ‘Λευκούς Αετούς’ του Σέρβου εθνικιστή φασίστα Βόγιτσλαβ Σέσελι (Vojislav Seselj), άνδρες από τους ‘Τίγρεις’ του Αρκάν, η Διμοιρία Bijeljina (1st Bijeljina Platoon) από το διαβόητο 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ (10 Diverzantski Odred, 10th Sabotage Detachment) των ψυχρών εκτελεστών Milorad ‘Miso’ Pelemis, Franc Kos και Stanko Kojic, -για τους οποίους θα μιλήσουμε αναλυτικότερα στη συνέχεια, αφού υπηρετούσαν εκεί και Ελληνες-, και φυσικά η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά. Ολος ο καλός ο κόσμος.
Σ’ αυτό το σημείο, πρέπει να σημειωθεί πως όταν μιλάμε για Σέρβους παραστρατιωτικούς, μιλάμε για πολύ άγριες περιπτώσεις. Ηταν εκείνοι οι εθελοντές-μισθοφόροι, που έκαναν ετήσια ή διετή συμβόλαια, με υψηλό μισθό και παροχές. Προτιμούσαν και κατατάσσονταν στις συγκεκριμένες παραστρατιωτικές συμμορίες διότι δεν είχαν κανένα πρόβλημα να κάνουν τη ‘βρώμικη δουλειά’ που ο τακτικός στρατός απέφευγε να κάνει. Εγκληματολόγοι, στρατιωτικοί αναλυτές και ανακριτές στη Χάγη συμφωνούν ότι λ.χ. αυτός εδώ ή αυτός εδώ που, όπως όλοι μετά τον πρώτο φόνο, απολάμβαναν τις ειδεχθείς δολοφονίες, συχνά μετά βιασμού, δεν ήταν η εξαίρεση· ήταν ο κανόνας στις σερβικές συμμορίες με τα φανταχτερά ονόματα (Τίγρεις, Κίτρινες Σφήκες, Σκορπιοί, Πάνθηρες, Λευκοί Αετοί, Λύκοι του Δρίνου, Σερβική Φρουρά κ.λπ). Μια συνέντευξη από ένα μέλος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ μας λύνει τις απορίες, μεταξύ πολλών άλλων, και για τις αποδοχές τους σε μάρκα και χρυσό.
Αλλη μια φωτογραφία από την ίδια εκείνη μέρα που άρχισαν οι σφαγές αόπλων και αιχμαλώτων σε αυτό το γεγονός που χαρακτηρίστηκε από τα Ηνωμένα Εθνη με τον όρο ‘γενοκτονία’.
Βλέπουμε στο κέντρο τον στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς, αριστερά (όπως κοιτάμε εμείς) τον Σερβοβόσνιο διοικητή της ΕΕΦ που είχε το πολεμικό ψευδώνυμο ‘Duga puska’ (Long Barrel), και δεξιά τον Ελληνα διοικητή της ΕΕΦ, τον 26χρονο τότε Αντώνη Μήτκο από την Ορεστιάδα, επικεφαλής του ελληνικού αποσπάσματος από τον Μάρτιο του 1995. Για την ακρίβεια, μόλις ο Μλάντιτς έδωσε διαταγή όλοι οι Ελληνες εθελοντές να συγκεντρωθούν σε μια μονάδα και να ενταχθούν στον τακτικό σερβοβοσνιακό στρατό, ο Μήτκος εκλέχτηκε επικεφαλής της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ από τους συμμαχητές του, και πήρε τον βαθμό του υπολοχαγού. Αργότερα, μετά τη Σρεμπρένιτσα, προήχθη σε λοχαγό με διαταγή του ίδιου του αρχιστράτηγου Ράτκο Μλάντιτς, προφανώς για τις υπηρεσίες του και για τον ζήλο της ΕΕΦ στη διάρκεια της επιχείρησης κατάληψης της πόλης.

Σρεμπρένιτσα Βοσνίας, 11 Ιουλίου 1995, την ημέρα της πτώσης της πόλης και της αρχής των σφαγών. Διακρίνονται ο Ράτκο Μλάντιτς, ο Σερβοβόσνιος διοικητής της ΕΕΦ με το πολεμικό ψευδώνυμο ‘Duga puska‘ και ο Ελληνας διοικητής της ΕΕΦ Μήτκος Αντώνιος, ενώ γύρω-γύρω διακρίνονται οι σωματοφύλακες του Μλάντιτς.
Η φωτογραφία αυτή συμφωνεί με τις καταθέσεις τις οποίες έδωσε ο Σερβοβόσνιος διοικητής της ΕΕΦ ‘Duga puska’ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τα εγκλήματα στην πρώην Γιουγκοσλαβία, σαν μάρτυρας υπεράσπισης μιας σειράς καταδικασμένων Σερβοβόσνιων εγκληματιών πολέμου. Στις καταθέσεις αυτές, ο διοικητής της ΕΕΦ περιγράφει τις κινήσεις του εκείνες τις μέρες της πτώσης της Σρεμπρένιτσα και των άγριων μαζικών εκτελέσεων άοπλων και αιχμαλώτων, περιγράφει τις συναντήσεις τους με τον Μλάντιτς και άλλους υψηλόβαθμους Σερβοβόσνιους αξιωματικούς, και σημειώνει πως στις μετακινήσεις του αυτές στις περιοχές των εκτελέσεων συνοδευόταν από Ελληνες εθελοντές.
Οι οποίοι Ελληνες εθελοντές, μάλιστα, όπως αποδεικνύεται και από τα τεκμήρια του Δικαστηρίου -που αποτελούν, πλέον, τεκμήρια της ενοχής των καταδικασμένων-, όχι μόνο βρίσκονταν στα χωράφια και τα γήπεδα που γίνονταν οι εκτελέσεις και οι μαζικές ταφές, μαζί με τον διοικητή τους και άλλους διοικητές και στελέχη του σερβοβοσνιακού στρατού, αλλά έβγαζαν και φωτογραφίες από τους μελλοθάνατους αιχμαλώτους, ή και από τις εκτελέσεις, ακόμα, σύμφωνα με το επίσημο σερβοβοσνιακό πρακτορείο ειδήσεων! Θα τα εξηγήσουμε όλα αυτά πολύ αναλυτικά στη συνέχεια.
Το παραπάνω αδιάψευστο ντοκουμέντο, το οποίο κατατέθηκε και στις δίκες της Χάγης υπάρχει και στο αρχείο των Βόσνιων συγγραφέων Avdo Huseinovic και Aziz Tafro, αλλά και ο Ελληνας κάτοχός του δεν διστάζει να το διαφημίζει στα κοινωνικά δίκτυα, συνομιλώντας νοσταλγικά για εκείνες τις ωραίες μέρες με επώνυμα στελέχη της Χρυσής Αυγής:
Η επόμενη φωτογραφία έχει ληφθεί την ίδια περίοδο, αν όχι την ίδια μέρα, 11 Ιουλίου 1995, ίσως λίγο πριν, ίσως λίγο μετά, με τη διαφορά πως είναι παρμένη στην κοντινή Βλασένιτσα (Vlasenica), μια πόλη 56 χιλιόμετρα δυτικά της Σρεμπρένιτσα, εκεί όπου βρισκόταν το αρχηγείο του Σώματος Στρατού Ντρίνα και εκεί ακριβώς που είχε το στρατόπεδο και την βάση της η μονάδα των Ελλήνων εθελοντών ΕΕΦ, ενώ ήταν (και είναι) και γενέτειρα και έδρα των ‘επιχειρήσεων’ του ‘Duga puska’.
Εκτός από Σερβοβόσνιο διοικητή και Ελληνα διοικητή, η ΕΕΦ είχε, ασφαλώς και υποδιοικητή, και όλη την σειρά της ιεραρχίας, αρχιλοχίες, λοχίες κ.λπ. Την θέση του υποδιοικητή, με τον βαθμό του ανθυπολοχαγού, κατείχε ο Βασιλειάδης Τρύφων, επίσης από την Ορεστιάδα, τον οποίο βλέπουμε κάτω αριστερά (με το τζόκεϊ). Μαζί του, βλέπουμε το ίδιο απόσπασμα της ΕΕΦ, σε πλήρη σύνθεση αυτή τη φορά, και τους δέκα, και βλέπουμε, επίσης, και την ίδια σημαία της Βεργίνας σε πρώτο πλάνο. Εκτός απ’ τον υποδιοικητή Βασιλειάδη, διακρίνονται το στέλεχος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος (λοχίας της ΕΕΦ) και οι Ζαβιτσάνος Δημήτριος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ), Kαλτσούνης Κωνσταντίνος, Αννα Φλορίν, Μήτκος Αντώνιος (διοικητής της ΕΕΦ), Σχιζάς Βασίλης, Κυριακίδης Κ., Λυμπερίδης Γ., και Δημουλάς Xαράλαμπος. Το σήμα με τα τρία δάχτυλα που κάνει στην κάμερα ο Ζαβιτσάνος είναι το σερβικό εθνικιστικό σήμα του νέου σερβικού μεγαλοϊδεατισμού που έκαναν όλοι οι Σέρβοι από τότε που ξεκίνησε η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και σε όλη τη διάρκεια του πολέμου. Και ακόμα το κάνουν.

Βλασένιτσα, 1995, άνδρες της ΕΕΦ με την σημαία της Βεργίνας. Διακρίνεται το στέλεχος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος (λοχίας της ΕΕΦ) και οι Ζαβιτσάνος Δημήτριος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ), Kαλτσούνης Κωνσταντίνος, Αννα Φλορίν, Μήτκος Αντώνιος (διοικητής της ΕΕΦ), Βασιλειάδης Τρύφων (υποδιοικητής της ΕΕΦ), Σχιζάς Βασίλης, Κυριακίδης Κ., Λυμπερίδης Γ. και Δημουλάς Xαράλαμπος. Το σήμα με τα τρία δάχτυλα που κάνει στην κάμερα ο Ζαβιτσάνος είναι το σερβικό εθνικιστικό σήμα του νέου σερβικού μεγαλοϊδεατισμού που έκαναν όλοι οι Σέρβοι από τότε που ξεκίνησε η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και σε όλη τη διάρκεια του πολέμου. Και ακόμα το κάνουν.
Το επόμενο βίντεο λέει μια ακόμη ιστορία από εκείνες τις μέρες. Είναι συγκεκριμένα δύο αποσπάσματα από δύο διαφορετικά φιλμ επικαίρων-ρεπορτάζ, Το πρώτο από την ολλανδική δημόσια τηλεόραση, το δεύτερο από το Associated Press. Οι σκηνές αυτές παιζόταν τις μέρες μετά την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα σε αρκετές τηλεοράσεις του κόσμου. Σύμφωνα με παραγωγούς ντοκιμαντέρ από το Σαράγεβο με τους οποίους ήλθαμε σε επαφή, τα ρεπορτάζ αυτά έδειχναν Μουσουλμάνους που προσπαθούσαν να διαφύγουν από την καυτή περιοχή μέσω των βουνών, και έδειχναν και τις ενέδρες που έστηναν οι τσέτνικ. Πράγματι, ανατρέχοντας στα πρακτικά των δικών στο ΔΠΔΧΓ και στις εκθέσεις των ειδικών στρατιωτικών αναλυτών που βοηθούσαν το δικαστήριο, μαθαίνουμε ότι ο υποδιοικητής της Ταξιαρχίας Ζβόρνικ, o ταγματάρχης Dragan Obrenovic (καταδικασμένος σε 17 χρόνια κάθειρξη), στα πλαίσια της πλήρους κινητοποίησης του Σώματος Στρατού Ντρίνα, είχε φτιάξει έναν μικτό λόχο, χρησιμοποιώντας στρατιώτες από διάφορες μονάδες της Zvornik Brigade και κάποιους ακόμη διαθέσιμους, με ειδικό σκοπό να στήνουν ενέδρες στους Μουσουλμάνους που προσπαθούσαν να διαφύγουν από τα βουνά και τα δάση. Στον λόχο αυτό, συμμετείχαν και «15-20 στρατιώτες από το τάγμα logistics» («and about 15 to 20 soldiers from the logistics battalion»).
Σχετικά με το ποιος ήταν, μεταξύ άλλων αξιωματικών, ο υπεύθυνος βαθμοφόρος logistics και ποιοι ακριβώς ενδέχεται να ήταν αυτοί οι 15-20 στρατιώτες του που διατάχτηκαν να συμμετάσχουν στον ειδικό λόχο ενεδρών, θα εξηγήσουμε αμέσως μετά. Προς το παρόν δείτε το βίντεο με τις άγνωστες ξεχασμένες σκηνές: Βλέπουμε προετοιμασία Σέρβων παραστρατιωτικών για διασπορά στις περιοχές γύρω απ’ την Σρεμπρένιτσα όπου είχαν καταφύγει οι άντρες πρόσφυγες και οι υπερασπιστές της πόλης. Πρόκειται για επιχειρήσεις, κυρίως για στήσιμο ενεδρών κυνηγιού μουσουλμανικών κεφαλών, από σερβικά αποσπάσματα θανάτου, όπως αποδείχτηκε τις επόμενες μέρες. Επικεφαλής του ελληνικού αποσπάσματος ήταν ο Βασιλειάδης, σαν αντικαταστάτης του διοικητή Μήτκου που εκείνη τη μέρα συνόδευε τον ‘Duga puska’ στις συναντήσεις του με τον Μλάντιτς και άλλους Σερβοβόσνιους αξιωματικούς. Σημειώστε τη δήλωση Βασιλειάδη πως: «Η πρώτη φορά που σκότωσα Μουσουλμάνους, αν θυμάμαι καλά, τρεις, ήταν σε ενέδρα» και τη δήλωση του αρχιλοχία Ζαβιτσάνου πως: «Νιώθαμε ικανοποιημένοι όταν σκοτώναμε Μουσουλμάνους, αφήναμε σε 13 λεπτά 300 νεκρούς».
Ελληνες εθελοντές και χρυσαυγίτες από την ΕΕΦ σε επιχειρήσεις στην Σρεμπρένιτσα, Ιούλιος 1995
ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ του XYZ Contagion: Το φορετό σήμα της ΕΕΦ με τον δικέφαλο αετό και τον ήλιο της Βεργίνας, που φοράνε στα μανίκια τους, δεν αφήνει καμία αμφιβολία. Πρόκειται για άντρες της ΕΕΦ.
Διακρίνονται όλοι όσοι έλαβαν μέρος στην πτώση της Σρεμπρένιτσα, εκτός από τον Βασίλη Σχιζά, που φαίνεται δεν τον έπιασε η κάμερα (υπάρχει, όμως, σε άλλη φωτογραφία από εκείνη τη μέρα, όταν μαζί με δύο άλλους κάνουν κάτι αηδιαστικά αστεία με μια κεφαλή γουρουνιού, ύψιστη προσβολή για τους Μουσουλμάνους), και τον διοικητή της ΕΕΦ Αντώνη Μήτκο με τον βοηθό του Καλτσούνη Κωνσταντίνο, που εκείνες τις ώρες, σύμφωνα με στοιχεία από τις δίκες στο Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, συνόδευαν στις μετακινήσεις του τον Σερβοβόσνιο διοικητή της ΕΕΦ και υψηλόβαθμο στέλεχος-κλειδί στον σερβοβοσνιακό στρατό Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς (Zvonko Bajagic) ή ‘Duga puska’.
Στη σκηνή από την ολλανδική δημόσια τηλεόραση, βλέπουμε τους Ελληνες της ΕΕΦ, να ετοιμάζονται για διασπορά στις περιοχές γύρω απ’ την Σρεμπρένιτσα όπου είχαν καταφύγει οι άντρες πρόσφυγες και οι υπερασπιστές της πόλης. Πρόκειται για επιχειρήσεις, κυρίως για στήσιμο ενεδρών κυνηγιού μουσουλμανικών κεφαλών, από σερβικά αποσπάσματα θανάτου, όπως αποδείχτηκε τις επόμενες μέρες.
Διακρίνεται να περνάει δεύτερος ο χρυσαυγίτης λοχίας της ΕΕΦ Σπύρος Τζανόπουλος, τρίτος ο Ελληνορουμάνος Αννα Φλορίν και οι άλλοι τρεις είναι οι Κυριακίδης Κ., Λυμπερίδης Γ. και Δημουλάς Xαράλαμπος.
Στη δεύτερη σκηνή του Associated Press (απ’ το 0.44′ και μετά), την ίδια μέρα, διακρίνονται οι άνδρες της ΕΕΦ μαζί με ένοπλους και άλλους παραστρατιωτικούς από το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ (10 Diverzantski Odred, 10th Sabotage Detachment) [Σ.Σ.: Στη συνέχεια θα δώσουμε λεπτομέρειες σχετικά με το ποιοι ακριβώς ήταν αυτοί]. Πρώτος περνάει ο υποδιοικητής Βασιλειάδης Τρύφων, ο οποίος αποστρέφει ελαφρώς το πρόσωπό του μόλις αντιλαμβάνεται την κάμερα, ποιος ξέρει για ποιο λόγο. Ακολουθούν ο χρυσαυγίτης λοχίας της ΕΕΦ Σπύρος Τζανόπουλος, ο Ελληνορουμάνος Αννα Φλορίν, οι Κυριακίδης Κ., Λυμπερίδης Γ., Δημουλάς Xαράλαμπος, και τελευταίος με το τσιγάρο ο αρχιλοχίας της ΕΕΦ Ζαβιτσάνος Δημήτριος.
Το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ, στο οποίο υπερήφανα υπηρετούσαν δύο από τους Ελληνες της ΕΕΦ, ο ένας εκ των οποίων ήταν ο Αγγελος Λάτσιος, ήταν η πιο αιμοσταγής μισθοφορική παραστρατιωτική μονάδα (1.200 εκτελέσεις σε 5 ώρες, προς 5 μάρκα το κεφάλι, μόνον οι 4 απ’ αυτούς έφαγαν 142 χρόνια φυλακή για εγκλήματα πολέμου).[For the English version of this video entitled ‘Greek Volunteers and Golden Dawn members during operations in the Srebrenica massacre, July 1995‘, see here:
https://www.youtube.com/watch?v=WmWqWRjKuXQ]
Μεγάλο ενδιαφέρον, επίσης, παρουσιάζει ένα ακόμη βίντεο, επίσης τεκμήριο στις δίκες της Χάγης, τραβηγμένο εκείνες ακριβώς τις μέρες, πρώτα στην εκκλησία της Βλασένιτσα (εκτός από τόπος καταγωγής του Σερβοβόσνιου διοικητή της ΕΕΦ, ήταν και αρχηγείο του Σώματος Στρατού Ντρίνα και βάση της ΕΕΦ), και κατόπιν στο σπίτι του Σερβοβόσνιου διοικητή της ΕΕΦ, σε πλούσιο εορταστικό επινίκιο γεύμα. Παρίσταται ο Μητροπολίτης Zvornik-Tuzla Vasilije Kacavenda (εθνικιστής και μέλος του κόμματος του Ράντοβαν Κάρατζιτς, που ευλογούσε τα όπλα των παραστρατιωτικών, αλλά και παιδόφιλος που καθαιρέθηκε-παραιτήθηκε το 2012 λόγω διαρροής βιντεοταινιών στις οποίες διακρινόταν καθαρά να κάνει σεξ με ανήλικα αγόρια), ο διάκος του δεσπότη, πολλοί στρατιωτικοί, όλος ο καλός ορθόδοξος κόσμος της πόλης και οι επίτροποι της εκκλησίας, ο στρατηγός Milenko Zivanovic, διοικητής του Σώματος Στρατού Ντρίνα, ο οποίος βγάζει 15λεπτο λόγο, και φυσικά, οι Ελληνες εθελοντές με τον Ελληνα διοικητή τους και με τον Σερβοβόσνιο διοικητή τους. Γελάνε όλοι μαζί στο σημείο που ακούνε τον στρατηγό Zivanovic να λέει ιστορίες για το πως «καθάρισαν και τελείωσαν το τζαμί των Τούρκων στη Σρεμπρένιτσα» και χειροκροτούν εκστασιασμένοι όταν ο στρατηγός αναλύει το θέμα:
«Αφού καθαρίσαμε χτες βράδυ τη Σρεμπρένιτσα και εξαφανίσαμε κάθε ίχνος μουσουλμανικής ζωής, πρέπει να κάνουμε το ίδιο στη συνέχεια και στις άλλες μουσουλμανικές περιοχές».
ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ του XYZ Contagion: Vlasenica Βοσνίας, 12 Ιουλίου 1995, μια μέρα μετά την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα. Ο στρατηγός Milenko Zivanovic, διοικητής του Σώματος Στρατού Ντρίνα, λέει ιστορίες για το πως «καθάρισαν και τελείωσαν το τζαμί των Τούρκων στη Σρεμπρένιτσα» και όλοι χειροκροτούν εκστασιασμένοι όταν ο στρατηγός αναλύει το θέμα: «Αφού καθαρίσαμε χτες βράδυ τη Σρεμπρένιτσα και εξαφανίσαμε κάθε ίχνος μουσουλμανικής ζωής, πρέπει να κάνουμε το ίδιο στη συνέχεια και στις άλλες μουσουλμανικές περιοχές».
Παρόντες στο επινίκιο γεύμα ήταν και Ελληνες εθελοντές, μεταξύ των οποίων οι Μήτκος Αντώνιος και Καλτσούνης Κωνσταντίνος. Μαζί τους στο τραπέζι οι Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, ο παιδόφιλος Μητροπολίτης Zvornik-Tuzla Vasilije Kacavenda και άλλοι πολλοί.

Από την ετυμηγορία εναντίον των ψυχρών εκτελεστών του διαβόητου 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ Franc Kos, Stanko Kojic et al που καταδικάστηκαν από 40-43 χρόνια κάθειρξη ο καθένας, σελίδα 121. Οι συγκεκριμένοι βαρυποινίτες -πλέον- εθεάθησαν την 11η Ιουλίου 1995 μαζί με Ελληνες εθελοντές να καταστρέφουν το τζαμί της Σρεμπρένιτσα. Στο απόσπασμα, ο λόγος του Milenko Zivanovic στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, παρουσία του Μητροπολίτη Kacavenda και των Ελλήνων της ΕΕΦ, με θέμα «Αφού καθαρίσαμε χτες βράδυ τη Σρεμπρένιτσα και εξαφανίσαμε κάθε ίχνος μουσουλμανικής ζωής, πρέπει να κάνουμε το ίδιο στη συνέχεια και στις άλλες μουσουλμανικές περιοχές».
Μάλιστα, από το γεύμα αυτό υπάρχουν και κάποιες σκηνές ακόμα, από διαφορετικό βίντεο, με τις προπόσεις-κολακείες του Μητροπολίτη προς τους παριστάμενους Ελληνες της ΕΕΦ, πως «αφού ελευθερώσαμε τη Σρεμπρένιτσα τώρα, να δώσει ο Θεός κάποτε να ελευθερώσουμε και την Κωνσταντινούπολη».
ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ του XYZ Contagion: «Αφού ελευθερώσαμε τη Σρεμπρένιτσα τώρα, να δώσει ο Θεός κάποτε να ελευθερώσουμε και την Κωνσταντινούπολη».
Vlasenica Βοσνίας, 12 Ιουλίου 1995, μια μέρα μετά την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα. Ο διωγμένος αργότερα παιδόφιλος Μητροπολίτης Zvornik-Tuzla Vasilije Kacavenda κολακεύει τους Ελληνες τιμώμενους για την συμμετοχή τους στην πτώση της Σρεμπρένιτσα. Παρόντες στο επινίκιο γεύμα ήταν και Ελληνες εθελοντές, μεταξύ των οποίων οι Μήτκος Αντώνιος και Καλτσούνης Κωνσταντίνος. Μαζί τους στο τραπέζι οι Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, ο στρατηγός Milenko Zivanovic και άλλοι πολλοί.
Οπως υποσχεθήκαμε στον πρόλογο, θα προσπαθήσουμε να συνδέσουμε μεταξύ τους όλα αυτά τα κομμάτια του παζλ, έτσι ώστε να φανεί η μεγαλύτερη -και προσεκτικά κρυμμένη όλα αυτά τα χρόνια- εικόνα. Για να μπορέσουμε να δώσουμε απαντήσεις σε αυτά τα δύσκολα και ανεξερεύνητα, μέχρι σήμερα, ερωτήματα, θα χρειαστεί να κάνουμε προηγουμένως μερικά flashback, διότι σε αντίθετη περίπτωση δεν θα γίνουν απολύτως κατανοητές οι πτυχές που πρέπει να αναδειχτούν ώστε να γίνει κατανοητή η ελληνική εμπλοκή στον βοσνιακό πόλεμο, με αποκορύφωμα το δράμα του μακελειού της Σρεμπρένιτσα, ούτε το βάθος της εμπλοκής της ΕΕΦ και των στελεχών της σ’ αυτήν την άγνωστη και ντροπιαστική για τη χώρα μας υπόθεση. Είναι σημαντικό να έλθουν στο φως όχι μόνο οι πράξεις και τα whereabouts των εθελοντών, που συνδέονται άμεσα με τις ‘ιδεολογικές’ τους πεποιθήσεις, αλλά και όλες οι πλευρές και ‘άκρες’ του ζητήματος, που άνετα μπορούν να αποτελέσουν υλικό για μια μονογραφία.
Προηγουμένως, αξίζει τον κόπο να δούμε μερικές ακόμα ενδεικτικές (και όχι τόσο γνωστές) φωτογραφίες από τις ‘πολεμικές μέρες’ των Ελλήνων εθελοντών -για να αρχίσουμε σιγά-σιγά να ‘γνωριζόμαστε’ με τα πρόσωπα, που άλλωστε επιζητούσαν τη δημοσιότητα, αναμφισβήτητα, αλλιώς δεν θα έδιναν τις δεκάδες συνεντεύξεις που είχαν δώσει εκείνο τον καιρό.
- Βλασένιτσα Βοσνίας, Φεβρουάριος 1995, προφανώς στη βάση του στρατοπέδου της ΕΕΦ ή ίσως σε κάποιο από τα κατασχεμένα μουσουλμανικά οικήματα που είχαν παραχωρηθεί στους Ελληνες, κατόπιν διαταγής του Μλάντιτς. Διακρίνονται οι Μήτκος Αντώνιος (διοικητής της ΕΕΦ), Βασιλειάδης Τρύφων (υποδιοικητής της ΕΕΦ), Μουρατίδης Γιώργος, Καθάριος Κυριάκος, Κώστας (αγνώστων λοιπόν στοιχείων, ίσως να πρόκειται για τον καταγεγραμμένο εθελοντή Κώστα Λαμπρόπουλο), Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Νικολαΐδης Νίκος και το μέλος της Χρυσής Αυγής ΜΜ. Επιδεικνύουν -υποθέτουμε- τον βαρύ οπλισμό τους.
- Βλασένιτσα Βοσνίας, 1995, άνδρες της ΕΕΦ με τον Σερβοβόσνιο διοικητή τους. Διακρίνονται τα μέλη της Χρυσής Αυγής ΜΜ, Μπέλμπας Απόστολος και Κουσουμβρής Σωκράτης και οι Σπουργίτης Ελευθέριος, Κώστας, Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Ζαβιτσάνος Δημήτριος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ), Δημητρίου Χρήστος και άλλοι.
- Βλασένιτσα Βοσνίας, 1995, άνδρες της ΕΕΦ με τον Σερβοβόσνιο διοικητή τους. Διακρίνονται τα μέλη της Χρυσής Αυγής Κουσουμβρής Σωκράτης, Μπέλμπας Απόστολος, και ΜΜ, και οι Ζαβιτσάνος Δημήτριος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ), Μήτκος Αντώνιος (διοικητής της ΕΕΦ), Φλορίν Αννα (Ελληνορουμάνος), Βασιλειάδης Τρύφων (υποδιοικητής της ΕΕΦ), Δημητρίου Χρήστος, Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Σπουργίτης Ελευθέριος και άλλοι.
- Σρεμπρένιτσα, Βοσνία, αμέσως μετά την πτώση της πόλης. Μέλη της ΕΕΦ διασκεδάζουν κάνοντας πλάκα με ένα κεφάλι γουρουνιού (ύψιστη προσβολή για κάποιον πιστό της ισλαμικής θρησκείας), σε μια πόλη άδεια με τους Μουσουλμάνους κατοίκους της δολοφονημένους ή διωγμένους.
[Σ.Σ.: Το κείμενο συνεχίζεται μετά τις εικόνες].
- Ανοιξη του 1995: Η κλασική φωτογραφία στην περιοχή Βλασένιτσα, με τη χρυσαυγίτικη αφρόκρεμα της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ. Εικονίζονται σε αρχαιοελληνικό (και καθόλου ναζιστικό) χαιρετισμό πρώην και νυν μέλη της Χρυσής Αυγής: Μπέλμπας Απόστολος, Μαυρογιαννάκης Μιχάλης, Σωκράτης Κουσουμβρής (με τις πατερίτσες), ο Κώστας και άλλοι δύο.
- Κατά την απονομή του μεταλλίου του ‘Λευκού Αγγέλου’ σε τέσσερα μέλη της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ, τον Απρίλιο του 1995, την ημέρα του Ορθόδοξου Πάσχα στο Πάλε της Βοσνίας, ο Κάρατζιτς φιλάει έναν Ελληνα εθελοντή και μέλος της ναζιστικής οργάνωσης, προφανώς με τον κλασικό σερβικό τρόπο, τρεις φορές σταυρωτά.
- Κουκουλοφόρος μέλος της Χρυσής Αυγής με στολή και διάσημα της ΕΕΦ.
- Αλλος ένας άγνωστος Ελληνας εθελοντής. Δεξιά με το ριγέ μπλουζάκι. Η φωτογραφία προέρχεται από Ιταλό δημοσιογράφο και είναι από το 1993, στην περιοχή Grbavica, στο Σαράγεβο. Προφανώς πρόκειται για κάποιον από τους πρώτους εθελοντές, που είχαν καταφτάσει στη Β-Ε σχετικά νωρίς, και πριν τη δημιουργία της ΕΕΦ. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, τέσσερις από αυτούς είχαν καθήκοντα ελεύθερου σκοπευτή. Πράγματι, ο συγκεκριμένος εθελοντής εξιστόρησε στον Ιταλό δημοσιογράφο ότι έκανε ασκήσεις σκοποβολής στο Εβραϊκό Νεκροταφείο του Σαράγεβο, στοχεύοντας τα αστέρια του Δαβίδ στους τάφους. Του εξηγούσε, επίσης, ότι τα bar-code επάνω στα προϊόντα ήταν μέρος της εβραιομασονικής συνωμοσίας για να κατακτήσουν οι εβραιοσιωνιστές τον κόσμο, και γι’ αυτό πήρε την απόφαση να πάει στη Βοσνία να πολεμήσει. Ακριβώς δίπλα του, με τον σταυρό, εγγονός τσέτνικ βοϊβόδα, γεννημένος στη Νέα Υόρκη, από οικογένεια διαφυγόντων μεγαλοτσέτνικ. Γύρισε στη Γιουγκοσλαβία, για να βρει τους άλλους τσέτνικ που βλέπουμε, για να πολεμήσουν μαζί «στο όνομα του Θεού και του έθνους», όπως είναι το διαχρονικό τους σύνθημα. Με τον αξιωματικό του JNA και το πορτρέτο του Μιχαήλοβιτς στον τοίχο και τα τρία δάχτυλα του Ελληνα αντισημίτη συνωμοσιολόγου, η σύνθεση δεν θα μπορούσε να είναι πιο χαρακτηριστική.
- Πρωτοχρονιά 1996. Στο αρχηγείο του σερβοβοσνιακού στρατού του Μλάντιτς, στο Han Pijesak, μια όμορφη γιορτή με τον Μλάντιτς στο τσακίρ-κέφι, φορώντας ελληνικό τσολιαδίστικο φέσι και τον Αντώνη Μήτκο να διασκεδάζουν και να χορεύουν. Το φέσι του τσολιά συναντάει την Sajkaca και τα 4 κυριλλικά ‘C’ του σερβικού σταυρού («Samo sloga Srbina spasava», «μόνο η ενότητα θα σώσει τους Σέρβους»).
- Βοσνία, 1995, ο Eλληνορουμάνος της ΕΕΦ Φλορίν (ή Φρορίν) Αννα, με τις πιτζάμες στο νοσοκομείο. Μαζί του οι Μήτκος Αντώνης, Ζαβιτσάνος Δημήτρης και Βασιλειάδης Τρύφων.
- Πρωτοχρονιά 1996. Στο αρχηγείο του σερβοβοσνιακού στρατού του Μλάντιτς, στο Han Pijesak, μια όμορφη γιορτή με τον Μλάντιτς στο τσακίρ-κέφι, φορώντας ελληνικό τσολιαδίστικο φέσι και τον Αντώνη Μήτκο να διασκεδάζουν και να χορεύουν. Το φέσι του τσολιά συναντάει την Sajkaca και τα 4 κυριλλικά ‘C’ του σερβικού σταυρού («Samo sloga Srbina spasava», «μόνο η ενότητα θα σώσει τους Σέρβους»).
- Ο Αγησίλαος Σαράφης, ψευδώνυμο ‘Αρης’, είχε υπηρετήσει φυσικά και στην ΕΕΦ. Εδώ με τον διοικητή τους Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς.
- Οκτώβριος 1995, τελετή στο στρατόπεδο στη Vlasenica. Ο στρατηγός Radislav Krstic δίνει τη σημαία -και καινούργια όπλα- στο 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ (10 Diverzantski Odred, 10th Sabotage Detachment) των ψυχρών εκτελεστών Milorad ‘Miso’ Pelemis, Franc Kos και Stanko Kojic. Πίσω δεξιά, ακουμπισμένοι στο όχημα, ο Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς και άλλοι δύο που θα μπορούσαν να είναι από την ΕΕΦ. Διόλου απίθανο ανάμεσα στους τιμώμενους σφαγείς να βρίσκεται και το μέλος της ΕΕΦ Αγγελος Λάτσιος, το μοναδικό Ελληνόπουλο που το όνομά του φιγουράρει στις λίστες με τα ονόματα των μελών του μισθοφορικού 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ (πέντε μάρκα το κεφάλι), δηλαδή των πιο απάνθρωπων και αιμοσταγών εκτελεστών και εγκληματιών πολέμου.
- Βοσνία, Απρίλιος 1995. Διακρίνονται οι Μουρατίδης Γιώργος, Βασιλειάδης Τρύφωνας, Μήτκος Αντώνης, Ζαβιτσάνος Δημήτρης, Δημητρίου Χρήστος και άλλοι.
- Απρίλιος του 1995, λόφος Μόιμιλο στο Σαράγεβο, Βοσνία. Ο Μαυρογιαννάκης Μιχάλης της Χρυσής Αυγής, ο Χρυσαΐτης Νέστορας και ο Νικολαΐδης Νίκος.
- Βοσνία, Απρίλιος 1995. Διακρίνονται οι Νικολαΐδης Νίκος και Μουρατίδης Γιώργος σε σερβοβοσνιακό στρατόπεδο.
- Μαγιεβίτσα Βοσνία, Απρίλιος 1995. Διακρίνονται οι Μήτκος Αντώνης, Βασιλειάδης Τρύφωνας, Μουρατίδης Γιώργος, Κώστας και άλλοι.
- Τρεσκά, Βοσνία, Ιούλιος 1997. Διακρίνονται ο Ελληνας εθελοντής της ΕΕΦ Νίκος χωρίς χιτώνιο και άλλοι δύο.
- Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Kαλτσούνης Κωνσταντίνος, Φλορίν Αννα, Ζαβιτσάνος Δημήτρης και άλλοι.
- Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Kαλτσούνης Κωνσταντίνος, Φλορίν Αννα, Ζαβιτσάνος Δημήτρης, ένας κάμεραμαν και άλλοι. Προφανώς πρόκειται για επίσκεψη τηλεοπτικού συνεργείου, η χαρά του ςθελοντή: Δημοσιότητα. Αυτό ακριβώς που τους προσφέρουμε κι εμείς εδώ, και μάλιστα 20 χρόνια μετά, όταν διαβιούν παντελώς ξεχασμένοι και λησμονημένοι από όλους. Οι ‘ήρωες’.
- Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, Νικολαΐδης Νίκος, Σπουργίτης Ελευθέριος και άλλοι.
- Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Σπουργίτης Ελευθέριος, Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, Βασιλειάδης Τρύφωνας και Μήτκος Αντώνης.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνεται ένας Ελληνας εθελοντής της ΕΕΦ, ο Κωνσταντίνος Καλτσούνης (βαμμένος χρυσαβγίτης που λέγεται ότι αυτοκτόνησε τέλη Μαρτίου 2016 λόγω οικονομικών προβλημάτων) με ελληνική σημαία σε αντίσκηνο.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνεται ο Ελληνας εθελοντής της ΕΕΦ Νικολαΐδης Νίκος σε χαράκωμα.
- Βοσνία, 1995. Βασίλης Σχιζάς και ένας ακόμα ένοπλος της ΕΕΦ επάνω σε τζιπ ή παρόμοιο στρατιωτικό όχημα
- Βοσνία, 1995. Ελληνες της ΕΕΦ επάνω σε άρμα μάχης με ελληνική σημαία. Διακρίνονται οι Μήτκος Αντώνης, Βασιλειάδης Τρύφωνας, Καθάριος Κυριάκος, Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, Δημητρίου Χρήστος, Φλορίν Αννα, Μουρατίδης Γιώργος, άλλοι Ελληνες και πιθανώς Σέρβοι, και ο Σταύρος Βιτάλης, σύμφωνα με τον ίδιο.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Μήτκος Αντώνης, Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ και τα μέλη της Χρυσής Αυγής ΜΜ και ΜΑ.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται 14 Ελληνες της ΕΕΦ σε σκηνή με μια σημαία.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνεται το μέλος της Χρυσής Αυγής ΜΜ και οι Μήτκος Αντώνης, Βασιλειάδης Τρύφωνας, Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Μουρατίδης Γιώργος και τρεις Σέρβοι σε φυλάκιο στα χιόνια στο όρος Ιγκμαν.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Φλορίν Αννα, Μήτκος Αντώνης, Δημητρίου Χρήστος, Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Kαλτσούνης Κωνσταντίνος και άλλοι.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται με τα όπλα τους σε καρότσα φορτηγού οι Δημητρίου Χρήστος και άλλοι.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνεται ο Δημητρίου Χρήστος σε φυλάκιο-καλύβα.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται δύο τραυματίες σε νοσοκομείο στο Milici.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται επάνω σε τανκς οι Δημητρίου Χρήστος, Μήτκος Αντώνης, Καθάριος Κυριάκος και άλλοι.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται καθιστοί στο χώμα οι Μήτκος Αντώνης, Φλορίν Αννα, Δημητρίου Χρήστος.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Μήτκος Αντώνης, Βασιλειάδης Τρύφωνας, το μέλος της Χρυσής Αυγής ΜΜ και άλλοι.
- Βοϊκοβίτσι, Βοσνία, Ιανουάριος 1995. Διακρίνεται ο Κυριάκος Καθάριος στη σκοπιά.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνεται ο Μήτκος Αντώνης σε φυλάκιο-καλύβα.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Καθάριος Κυριάκος και τρεις Σέρβοι σε φυλάκιο στα χιόνια στο όρος Ιγκμαν.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται σε σκηνή με μια σημαία οι Μήτκος Αντώνης, Βασιλειάδης Τρύφωνας και άλλοι Ελληνες της ΕΕΦ.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Μήτκος Αντώνης, Βασιλειάδης Τρύφωνας, Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, Σπουργίτης Ελευθέριος, Νικολαΐδης Νίκος και άλλοι.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Σπουργίτης Ελευθέριος, Μήτκος Αντώνης, Μπέλμπας Απόστολος, Βασιλειάδης Τρύφωνας και άλλοι.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται επάνω σε άρμα μάχης οι Ζαβιτσάνος Δημήτρης, Δημητρίου Χρήστος, Kαλτσούνης Κωνσταντίνος και άλλοι.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται να παίζουν επάνω σε άρμα μάχης οι Ζαβιτσιάνος Δημήτρης, Αννα Φλορίν κά.
- Βοσνία, 1995. Διακρίνονται σε δημόσιο κτίριο οι Kαλτσούνης Κωνσταντίνος, Μήτκος Αντώνης και διάφοροι Σέρβοι.
- Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Φλορίν Αννα, Βασιλειάδης Τρύφωνας, Σχιζάς Βασίλης και άλλοι, ενώ ο Ζαβιτσάνος Δημήτρης και ο χρυσαυγίτης Τζανόπουλος Σπύρος κάνουν το σερβικό εθνικιστικό σήμα με τα τρία δάχτυλα.
- Μαγιεβίτσα Βοσνία, 1995. Διακρίνονται σε χαράκωμα οι Μήτκος Αντώνης και Ζαβιτσάνος Δημήτρης.
- Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995. Διακρίνονται οι Κουσουμβρής Σωκράτης της Χρυσής Αυγής, Μουρατίδης Γιώργος, Μήτκος Αντώνης, Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, Δημητρίου Χρήστος, Μπέλμπας Απόστολος της Χρυσής Αυγής, Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Μαυρογιαννάκης Μιχάλης της Χρυσής Αυγής, Ζαβιτσάνος Δημήτρης και πολλοί άλλοι, ανάμεσά τους και Σέρβοι παπάδες.
- Βοϊκοβίτσι, Βοσνία, Ιανουάριος 1995. Διακρίνεται ο Κυριάκος Καθάριος στη σκοπιά.
- Βοϊκοβίτσι, Βοσνία, Ιανουάριος 1995. Διακρίνεται ο Κυριάκος Καθάριος με κόκκινο μπερέ.
- Βοσνία, 1995. Ο μεγαλύτερος σε ηλικία εθελοντής, από το Αιγάλεω, 57 ετών τότε, με παιδιά κι εγγόνια.
- Τέοτσακ, Βοσνία, Απρίλιος 1995. Η ώρα του παιδιού. Διακρίνονται οι Μήτκος Αντώνης και Βασιλειάδης Τρύφωνας σε χαράκωμα με οπλοπολυβόλο Μπράουνινγκ, υποτίθεται πυροβολούν τον εχθρό που είναι κοντά. Καταλαβαίνετε τώρα: Δέχονται επίθεση, και ο τρίτος της παρέας (αυτός που βγάζει τη φωτογραφία), αντί να πιάσει το όπλο, αφού υποτίθεται -λέμε τώρα- κινδυνεύει η ζωή του, αυτός πιάνει τη φωτογραφική μηχανή. Εντελώς παιδάκια που παίζουν πόλεμο, δηλαδή, που περνάνε όλους τους άλλους για χαζούς και θύματα που μπορούν να παραμυθιάσουν.
- Τα παιδία παίζει. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995. Διακρίνεται ο Σχιζάς Βασίλης με το πιστόλι στον κρόταφο …
- Αξιωματικοί και οπλίτες διασκεδάζουν. Σπουργίτης Ελευθέριος, Μήτκος Αντώνης, Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Νικολαΐδης Νίκος, Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, Βασιλειάδης Τρύφωνας, το μέλος της ΧΑ ΜΜ, Καθάριος Κυριάκος και άλλοι. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Επίσημο γεύμα προς τιμήν της ΕΕΦ σε ανώτατο επίπεδο: Δύο Σέρβοι αξιωματούχοι, Βασιλειάδης, Μπάγιαγκιτς, Μήτκος, Ζαβιτσάνος, Κουσουμβρής Σωκράτης και άλλοι. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Ο διοικητής της ΕΕΦ Μήτκος κι ένας οπλίτης της ΕΕΦ πίνουν μπύρες. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Ο διοικητής της ΕΕΦ Μήτκος κι άλλοι οπλίτες της ΕΕΦ και Σέρβοι απολαμβάνουν κοψίδια στη σούβλα. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Ο διοικητής της ΕΕΦ Μήτκος κι άλλοι οπλίτες της ΕΕΦ απολαμβάνουν κοψίδια στη σούβλα. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Ως συνήθως διασκεδάζουν και πίνουν μπύρες, ο Σχιζάς Βασίλης και ο μανιακός με τις πουλάδες. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Διασκέδαση και πάλι, ο Σχιζάς Βασίλης, ο μανιακός με τις πουλάδες και δύο άλλοι. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Με στολή παραλλαγής και τουφέκι σνάιπερ με διόπτρα. Ελευθέριος Σπουργίτης, διωγμένο μέλος της ΕΕΦ. Με στολή παραλλαγής και τουφέκι σνάιπερ με διόπτρα. Αν είναι από το βιβλίο του Τάκη Μίχα, όπως λέει, τότε πρέπει να είναι από την ελληνική έκδοση. Στην αγγλική, εμείς δεν είδαμε τέτοια φωτογραφία.
- Με στολή παραλλαγής και τουφέκι σνάιπερ με διόπτρα στο ένα χέρι και κάποιο αυτόματο όπλο στο άλλο χέρι: Ελευθέριος Σπουργίτης, διωγμένο μέλος της ΕΕΦ.
- Με στολή παραλλαγής και τουφέκι σνάιπερ με διόπτρα: Ελευθέριος Σπουργίτης, διωγμένο μέλος της ΕΕΦ.
- Στο χιόνι, με στολή αλπινιστών ή κάτι παρόμοιο καταδρομικό: Ελευθέριος Σπουργίτης, διωγμένο μέλος της ΕΕΦ.
- Στο χιόνι, με στολή αλπινιστών ή κάτι παρόμοιο καταδρομικό: Ελευθέριος Σπουργίτης, διωγμένο μέλος της ΕΕΦ.
- Τα παιδία παίζει. Ελευθέριος Σπουργίτης, διωγμένο μέλος της ΕΕΦ.
- Με την στολή παραλλαγής. Ελευθέριος Σπουργίτης, διωγμένο μέλος της ΕΕΦ.
- Βοϊκοβίτσι, Βοσνία, Ιανουάριος 1995. Διακρίνεται ο Κυριάκος Καθάριος στη σκοπιά.
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές.
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές. Στο τραπέζι.
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές. Ολοι όρθιοι πίνουν.
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές. Στο τραπέζι
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές. Στο τραπέζι
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές.
- Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία. Πρώτος στη φάλαγγα, διακρίνεται μισός ο αρχιλοχίας Δημήτρης Ζαβιτσάνος. Τρίτος στη φάλαγγα, το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος. Με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας.
- Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία. Δεύτερος στη φάλαγγα, το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος. Με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας.
- Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία. Οι τέσσερις από τους συνολικά δέκα της ΕΕΦ που βρίσκονταν ακριβώς στους τόπους των μαζικών εκτελέσεων αόπλων και αιχμαλώτων. Με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας. Το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος, ο Ελληνορουμάνος Φλορίν Αννα κά.
- Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία. Σε πρώτο πλάνο, ο Ελληνορουμάνος Φλορίν Αννα κά. Με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας.
- Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία. Τα πυρομαχικά στις εξαρτύσεις και τους γεμιστήρες έτοιμους στα καλάσνικοφ. Με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας.
- Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία. Τα πυρομαχικά στις εξαρτύσεις και τους γεμιστήρες έτοιμους στα καλάσνικοφ. Με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας.
- Σε πρώτο πλάνο, ο υποδιοικητής της ΕΕΦ Τρύφωνας Βασιλειάδης, αποστρέφει το βλέμμα του και γυρνάει το κεφάλι, μόλις αντιλαμβάνεται την κάμερα. Προφανώς και αυτός πήγε ‘στον πόλεμο’ κρυφά από τους γονείς του, όπως ίσως όλοι. Πιο πίσω, στην εκκίνηση της φάλαγγας, οι υπόλοιποι, με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας. Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία.
- Στο κέντρο, το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος. Πιο πίσω, στην εκκίνηση της φάλαγγας, οι υπόλοιποι, με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας. Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία.
- Ο Ελληνορουμάνος Φλορίν Αννα, το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος κά, με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας. Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία.
- Οι τέσσερις από τους συνολικά δέκα της ΕΕΦ που βρίσκονταν ακριβώς στους τόπους των μαζικών εκτελέσεων αόπλων και αιχμαλώτων. Με τα όπλα σε χαρακτηριστική πολεμική κίνηση, η κάννη προς τα πάνω, και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας. Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία.
- Σε πρώτο πλάνο, ο αρχιλοχίας Δημήτρης Ζαβιτσάνος καπνίζει ένα τελευταίο τσιγάρο πριν αρχίσει η ‘δουλειά’. Με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας. Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία.
- Με τα όπλα γεμάτα και το δάχτυλο στην σκανδάλη, ξεκινάνε μαζί με Σέρβους ένοπλους παραστρατιωτικούς για κυνήγι Μουσουλμάνων, πιθανώς με την μέθοδο της ενέδρας. Ημέρες των θηριωδιών, 13 Ιουλίου 1995, Σρεμπρένιτσα, Βοσνία.
- Αλλη μια σκηνή με πρωταγωνιστή μέλος της ΕΕΦ, αυτή τη φορά σε κοντινό πλάνο, από τις επιχειρήσεις της Σρεμπρένιτσα. Προέρχεται από ειδησεογραφική εκπομπή της σερβικής τηλεόρασης (Dnevnik SRT).
- Σρεμπρένιτσα, Βοσνία, 11 Ιουλίου 1995. Τα μέλη της ΕΕΦ Τζανόπουλος, Σχιζάς, Ζαβιτσάνος κά. στο στρατόπεδο, μαζί με τους ‘Λύκους τους Δρίνου’. Στην επιχείρηση κατάληψης της Σρεμπρένιτσα, φτιάχτηκαν ειδικά και έκτακτα σώματα, αποκλειστικά για τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις. Λ.χ. ο αντισυνταγματάρχης Παντούρεβιτς της Zvornik Brigade έφτιαξε ένα επίλεκτο σχηματισμό με το όνομα TG-1 (Tactical Group 1) και υπέδειξε για διοικητή τον λοχαγό Milan Jolovic (με το ψευδώνυμο Legenda), τον διοικητή των ‘Λύκων του Δρίνου’. Διακρίνονται τα μέλη της ΕΕΦ να μεταφέρουν εξοπλισμό.
- Σρεμπρένιτσα, Βοσνία, 11 Ιουλίου 1995. Τα μέλη της ΕΕΦ Τζανόπουλος, Σχιζάς, Ζαβιτσάνος κά. στο στρατόπεδο, μαζί με τους ‘Λύκους τους Δρίνου’. Στην επιχείρηση κατάληψης της Σρεμπρένιτσα, φτιάχτηκαν ειδικά και έκτακτα σώματα, αποκλειστικά για τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις. Λ.χ. ο αντισυνταγματάρχης Παντούρεβιτς της Zvornik Brigade έφτιαξε ένα επίλεκτο σχηματισμό με το όνομα TG-1 (Tactical Group 1) και υπέδειξε για διοικητή τον λοχαγό Milan Jolovic (με το ψευδώνυμο Legenda), τον διοικητή των ‘Λύκων του Δρίνου’. Διακρίνονται τα μέλη της ΕΕΦ να μεταφέρουν εξοπλισμό.
- Σρεμπρένιτσα Βοσνίας, 11 Ιουλίου 1995, την ημέρα της πτώσης της πόλης και της αρχής της μεγαλύτερης ανθρωποσφαγής από τον Β’ ΠΠ. Πρόκειται για σημείο προέλασης προς την πόλη των Σερβοβόσνιων, από όπου προηγουμένως έχει περάσει ο Μλάντιτς με το επιτελείο του και τους αρχηγούς των παραστρατιωτικών του. Διακρίνονται το τότε στέλεχος της Χρυσής Αυγής, Τζανόπουλος Σπύρος (λοχίας της ΕΕΦ), ο Ζαβιτσάνος Δημήτριος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ) και μαζί τους -άλλοι φαίνονται κι άλλοι όχι- βρίσκονται οι Βασιλειάδης Τρύφων, Φλορίν Αννα (Ελληνορουμάνος), Σχιζάς Βασίλης, Κυριακίδης Κ., Λυμπερίδης Γ. και Δημουλάς Xαράλαμπος.
- Σρεμπρένιτσα Βοσνίας, 11 Ιουλίου 1995, την ημέρα της πτώσης της πόλης και της αρχής των σφαγών. Διακρίνονται ο Ράτκο Μλάντιτς, ο Σερβοβόσνιος διοικητής της ΕΕΦ με το πολεμικό ψευδώνυμο ‘Duga puska’ και ο Ελληνας διοικητής της ΕΕΦ Μήτκος Αντώνιος, ενώ γύρω-γύρω διακρίνονται οι σωματοφύλακες του Μλάντιτς.
- Βλασένιτσα, 1995, άνδρες της ΕΕΦ με την σημαία της Βεργίνας. Διακρίνεται το στέλεχος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος (λοχίας της ΕΕΦ) και οι Ζαβιτσάνος Δημήτριος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ), Kαλτσούνης Κωνσταντίνος, Αννα Φλορίν, Μήτκος Αντώνιος (διοικητής της ΕΕΦ), Βασιλειάδης Τρύφων (υποδιοικητής της ΕΕΦ), Σχιζάς Βασίλης, Κυριακίδης Κ., Λυμπερίδης Γ. και Δημουλάς Xαράλαμπος. Το σήμα με τα τρία δάχτυλα που κάνει στην κάμερα ο Ζαβιτσάνος είναι το σερβικό εθνικιστικό σήμα του νέου σερβικού μεγαλοϊδεατισμού που έκαναν όλοι οι Σέρβοι από τότε που ξεκίνησε η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και σε όλη τη διάρκεια του πολέμου. Και ακόμα το κάνουν.
- Σρεμπρένιτσα, Βοσνία, αμέσως μετά την πτώση της πόλης. Μέλη της ΕΕΦ διασκεδάζουν κάνοντας πλάκα με ένα κεφάλι γουρουνιού (ύψιστη προσβολή για κάποιον πιστό της ισλαμικής θρησκείας), σε μια πόλη άδεια με τους Μουσουλμάνους κατοίκους της δολοφονημένους ή διωγμένους.
- Βλασένιτσα Βοσνίας, 1995, άνδρες της ΕΕΦ με τον Σερβοβόσνιο διοικητή τους. Διακρίνονται τα μέλη της Χρυσής Αυγής ΜΜ, Μπέλμπας Απόστολος και Κουσουμβρής Σωκράτης και οι Σπουργίτης Ελευθέριος, Κώστας, Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Ζαβιτσάνος Δημήτριος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ), Δημητρίου Χρήστος και άλλοι.
- Βλασένιτσα Βοσνίας, Φεβρουάριος 1995, προφανώς στη βάση του στρατοπέδου της ΕΕΦ ή ίσως σε κάποιο από τα κατασχεμένα μουσουλμανικά οικήματα που είχαν παραχωρηθεί στους Ελληνες, κατόπιν διαταγής του Μλάντιτς. Διακρίνονται οι Μήτκος Αντώνιος (διοικητής της ΕΕΦ), Βασιλειάδης Τρύφων (υποδιοικητής της ΕΕΦ), Μουρατίδης Γιώργος, Καθάριος Κυριάκος, Κώστας (αγνώστων λοιπόν στοιχείων, ίσως να πρόκειται για τον καταγεγραμμένο εθελοντή Κώστα Λαμπρόπουλο), Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Νικολαΐδης Νίκος και το μέλος της Χρυσής Αυγής ΜΜ. Επιδεικνύουν -υποθέτουμε- τον βαρύ οπλισμό τους.
- Βλασένιτσα Βοσνίας, 1995, άνδρες της ΕΕΦ με τον Σερβοβόσνιο διοικητή τους. Διακρίνονται τα μέλη της Χρυσής Αυγής Κουσουμβρής Σωκράτης, Μπέλμπας Απόστολος, και ΜΜ, και οι Ζαβιτσάνος Δημήτριος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ), Μήτκος Αντώνιος (διοικητής της ΕΕΦ), Φλορίν Αννα (Ελληνορουμάνος), Βασιλειάδης Τρύφων (υποδιοικητής της ΕΕΦ), Δημητρίου Χρήστος, Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Σπουργίτης Ελευθέριος και άλλοι.
- Στη συνέντευξη που έδωσε, «ως φίλος της», στην εφημερίδα Ελεύθερη Ωρα, ο κ. Σταύρος Βιτάλης σημειώνει «Μπήκα στη γραμμή της μάχης ένοπλος και ένστολος», και φωτογραφίζεται με την στολή του ταγματάρχη (κατ’ απονομήν) του σερβικού στρατού (την παραλλαγή, όμως, τη μάχιμη, όχι καμιά οχτάρα του γραφείου, το πιάσατε το υπονοούμενο), φέροντας τον Μεγαλόσταυρο «Νιέγκος» Πρώτης Τάξεως του σερβικού έθνους, και με το ξιφίδιο να βρίσκεται το μισό έξω από τη θήκη. Αυτό κάτι σημαίνει στην μιλιταριστική παραφιλολογία. Οποιος το δείχνει μισό στη θήκη του, σημαίνει ότι δήθεν το έχει χρησιμοποιήσει σε ανθρώπινο στόχο και ότι αναγκάστηκε να το σκουπίσει από τα αίματα, κάτι τέτοιο. Ή ότι αν το τραβήξεις απ’ τη θήκη του πρέπει να το ματώσεις. Οπως καταλαβαίνετε, δεν μας ενδιαφέρει και πολύ να ξέρουμε. Συνέντευξη Σταύρου Βιτάλη, εκπροσώπου τύπου του Πανελληνίου Μακεδονικού Μετώπου, «Μπήκα στη γραμμή της μάχης ένοπλος και ένστολος», Ελεύθερη Ωρα, 30/07/2009 https://archive.today/m3J0Z
- Ξενοδοχείο Beograd στο Βελιγράδι, λίγο πριν την Σρεμπρένιτσα. Αποστολή με ‘Καραβάνι Αλληλεγγύης’ και δημοσιογράφους. Ο Σπύρος Τζανόπουλος, εκ μέρους της Χρυσής Αυγής δίνει το παρών σαν σε πασαρέλα ντυμένος στην τρίχα, εδώ καθιστός. [Σ.Σ.: Ευχαριστούμε τους ‘κόκκινους αντιρεπόρτερ’].
- Ξενοδοχείο Beograd στο Βελιγράδι, λίγο πριν την Σρεμπρένιτσα. Αποστολή με ‘Καραβάνι Αλληλεγγύης’ και δημοσιογράφους. Ο Σπύρος Τζανόπουλος, εκ μέρους της Χρυσής Αυγής δίνει το παρών σαν σε πασαρέλα ντυμένος στην τρίχα, εδώ όρθιος. [Σ.Σ.: Ευχαριστούμε τους ‘κόκκινους αντιρεπόρτερ’].
- Ιούλιος 1995, λίγες μέρες μετά τη Σρεμπρένιτσα. Οι εθελοντές δέχονται δημοσιογραφικό-φωτογραφικό συνεργείο στη βάση τους. Εδώ ο Γιώργος Μουρατίδης με τον φωτογράφο του οποίου οι φωτογραφίες δημοσιεύτηκαν τον Αύγουστο του 1995 στην εφημερίδα Εθνος.
- Στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς. Κώστας Καράλης, Βασιλειάδης, Μπάγιαγκιτς και Σπουργίτης πίνουν slivovitza κάνοντας τον σταυρό τους. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
- Στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς. Κώστας Καράλης, Μήτκος, Βασιλειάδης, Μπάγιαγκιτς και Σπουργίτης πίνουν slivovitza. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
- Στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς. Παπαπέτρου, Σπουργίτης και Χρυσαΐτης πίνουν slivovitza. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
- Νικολαΐδης Νίκος και Χρυσαΐτης Νέστορας σε συνέντευξη με τον Κώστα Παπαπέτρου. Σαράγεβο Λουκαβίτσα, σερβικός τομέας, Δεκέμβριος του 1994. Ο Νικολαΐδης ήταν ένας μπερδεμένος τυχοδιώκτης που έψαχνε να βρει και να παρουσιάσει κάποιο επίτευγμα στη ζωή του. Ο Χρυσαΐτης ήταν επαγγελματίας μισθοφόρος που είχε πολεμήσει και στην Αφρική. Λιγομίλητος και σκληρός, δεν εκδηλωνόταν εύκολα.
- Το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος σε συνέντευξη με τον Παπαπέτρου. Βοϊκοβίτσι Σαράγεβο, Δεκέμβριος του 1994
- Μουρατίδης, το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος κι ένας Σέρβος πίνουν slivovitza. Βοϊκοβίτσι Σαράγεβο, Δεκέμβριος του 1994.
- Μουρατίδης, Καθάριος και το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος σε συνέντευξη με τον Παπαπέτρου. Βοϊκοβίτσι Σαράγεβο, Δεκέμβριος του 1994.
- Η ανάπαυση του πολεμιστή γύρω από τη φωτιά. Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς και Λευτέρης Σπουργίτης. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
- Η ανάπαυση του πολεμιστή γύρω από τη φωτιά. Μήτκος, Βασιλειάδης και Παπαπέτρου σε χειραψία. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
- Η ανάπαυση του πολεμιστή γύρω από τη φωτιά. Μήτκος, Βασιλειάδης και Παπαπέτρου. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
- Οι Ελληνες εθελοντές στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, στις 12 Ιουλίου 1995, στη μεγάλη σερβική γιορτή Πέτρου και Παύλου, μια μέρα μετά την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα.
- Οι Ελληνες εθελοντές στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, στις 12 Ιουλίου 1995, στη μεγάλη σερβική γιορτή Πέτρου και Παύλου, μια μέρα μετά την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα.
- Οι Ελληνες εθελοντές στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, στις 12 Ιουλίου 1995, στη μεγάλη σερβική γιορτή Πέτρου και Παύλου, μια μέρα μετά την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα.
- Αυτή είναι μια πολύ αστεία φωτογραφία. Αριστερά είναι ένας Τίγρης του Αρκάν. Δεξιά, ο δικός μας, με διακριτικά έφεδρου λοχία, του πουλάει εφέ σε υπερθετικά υπερβολικό βαθμό (ψώνιο): Φοράει καινούργια αγορασμένη στολή-παραλλαγή των ΟΥΚ, έβαλε επωμίδες των Δυνάμεων Καταδρομών και αγόρασε και καμιά δεκαριά πουλάδες και τις έραψε επάνω του όπου υπήρχε κενός χώρος. Μετά απ’ αυτό, τα τεράστια όπλα που τα κουβαλάει τρία-τρία είναι μια απλή πινελιά.
- Κι άλλη αστεία φωτογραφία. Δεξιά τρεις Τίγρεις του Αρκάν, χωρίς διακριτικά, χωρίς περιττά σήματα και πουλάδες. Αριστερά, ο δικός μας, με διακριτικά έφεδρου λοχία, του πουλάει εφέ σε υπερθετικά υπερβολικό βαθμό (ψώνιο): Φοράει καινούργια αγορασμένη στολή-παραλλαγή των ΟΥΚ, έβαλε επωμίδες των Δυνάμεων Καταδρομών και αγόρασε και καμιά δεκαριά πουλάδες και τις έραψε επάνω του όπου υπήρχε κενός χώρος. Γιατί να μην το κάνει;;; Δωρεάν είναι.
- Επειδή κρετίνοι δεν υπάρχουν μόνο από την εδώ πλευρά. Ενας Κροάτης παραστρατιωτικός εθελοντής Ustashi, με ζωγραφισμένη στο τζιπ μια σβάστικα.
- Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995. Διακρίνονται με μια ελληνική και μια σερβική σημαία τα μέλη της Χρυσής Αυγής Μπέλμπας Απόστολος και Κουσουμβρής Σωκράτης με τις πατερίτσες και οι Κώστας, Βασιλειάδης Τρύφων, Δημητρίου Χρήστος, Φλορίν Αννα και άλλοι.
- Βλασένιτσα Βοσνίας, 1995, άνδρες της ΕΕΦ με τον Σερβοβόσνιο διοικητή τους και έναν παπά. Διακρίνονται τα μέλη της Χρυσής Αυγής Κουσουμβρής Σωκράτης, Μπέλμπας Απόστολος, και ΜΜ, και οι Ζαβιτσάνος Δημήτριος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ), Μήτκος Αντώνιος (διοικητής της ΕΕΦ), Φλορίν Αννα (Ελληνορουμάνος), Δημητρίου Χρήστος, Σπουργίτης Ελευθέριος και άλλοι.
- ΕΠΑΝΩ: Βλασένιτσα, αρχές του 1995: Χρυσαυγίτες Ελληνες εθελοντές της ΕΕΦ, Μπέλμπας Απόστολος, Μαυρογιαννάκης Μιχάλης, Σωκράτης Κουσουμβρής, Κώστας και άλλοι. ΚΑΤΩ: Η ηγεσία της τοπικής οργάνωσης Τρίπολης της Χρυσής Αυγής. Ο γραμματέας της ΤΟ Τρίπολης της Χρυσής Αυγής, Μπέλμπας Απόστολος, δεύτερος από αριστερά.
- Φωτογραφία από ‘Αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας’ από την Ρόδο, Νοέμβριος 1995. Ενας εθελοντής και ο γνωστός πολιτευτής της Ρόδου Κώστας-Ντίνος Μαντικός.
ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: Πανόραμα με την ‘Πινακοθήκη των … εθελοντών’, που λέγαμε. Ολα τα ελληνόπουλα και τα πατριωτάκια που μας έκαναν υπερήφανους σαν έθνος βρίσκονται εδώ από πάνω. Για τις λεπτομέρειες, κάντε κλικ σε κάθε φωτογραφία
— $$$ Flashback #1 – «Ελληνες ύποπτοι» στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης για τα εγκλήματα στην πρώην Γιουγκοσλαβία και Ελληνες μισθοφόροι στο πιο αιμοσταγές Απόσπασμα Θανάτου του πολέμου στη Βοσνία
Στις 9 Μαρτίου του 2009, στα γραφεία της Εισαγγελίας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τα εγκλήματα στην πρώην Γιουγκοσλαβία (ή όπως είναι ο πλήρης τίτλος του, ‘International Tribunal for the Prosecution of Persons Responsible for Serious Violations of International Humanitarian Law Committed in the Territory of the Former Yugoslavia since 1991’, στο εξής ΔΠΔΧΓ ή ICTY), ένας θρήσκος και θεοσεβούμενος Σερβοβόσνιος με το πολεμικό ψευδώνυμο ‘Duga puska’ (Long Barrel), ντυμένος σχεδόν παραδοσιακά σερβικά, έφτανε για να δώσει κατάθεση. Η υπόθεση αφορούσε επτά υψηλόβαθμους αξιωματικούς του σερβοβοσνιακού στρατού, αυτούς που έμειναν γνωστοί σαν ‘Οι 7 της Σρεμπρένιτσα’ (υπόθεση Vujadin Popovic, Vinko Pandurevic, Drago Nikolic, Milan Gvero, Ljubisa Beara et al), και η υπόθεσή τους, όπως αποδείχτηκε μόλις πριν λίγες βδομάδες, στις αρχές του 2015, αποτελεί, πλέον, την πρώτη τελεσίδικη και αμετάκλητη (μετά από όλες τις εφέσεις και τα άλλα αιτήματα, δηλαδή) καταδίκη για εγκλήματα πολέμου και για γενοκτονία (ορισμένοι εξ αυτών), και συγκεκριμένα για τα εγκλήματα πολέμου στην περιοχή Σρεμπρένιτσα και στην κοντινή της περιοχή Ζέπα (Zepa).
Ο άνθρωπός μας, ο οποίος λεγόταν Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς (Zvonko Bajagic) είχε βρεθεί εκεί για να καταθέσει σαν μάρτυρας υπεράσπισης υπέρ του ενός από τους επτά, του προϊστάμενου του κατά τη διάρκεια του πολέμου, του αντισυνταγματάρχη το 1995 Βίνκο Παντούρεβιτς (Vinko Pandurevic), διοικητή της Ταξιαρχίας Ζβόρνικ (1st Zvornik Infantry Brigade). Η Zvornik Brigade ήταν μια από τις μονάδες του Σώματος Στρατού Ντρίνα (Drina Corps), που ήταν υπεύθυνη -όπως και ολόκληρο το Σώμα Στρατού- για τις θηριωδίες με τις άγριες μαζικές εκτελέσεις αιχμαλώτων και αόπλων, στις περιοχές της Σρεμπρένιτσα και γύρω απ’ αυτήν, τον Ιούλιο του 1995. Ο Μπάγιαγκιτς καταγόταν και ζούσε στην περιοχή Βλασένιτσα (Vlasenica), λίγα χιλιόμετρα από την Σρεμπρένιτσα. Η Βλασένιτσα ήταν μια απ’ τις πρώτες πόλεις της Βοσνίας που είχαν εκκαθαριστεί εθνικά από τους μη Σέρβους, τον Απρίλιο του 1992, με 2.000 αμάχους νεκρούς. Εκεί ακριβώς είχε δημιουργηθεί από τους Σέρβους το 1992 στρατόπεδο συγκέντρωσης και εξόντωσης Μουσουλμάνων, εκεί ακριβώς ήταν το αρχηγείο του Σώματος Στρατού Ντρίνα και εκεί ακριβώς είχε το στρατόπεδο και την βάση της η μονάδα των Ελλήνων εθελοντών, η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά ΕΕΦ. Ο Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς ήταν ο Σερβοβόσνιος διοικητής της ΕΕΦ.

Διεθνές Δικαστήριο Χάγης, 09 Μαρτίου 2009. Ο Zβόνκο Μπάγιαγκιτς (Zvonko Bajagic) καταθέτει υπέρ του αντισυνταγματάρχη το 1995 Βίνκο Παντούρεβιτς (Vinko Pandurevic), διοικητή της αιμοσταγούς Ταξιαρχίας Ζβόρνικ (Zvornik Brigade) κατά τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα, ενός εκ των πρώτων καταδικασμένων τελεσίδικα για εγκλήματα πολέμου.
Ο Μπάγιαγκιτς, πριν τον εμφύλιο πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, ήταν ο τοπικός φεουδάρχης και μεγαλογαιοκτήμων, με εξαιρετικά μεγάλη ισχύ και περιουσία. Αλλά και μετά τον πόλεμο ήταν (και είναι) πολιτικός παράγοντας -διαδοχικά- σε όλα τα κυβερνητικά κόμματα της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας. Σύμφωνα με το FBI και άλλες αμερικανικές και ευρωπαϊκές αρχές που τον έχουν υπό διερεύνηση, παγώνοντας τα περιουσιακά του στοιχεία, αλλά και σύμφωνα με τον τύπο της Βοσνίας, είναι ο τοπικός νονός -και πάντα μεγαλοπαράγοντας της περιοχής. Εξαιρετικά ευλαβής και θεοσεβούμενος. Τις θέσεις του σαν επίτροπος στην εκκλησία και τα εκκλησιαστικά του αξιώματα σαν μεγάλος ευεργέτης της ενορίας και της ευρύτερης Μητρόπολης του, δεν τις αμέλησε ποτέ. Ούτε στον πόλεμο, όταν ήταν υψηλόβαθμος στρατιωτικός στον σερβοβοσνιακό στρατό -και σε θέση κλειδί, μάλιστα, σαν αξιωματικός υπεύθυνος Εφοδιασμού-Μεταφορών, διάβαζε σπάσιμο εμπάργκο. Ηταν προσωπικός φίλος του ηγέτη των Σερβοβόσνιων Ράντοβαν Κάρατζιτς (Radovan Karadzic), χρηματοδότης και συνιδρυτής στο εθνικιστικό και εξτρεμιστικό σερβικό εθνικό κόμμα Serb Democratic Party SDS, και ο πρώτος που οργάνωσε μεγάλη συγκέντρωση-κηδεία Σέρβων θυμάτων από συμπλοκές με Μουσουλμάνους, με ομιλητή τον Κάρατζιτς, και με σκοπό να φανατιστούν οι Σερβοβόσνιοι.

Περιοχή Βλασένιτσα (Vlasenica), κοντά στη Σρεμπρένιτσα, εκεί όπου βρίσκεται η αυτοκρατορία, αλλά και ο τόπος καταγωγής του Zβόνκο Μπάγιαγκιτς (Zvonko Bajagic), 30 Σεπτεμβρίου 1992. Στη φωτογραφία ο Ράντοβαν Κάρατζιτς σε ομιλία κατά την διάρκεια της μεγάλης συγκέντρωσης-συλλαλητηρίου-κηδείας Σέρβων θυμάτων των Μουσουλμάνων, με σκοπό να φανατιστούν οι Σερβοβόσνιοι. Ο Μπάγιαγκιτς δίπλα στον ηγέτη των Σερβοβόσνιων, με το χαρακτηριστικό σερβικό εθνικό καπέλο Sajkaca.
Την ίδια εποχή του 1992, ο Μπάγιαγκιτς έφτιαχνε στην πόλη του Vlasenica ένα από τα πρώτα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Σέρβων (όπως αυτά εδώ, πολύ σκληρές εικόνες) στα οποία στοίβαζαν οικογένειες Μουσουλμάνων ‘διά τα περαιτέρω’ (ανακρίσεις, βασανιστήρια, εκτελέσεις), το οποίο ποτέ δεν είχε λιγότερους από 500 κρατούμενους και σε άθλιες συνθήκες. Ηταν το διαβόητο Susica camp, γεγονός που τον έκανε πολύ γρήγορα ‘διάσημο’ κι έτσι ήδη από το 1992, το όνομά του αναφερόταν σε μια από τις πρώτες εκθέσεις διεθνών οργανισμών, της English Human Rights Committee, σαν υπεύθυνος για βασανιστήρια και δολοφονίες κρατουμένων στο συγκεκριμένο στρατόπεδο, μαζί με πολλά άλλα ονόματα που θα αποδειχτούν στην συνέχεια πρωταθλητές στις δολοφονίες αμάχων και στους εμπρησμούς ολόκληρων χωριών μετά πλιάτσικου και εξανδραποδισμού των κατοίκων, όταν η σερβική εθνοκάθαρση θα ξεδιπλωθεί σε όλο της το μεγαλείο.

Τα πρώτα κατορθώματα του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς. Εκτελέσεις αμάχων στη Βλασένιτσα. Από την έκθεση με τίτλο: English Human Rights Committee, Report on Bosnia Herzegovina, Document submitted in compliance with a special decision of the Committee, 30/10/1992, σελίδα 8.
Ο Μπάγιαγκιτς ήταν, ασφαλώς, και στενός συνεργάτης και φίλος, τόσο του στρατηγού Μλάντιτς, όσο και του στρατηγού εν αποστρατεία, πλέον (το 2009) Παντούρεβιτς για τον οποίο πήγε να καταθέσει, όσο και των άλλων στρατηγών και διοικητών του Σώματος Στρατού Ντρίνα. Θα δούμε στη συνέχεια για ποιο λόγο (πρέπει να) μας ενδιαφέρουν οι σχέσεις και οι συνεργασίες του Σέρβου διοικητή της ΕΕΦ, για την ώρα πρέπει να σημειώσουμε ένα πολύ παράξενο γεγονός:
Οταν κλήθηκε το Μάρτιο του 2009 από το ΔΠΔΧΓ ο Μπάγιαγκιτς για να δώσει την πρώτη του δήλωση-κατάθεση υπέρ Παντούρεβιτς, μαζί με τις ερωτήσεις για τα γεγονότα του πολέμου και για τα γεγονότα του Ιουλίου 1995 στη Σρεμπρένιτσα, δέχτηκε και κάποιες ερωτήσεις για έναν «Ελληνα ύποπτο». Ετσι ακριβώς είναι γραμμένο στα επίσημα έγγραφα του ΔΠΔΧΓ, που αποτελούν σήμερα στοιχεία της δικογραφίας και έχουν ήδη κριθεί σαν αδιαμφισβήτητα τεκμήρια για τις καταδίκες. Χωρίς όνομα ή άλλο αναγνωριστικό χαρακτηριστικό, «Ελληνας ύποπτος» γράφουν. Ούτε λ.χ. «πρόσωπο ενδιαφέροντος», ούτε πιθανός μάρτυρας, ούτε σαν κάποιος που θα μπορούσε να συνεισφέρει στη δίκη υπό άλλη ιδιότητα.
«Ελληνας ύποπτος». Ποιος να είναι άραγε, και για ποιο λόγο η είδηση αυτή δεν έφτασε ποτέ στα ελληνικά αξιόπιστα (πάνω απ’ όλα, αξιόπιστα) ΜΜΕ;;;
Κάπου πάει το μυαλό μας, είν’ αλήθεια.
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να υπογραμμιστεί το εξής: Στην πραγματικότητα, η είδηση για τον «Ελληνα ύποπτο» δεν έγινε γνωστή το 2009, κατά την κατάθεση Μπάγιαγκιτς υπέρ Παντούρεβιτς. Εγινε γνωστή το 2013, κατά την κατάθεση Μπάγιαγκιτς υπέρ Κάρατζιτς, αυτή τη φορά. Απλά, στην νεότερη δήλωση-κατάθεσή του το 2013, ο Μπάγιαγκιτς αναφέρθηκε σε εκείνες τις ερωτήσεις των Εισαγγελέων του 2009 για τον «Ελληνα ύποπτο». Κι από εκεί εντοπίστηκε από εμάς εδώ στο ιστολόγιο ο «Greek suspect».
Μάλιστα, όπως μπορείτε να δείτε και στο σχετικό έγγραφο, ο Μπάγιαγκιτς δίνει το 2013 και τμήμα της απάντησής του του 2009. Λέει συγκεκριμένα:

International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia ICTY, κατάθεση (Witness Summary) του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς υπέρ Κάρατζιτς, 08/07/2013, σελ. 8: Με κάλεσαν να καταθέσω για κάποιον Ελληνα, αλλά δεν ήξερα τι να πω γι’ αυτόν γιατί το μόνο που ήξερα είναι ότι είχε βοηθήσει τον σερβοβοσνιακό λαό με ανθρωπιστική βοήθεια κ.λπ.
Οπως μπορείτε να δείτε, η απάντησή του ήταν μια τυπική σερβοβοσνιακή απάντηση (όπως γνωρίζουν και λένε μεταξύ τους σαν αστείο όσοι διαβάζουν συστηματικά καταθέσεις Σέρβων στο ΔΠΔΧΓ), τύπου «δεν συνέβη, δεν ήμουν εκεί, δεν γνωρίζω, δεν θυμάμαι» (με αυτή τη σειρά πάντα) κ.ο.κ., πως δηλαδή δεν είναι «σε θέση να πει οτιδήποτε γι’ αυτόν τον Ελληνα ύποπτο», τον ξέρει δηλαδή, αλλά «δεν ξέρει τι έγκλημα μπορεί να είχε κάνει, εκτός από το να φέρει στους Σέρβους ανθρωπιστική βοήθεια, πολλές φορές».
Στη συνέχεια, τον Δεκέμβριο του 2011, στο αντίστοιχο με το ΔΠΔΧΓ δικαστήριο της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης για τους εγκληματίες πολέμου, ο Μπάγιαγκιτς κατέθεσε σαν μάρτυρας υπεράσπισης στην έφεση ενός άλλου καθάρματος, του Σλοβένου μισθοφόρου Franc Kos, που αρχικά πολεμούσε για τους Κροάτες και αργότερα πέρασε στους Σέρβους.
http://www.justice-report.com/en/en-audio/kos-et-al-observer-of-shooting-on-branjevo
Ο Franc Kos ήταν ο διοικητής της Διμοιρίας Bijeljina, της μιας εκ των δύο διμοιριών ενός Αποσπάσματος Θανάτου που αποτελούνταν αποκλειστικά και μόνο από αδίστακτους επί χρήμασι μισθοφόρους-εκτελεστές, αυστηρά επιλεγμένους, που ποτέ δεν ξεπέρασαν τους 50 με 60, όλοι με ετήσια ή διετή συμβόλαια. Πρόκειται για το διαβόητο 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ (10 Diverzantski Odred, 10th Sabotage Detachment).Το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ μαζί με τους Λύκους του Δρίνου ήταν οι πρώτοι που μπήκαν στην Σρεμπρένιτσα και σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ήταν αυτοί που κατέστρεψαν το μουσουλμανικό τζαμί της πόλης με τον μιναρέ του, μαζί με Ελληνες εθελοντές.
Ηταν η πιο αιμοσταγής μισθοφορική (οι ίδιοι αυτοαποκαλούνται ‘επαγγελματική’) ειδική μονάδα του σερβοβοσνιακού στρατού, με διοικητή -κάτω από τις άμεσες διαταγές του Μλάντιτς- τον Milorad ‘Miso’ Pelemis (διεθνές ένταλμα σύλληψης εναντίον του από την Interpol) και άφησε εποχή στις εν ψυχρώ μαζικές πισώπλατες εκτελέσεις. Μόνο στη στρατιωτική φάρμα Branjevo στην περιοχή Ζβόρνικ, κοντά στην Σρεμπρένιτσα, μια οκταμελής ομάδα σκότωσε 1.200 ανθρώπους, από τις 10.30 το πρωί μέχρι τις 16.00 το απόγευμα της 16ης Ιουλίου 1995, με διαλείμματα για σάντουιτς και μπύρα, επάνω απ’ τους νεκρούς, ενώ οι επόμενες γραμμές μελλοθανάτων περίμεναν μπροστά τους. Για να διασκεδάζουν περισσότερο, τους πυροβολούσαν πρώτα στα γόνατα και στους αγκώνες, ενώ μετρούσαν τους μελλοθάνατους με μονάδα μέτρησης το ‘φορτηγό’, λ.χ. «έχουμε ακόμη 2,5 φορτηγά να κανονίσουμε». Οταν ανακαλύφτηκαν οι μαζικοί τάφοι -παρά την προσπάθεια να καλύψουν τα ίχνη τους, μεταφέροντας αργότερα τα πτώματα σε άλλους λάκκους- διαπιστώθηκε ότι όλοι πλην ενός ήταν πολίτες (εδώ μια περιγραφή της διαδικασίας από τον Κροάτη της Βοσνίας μισθοφόρο Drazen Erdemovic που σκότωσε μόνο 100 αιχμάλωτους, με τους κρατούμενους να στήνονται σε σειρές των δέκα, με δεμένα χέρια και μάτια).
Οπως έγινε γνωστό στο δικαστήριο, η τιμή για τα καθάρματα του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ ήταν πέντε μάρκα το κεφάλι -και οι σφαίρες προσφορά της επιχείρησης. Η μονάδα αυτή διακρίθηκε και για τις επιδόσεις της στο πλιάτσικο. Σαν κοινοί -αλλά οργανωμένοι- λωποδύτες, φρόντισαν και είχαν στη διάθεσή τους φορτηγά για να φορτώνουν τα αντικείμενα αξίας που έβρισκαν στα άδεια εγκαταλελειμμένα σπίτια της Σρεμπρένιτσα. Αλλά και στους χώρους εκτελέσεων, πριν βάλουν στη γραμμή δέκα-δέκα τους μελλοθάνατους Μουσουλμάνους, ρωτούσαν ποιοι είχαν συγγενείς που θα μπορούσαν να πληρώσουν λύτρα σε αντάλλαγμα για τη ζωή τους, και όσοι απαντούσαν θετικά, τους ξεχώριζαν. Σε έναν από τους χώρους συγκέντρωσης και εξόντωσης, στο ποδοσφαιρικό γήπεδο του χωριού Nova Kasaba, πήραν με το έτσι θέλω έναν νεαρό Μουσουλμάνο για τον οποίο νόμιζαν ή ήξεραν ότι είχε χρήματα, τον πήγαν στο σπίτι του, τον λήστεψαν και κατόπιν τον εκτέλεσαν.
Σ’ αυτή την υπόθεση (Franc Kos, Stanko Kojic et al) του 2011, κατηγορούμενοι ήταν τέσσερις από το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ. Ο δεύτερος στην ιεραρχία σφαγέας ήταν ένας Βόσνιος που λεγόταν Stanko Kojic (είχε αλλάξει το παλιό του επώνυμο που ήταν Savanovic). Μάλιστα, στο βίντεο που δείχνει τον Μλάντιτς να προχωράει πεζός προς το κέντρο της Σρεμπρένιτσα, δίπλα του διακρίνεται ο ίδιος ο Stanko Kojic, να φιλιούνται και να αλληλοσυγχαίρονται (σκηνές από βίντεο εδώ, στο 0.23′).

Η ώρα είναι περίπου 16.30 στις 11 Ιουλίου 1995. Ο Μλάντιτς εισβάλλει θριαμβευτικά στην άδεια Σρεμπρένιτσα, μαζί με τους ανώτερους αξιωματικούς του επιτελείου του και τους εκλεκτότερους εκ των παραστρατιωτικών του. Ο Stanko Kojic ή Savanovic, πίσω δεξιά με το καπέλο και ο στρατηγός Radislav Krstic, αριστερά, κατά την είσοδο στην άδεια πόλη.
Ολοι τελικά καταδικάστηκαν σε 40-43 χρόνια κάθειρξη ο καθένας, όμως υπάρχει κι εδώ ελληνική σύνδεση. Στον κατάλογο των τεκμηρίων της υπόθεσης, υπήρχε και μια φωτογραφία του Stanko Kojic με έναν ‘Grk‘, όπως έγραφε επάνω η φωτογραφία, με έναν Ελληνα, δηλαδή. Ηταν το τεκμήριο με τον κωδικό O1-35:

Ετυμηγορία εναντίον Franc Kos, Stanko Kojic et al, των τεσσάρων του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ (10th Sabotage Detachment) που καταδικάστηκαν από 40-43 χρόνια κάθειρξη ο καθένας. Το τεκμήριο με τον κωδικό O1-35 ήταν μια φωτογραφία του Stanko Kojic με έναν Grk (Ελληνα). Γνωρίζουμε ότι την ευθύνη για το γνωστό γεγονός της καταστροφής του μιναρέ και του τζαμιού της Σρεμπρένιτσα την ‘διεκδικούν’ τόσο το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ όσο και οι άνδρες της ΕΕΦ. Γνωρίζουμε, επίσης, ότι στις επίσημες λίστες των μελών του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ υπάρχει και ένας τουλάχιστον Ελληνας (πιθανώς και δύο) με το όνομα Αγγελος Λάτσιος (πιθανόν του Παναγιώτη).
Αναρωτιέστε ποιος μπορεί να είναι αυτός ο Ελληνας;;; Αν έπρεπε να στοιχηματίσουμε, θα λέγαμε ότι οι μεγαλύτερες πιθανότητες είναι να πρόκειται για τον εθελοντή Αγγελο Λάτσιο. Τον μοναδικό γνωστό (μέχρι στιγμής) πατριώτη μας που έχει την τιμή το όνομά του να φιγουράρει ανάμεσα στα ονόματα των πιο διαβόητων καθαρμάτων-μισθοφόρων των Αποσπασμάτων Θανάτου του σερβοβοσνιακού στρατού. Ηταν εκείνος ο εθελοντής που κατατάχτηκε στο συγκεκριμένο Απόσπασμα Θανάτου, στο 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ, προφανώς μαζί με έναν ακόμη Ελληνα, του οποίου το όνομα, όμως, δεν ήταν εφικτό να διασταυρωθεί, κι έτσι το όνομα του δεύτερου συμπατριώτη μας που μας έκανε περήφανους για τη συμμετοχή του σ’ αυτήν την άγρια παραστρατιωτική militia παραμένει σε εκκρεμότητα [Σ.Σ.: Ο όρος ‘militia’ στο εξής με την δυτική έννοια του όρου, όχι με την έννοια που είχε στις σοσιαλιστικές χώρες, την ‘militsiya’ σαν πολιτοφυλακή].
Διακρίνεται σε πολλές φωτογραφίες, εκ των οποίων μία είναι η παρακάτω:

Βλασένιτσα Βοσνίας, Φεβρουάριος 1995, προφανώς στη βάση του στρατοπέδου της ΕΕΦ ή ίσως σε κάποιο από τα κατασχεμένα μουσουλμανικά οικήματα που είχαν παραχωρηθεί στους Ελληνες, κατόπιν διαταγής του Μλάντιτς. Διακρίνονται οι Μήτκος Αντώνιος (διοικητής της ΕΕΦ), Βασιλειάδης Τρύφων (υποδιοικητής της ΕΕΦ), Μουρατίδης Γιώργος, Καθάριος Κυριάκος, Κώστας (αγνώστων λοιπόν στοιχείων, ίσως να πρόκειται για τον καταγεγραμμένο εθελοντή Κώστα Λαμπρόπουλο), Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Νικολαΐδης Νίκος και το μέλος της Χρυσής Αυγής ΜΜ. Επιδεικνύουν -υποθέτουμε- τον βαρύ οπλισμό τους.
Είναι ο δεύτερος από αριστερά στην επάνω σειρά με τον κόκκινο μπερέ και το τεράστιο όπλο με την ταινία πολυβόλου που κρέμεται. Το όνομά του ήταν γνωστό στην Ελλάδα από τα ρεπορτάζ των εφημερίδων του 1995, έγινε, όμως, ευρύτερα γνωστό και στην πρώην Γιουγκοσλαβία το 2009, σε ένα συνέδριο 70 ιστορικών, ερευνητών και ακαδημαϊκών, που συμβολικά έλαβε χώρα στο Potocari, στο ίδιο κτίριο που είχε τη βάση του η δύναμη των Ολλανδών Κυανόκρανων που απέτυχαν να προστατέψουν τον άμαχο πλυθυσμό της Σρεμπρένιτσα. Οργανωτής του συνεδρίου ήταν το διεθνώς αναγνωρισμένο Institute for Research of Crimes against Humanity and International Law και το θέμα του ήταν ‘Genocide in Bosnia and Herzegovina, The consequences of the judgment of the International Court of Justice’. Στο συνέδριο αυτό παρουσιάστηκε μια εισήγηση με αντικείμενο το συγκεκριμένο αιμοσταγές μισθοφορικό Απόσπασμα Θανάτου, το διαβόητο 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ. Παρουσιάστηκε το ιστορικό αυτής της militia και ο πλήρης κατάλογος μελών της.
Ο τίτλος της σχετικής εισήγησης ήταν το άλλο όνομα που συνηθίζεται στα αγγλικά κείμενα για το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ, δηλαδή ‘Tenth Reconnaissance Squad: Executors of Bosniaks’ (’10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ: Εκτελεστές Βοσνίων’), και πριν τον κατάλογο των ονομάτων, διαβάζουμε:
«Besides these criminals who, as members of the 10th Reconnaissance Squad executed thousands of Bosniaks from Srebrenica, were mentioned and the following members of the ‘death squads’:
Vlasenicani […] Greek Angelos Latsios […]»
(«Pored nabrojanih zlocinaca koji su kao pripadnici Desetog diverzantskog odreda strijeljali hiljade srebrenickih Bosnjaka, spominju se i sljedeci pripadnici ovog ‘odreda smrti’: Vlasenicani […] Grk Angelos Latsios», όπου ‘odreda smrti’ σημαίνει ‘αποσπάσματα θανάτου’, ‘death squads’ και όπου ‘Vlasenicani’ μεταφράζεται ελεύθερα ‘Βλασενιτσιώτες’).
Οπως μπορείτε να δείτε στο τμήμα που είναι ‘μαρκαρισμένο’, το όνομα ‘Grk Angelos Latsios’ υπάρχει δύο φορές. Την δεύτερη παρεμβάλλεται το όνομα ‘Panagiotis‘. Δεν γνωρίζουμε αν είναι το ψευδώνυμο ή αν είναι το πατρώνυμο· λογικά πρέπει να είναι το δεύτερο.
Εχουμε βρει τα σχετικά έγγραφα, στα σερβικά και μεταφρασμένα στα αγγλικά. Οπως μπορείτε να δείτε εδώ στο οργανόγραμμα με την δομή του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, κάτω δεξιά στη δεύτερη διμοιρία που διοικούσε ο στυγερός δολοφόνος Franc Kos, το όνομα ‘Αγγελος Λάτσιος’ φιγουράρει 14ο από την αρχή ενώ 6ο από το τέλος βρίσκεται το όνομα του Stanko Kojic. Σημειώστε πως το αστεράκι δίπλα στο όνομα του Λάτσιου σημαίνει πως ήταν επιβεβαιωμένα μέλος της συμμορίας-διμοιρίας.

Σελίδα 42 της αγγλικής έκδοσης ή σελίδα 36 της σερβικής έκδοσης. Από την έκθεση του Humanitarian Law Center με τίτλο ‘Dossier The 10th Sabotage Detachment of the Main Staff of the Army of Republika Srpska’, έκδοση Humanitarian Law Center, Αύγουστος 2011, στα αγγλικά ή Fond za Humanitarno Pravo, ‘Dosije 10. Diverzantski Odred Glavnog staba vojske Republike Srpske’, 2011, στα σερβικά. Το οργανόγραμμα της ‘επαγγελματικής’ μισθοφορικής αδίστακτης militia. Ο συμπατριώτης μας φαίνεται είχε μεγάλους στόχους, να γίνει κανονικός μισθοφόρος και να πληρώνεται με το κεφάλι.
Το όνομά του, ‘Latias Angelos’, ‘Λάτσιος Αγγελος’ φιγουράρει 14ο από την αρχή στο κάτω δεξιά κουτάκι με όλα τα ονόματα της δεύτερης συμμορίας-διμοιρίας, ενώ 6ο από το τέλος βρίσκεται το όνομα του Stanko Kojic. Βλέπουμε, επίσης, στις υψηλότερες θέσεις όλη την ιεραρχία, Μλάντιτς, Tolimir, Salapura, Beara, Pelemis, Franc Kos κ.ο.κ. Σημειώστε πως το αστεράκι δίπλα στο όνομα του Λάτσιου σημαίνει πως ήταν επιβεβαιωμένα μέλος της συμμορίας-διμοιρίας.
Κλικ για μεγέθυνση.
Σημειώστε, επίσης, στο σημείο αυτό ότι αυτή η δεύτερη συμμορία-διμοιρία αυτής της μονάδας ονομαζόταν με το οικείο όνομα ‘Vlasenica Platoon’, και είχε τη βάση της κι αυτή στο στρατόπεδο που στρατωνιζόταν και η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά στη Βλασένιτσα. Μάλιστα, το ίδιο διάστημα που εντάχτηκε η ΕΕΦ οργανικά στο Σώμα Στρατού Ντρίνα, τον Μάρτιο του 1995, βρισκόταν σε εξέλιξη η δεύτερη σειρά εκπαίδευσης «σε ειδικές τακτικές και στον ανορθόδοξο πόλεμο» των δολοφόνων του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, στις ίδιες ακριβώς εγκαταστάσεις.
Διόλου απίθανο, λοιπόν οι συμμορίες των Milorad ‘Miso’ Pelemis, Franc Kos και Stanko Kojic να μοιράστηκαν με τους Ελληνες την ανάλογη «τεχνογνωσία» που τους επέτρεψε να είναι τόσο «αποτελεσματικοί» κατά την προέλαση προς το κέντρο της Σρεμπρένιτσα, στις 11/07/1995. Οπως μπορείτε να δείτε και στο απόσπασμα από την έκθεση της οργάνωσης Humanitarian Law Center με τίτλο ‘Dossier The 10th Sabotage Detachment of the Main Staff of the Army of Republika Srpska’, έκδοση Humanitarian Law Center, Αύγουστος 2011, (που, παρεμπιπτόντως, πρόκειται για ένα συγκλονιστικό κείμενο που διαβάζεται με μεγάλη δυσκολία), έτσι απλά βρήκαν μπροστά τους έναν Μουσουλμάνο, πιθανώς ΑμΕΑ που είχε ξεμείνει στην πόλη και έτσι απλά του έκοψαν το λαιμό από πίσω και μετά έβγαζαν φωτογραφίες.

Σελίδα 15 της αγγλικής έκδοσης. Από την έκθεση της οργάνωσης Humanitarian Law Center με τίτλο ‘Dossier The 10th Sabotage Detachment of the Main Staff of the Army of Republika Srpska’, έκδοση Humanitarian Law Center, Αύγουστος 2011. Στο σημείο 34 μιλάει για την καταστροφή του τζαμιού και στο σημείο 36 περιγράφει τις συναντήσεις όλων των μεγαλοστελεχών (Ratko Mladic, Radislav Krstic, Milenko Zivanovic, Vujadin Popovic, Vinko Pandurevic κά) να αλληλοσυγχαίρονται μεταξύ τους και να συγχαίρουν τους ψυχρούς δολοφόνους. Προσέξτε και το σημείο 33, του έκοψε εν ψυχρώ με μια κίνηση το λαιμό.
Εχουμε κατορθώσει και έχουμε βρει φιλμ στο οποίο να να απεικονίζονται όλοι οι παραπάνω, παρουσία μάλιστα του Σερβοβόσνιου διοικητή της ΕΕΦ Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, όταν σε μία τελετή στο στρατόπεδο των Ελλήνων εθελοντών, ο στρατηγός Radislav Krstic (καταδικασμένος σε 46 χρόνια φυλάκιση) τους παρέδωσε τη σημαία, μετάλλια και καινούργια όπλα.
ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ του XYZ Contagion: Τελετή στο στρατόπεδο στη Vlasenica, 14 Οκτωβρίου 1995, μετά τη Σρεμπρένιτσα, στην επέτειο του ενός έτους από τη δημιουργία της μονάδας. Ο στρατηγός Radislav Krstic δίνει τη σημαία -και καινούργια όπλα- στο μισθοφορικό 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ (10 Diverzantski Odred, 10th Sabotage Detachment) των ψυχρών εκτελεστών Milorad ‘Miso’ Pelemis, Franc Kos και Stanko Kojic, δηλαδή των πιο απάνθρωπων και αιμοσταγών εκτελεστών και εγκληματιών πολέμου (πέντε μάρκα το κεφάλι). Οι οκτώ που συμμετείχαν στη μαζική σφαγή στο Branjevo, και ανάμεσά τους και οι Franc Kos, Stanko Kojic, Aleksandar Cvetkovic και Drazen Erdemovic πήραν όλοι έκτακτη προαγωγή και διακρίσεις ενώ και ολόκληρη η μονάδα τιμήθηκε με αριστείο για την επιτυχή ολοκλήρωση όλων των αποστολών που της ανατέθηκαν. Πίσω δεξιά, ακουμπισμένοι στο όχημα, ο Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς και άλλοι δύο που θα μπορούσαν να είναι από την ΕΕΦ. Διόλου απίθανο ανάμεσα στους τιμώμενους σφαγείς να βρίσκεται και το μέλος της ΕΕΦ Αγγελος Λάτσιος, το μοναδικό Ελληνόπουλο που το όνομά του φιγουράρει στις λίστες με τα ονόματα των μελών του πιο αιμοσταγούς μισθοφορικού Αποσπάσματος Θανάτου του σερβοβοσνιακού στρατού.
Τέλος, για επιβεβαίωση και μόνο, να αναφέρουμε ότι μια γερμανική ιστοσελίδα που ειδικεύεται στη συγκέντρωση πληροφοριών και intelligence, επιβεβαιώνει ότι στο 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ υπηρετούσαν δύο Ελληνες, εκ των οποίων ο ένας ήταν ο ‘Λάτσιος Αγγελος’ (πιθανόν του Παναγιώτη).
«Zur Einheit gehorten auch zwei Griechen […]. Einer dieser beiden Griechen war Latsios (Panagitosa) Angelos».
http://bosnopolitan.blogspot.gr/2014/04/das-serbische-killerkommando-10do.html

Οι γλυκύτατες φάτσες των Franc Kos (επάνω) και Stanko Kojic. Μπορείτε να παίξετε και κουίζ με τους φίλους σας: Ποιους μπράβους και ανθρώπους της νύχτας, που έτυχε να γίνουν βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου σας θυμίζουν;;;
[Σ.Σ.: Μικρή σημείωση: Το γεγονός πως στην προηγούμενη γερμανική ιστοσελίδα υπάρχει μια αναφορά πως ο Jugoslav Petrusic, ένα σκοτεινό πρόσωπο, μισθοφόρος και διπλός πράκτορας που κατηγορήθηκε ότι ετοίμαζε τη δολοφονία του Μιλόσεβιτς μαζί με τον δοικητή του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ Milorad Pelemis, αποκάλυψε ότι οι δύο αυτοί Ελληνες ήταν «πράκτορες της CIA», δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη. Κι αυτό, όχι διότι μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ή να διαψεύσουμε αυτή την πληροφορία -δεν γνωρίζουμε, και δεν θέλουμε να γνωρίσουμε αυτά τα χωράφια. Αλλά διότι στον γιουγκοσλαβικό εμφύλιο ήταν κάτι πολύ συνηθισμένο όλοι να κατηγορούν όλους σαν πράκτορες ή ενεργούμενα ξένων μυστικών υπηρεσιών. Αξιωματούχοι που αντιμετώπιζαν ευθύνες και κατηγορίες για ανάρμοστες πράξεις, πολύ συχνά έριχναν την ευθύνη σε τρίτους και κατώτερους ιεραρχικά, κατηγορώντας τους για πράκτορες σε διατεταγμένη υπηρεσία και για προβοκάτσιες. Λ.χ. ο Σέσελι, κάποιοι στρατηγοί του σερβοβοσνιακού στρατού και η υπεράσπιση του Μιλόσεβιτς κατηγόρησαν για πράκτορα των Γάλλων τον Pelemis, έτσι ώστε να φορτώσουν σ’ αυτόν τις σφαγές στην Σρεμπρένιτσα. Και ο Petrusic, επίσης, κατηγορήθηκε (καλά, αυτός ήταν κιόλας, δεν το έκρυβε) σαν πράκτορας τρίτης χώρας. Αν κατηγορούνται στ’ αλήθεια οι δύο Ελληνες για πράκτορες, ούτε που θέλουμε να φανταστούμε τι είδους πράξεις προσπαθούν κάποιοι να καλύψουν με τους ισχυρισμούς αυτούς. Είναι γεγονός, πάντως, πως όταν το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ διαλύθηκε την άνοιξη του 1996 και τα συμβόλαια των μισθοφόρων είχαν λήξει, οι ίδιοι άνθρωποι έστησαν κατόπιν μια μισθοφορική ‘μαύρη εταιρεία-επιχείρηση’ με το όνομα ‘Drina Prom’ και με δραστηριότητα στον ίδιο χώρο που κινούνται και οι μυστικές υπηρεσίες. Αργότερα ονομάστηκε ‘Pauk’ (‘Αράχνη’). Σ’ αυτή την ομάδα ο τύπος της χώρας χρέωσε την ανεξιχνίαστη δολοφονία του Κροάτη πολιτικού Jozo Leutar το 1999, και σύμφωνα με την έκθεση του έγκυρου Humanitarian Law Center, αυτή η εταιρεία-ιδιωτικός στρατός είχε παρουσία στο Κόσοβο, στο Ζαΐρ, στην Αλγερία και αλλού. Ωσπου στράφηκαν ο ένας εναντίον του άλλου και άρχισαν να αλληεξοντώνονται και να κρύβονται, αφού ήταν καταζητούμενοι τόσο από τη Χάγη για εγκλήματα πολέμου, όσο και από την Αστυνομία για κοινές ποινικές υποθέσεις, αλλά και μεταξύ τους, ο ένας έψαχνε να σκοτώσει τον άλλο. Μ’ αυτούς τους ανθρώπους έκανε πραγματικότητα τη φιλοδοξία του να γίνει επαγγελματίας στρατιώτης ο συμπατριώτης μας Αγγελος Λάτσιος από την ΕΕΦ].
Πηγές:
– Humanitarian Law Center, Dossier The 10th Sabotage Detachment of the Main Staff of the Army of Republika Srpska, έκδοση Humanitarian Law Center, Αύγουστος 2011, σ. 42, και στα σερβικά Fond za Humanitarno Pravo, Dosije 10. Diverzantski Odred Glavnog staba vojske Republike Srpske, 2011, σ. 36. Διαβάστε την συγκλονιστική έκθεση εδώ:
– Tenth Reconnaissance Squad executors of Bosniaks, ιστότοπος Vlasenica.info, 30/07/2009
http://www.vlasenica.info/index.php?option=com_content&view=article&id=445:deseti-diverzantski-odred-egzekutori-bosnjaka&catid=1:najnovije&Itemid=2
https://archive.is/ltpO5#selection-637.148-666.66
– Για το συνέδριο του 2009, εδώ:
http://www.bosnjaci.net/prilog.php?pid=34833
https://archive.is/IThXh#selection-821.1-827.168
— $$$ Σε ποιο βαθμό ήταν εθνικοσοσιαλιστική η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά ΕΕΦ;;; Εξαγωγή Χρυσαυγιτισμού σε ‘πατριωτικό περιτύλιγμα’ – «Για τη Λευκή Φυλή και την Ορθοδοξία, ενάντια στον Τούρκο και στον Εβραίο υπάνθρωπο»
Η μεγαλύτερη, όμως, κατηγορία (χωρίς να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο κάποιοι να ανήκαν σε υποσύνολα σε περισσότερες από μία κατηγορίες) ήταν οι επαγγελματίες και οι εραστές των όπλων: Κάποιοι που πήγαιναν με το όνειρο να γίνουν μισθοφόροι, κάποιοι ήδη μισθοφόροι με προϋπηρεσία στους πολέμους της Αφρικής, πρώην καταδρομείς που ήθελαν να γευτούν πραγματικές μάχες, κάποιοι μαφιόζοι, κάποιοι στις ευρύτερες μπίζνες των ‘security’, κάποιοι μποντιμπιλντεράδες και φουσκωτοί (ή φουσκωμένοι) από τα γυμναστήρια, και ανάμεσά τους εραστές των αναβολικών, όμως η πολυπληθέστερη ομάδα ήταν όσοι πήγαιναν εκεί λόγω ‘ιδεολογίας’. Φυσικά, δεν είναι κανένα μεγάλο μυστικό πως αυτές οι κατηγορίες όλες είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Κάποιοι -πολύ λίγοι- δήλωναν απλά ‘πατριώτες’, οι περισσότεροι, όμως, ήταν ‘εθνικιστές/υπερεθνικιστές/εθνικοσοσιαλιστές’. Και υπήρχαν, φυσικά και μέλη της Χρυσής Αυγής. Οχι μόνο απλά μέλη ή στον περίγυρο της ναζιστικής γκρούπας, αλλά και μέλη της Κεντρικής της Επιτροπής [Σ.Σ.: Το ποιος θεωρείται μέλος της ναζιστικής οργάνωσης είναι μια πολύ περίπλοκη ιστορία: Μέλος είναι μόνο όποιος έχει περάσει από όλα τα στάδια μύησης: Κατά την εσωτερική τους κρυφή πρακτική και κρυφή ιεραρχία -και πραγματική ηγεσία- μέλη είναι μόνο όσοι έχουν ορκιστεί και έχουν πάρει το ‘χρίσμα’ μετά από ‘δοκιμασίες’ (μεταξύ των οποίων, επιθέσεις σε ανύποπτους ‘εχθρούς της ράτσας’) και ‘τελετές μύησης’. Η πρακτική αυτή θυμίζει τόσο τη Μαφία, όσο και τα πολλά και διάφορα μυστικιστικά και εθνοσοσιαλιστικά ‘τάγματα’, από τα οποία εμπνέονται οι ιδρυτές και τα μεγαλοστελέχη της εγκληματικής οργάνωσης. Τα έχουμε γράψει όλα αυτά, εδώ «Χρυσή Αυγή: Η κρυφή ιεραρχία, η πραγματική ηγεσία, το ‘χρίσμα’ για τα μυημένα μέλη και οι δοκιμασίες πριν τις τελετές μύησης (επιθέσεις σε ανύποπτους ‘εχθρούς της ράτσας’), Σειρά άρθρων: Χρυσή αυγή: Οσα θέλει να κρατήσει κρυφά #03»].
Από την έναρξη της κυκλοφορίας της εφημερίδας τους, το 1992, η υποστήριξη στους Σέρβους και το μίσος για τους Μουσουλμάνους ήταν εμφανή. Οχι όμως και για τους Σλοβένους και τους Κροάτες· με τους απογόνους των Ustashi κρατούσαν διακριτική στάση, διότι το (ναζιστικό) αίμα νερό δεν γίνεται.

Περιοδικό Χρυσή Αυγή, τχ#64, Ιούλιος 1991, ‘Ο δρόμος της Σλοβενίας είναι ο δρόμος της Ιστορίας!’. Η υποστήριξη προς τους Σλοβένους και τους Κροάτες δείχνει ότι ο (ναζιστικός) βήχας δεν κρύβεται. Απόσπασμα: «Βλέπουμε με συμπάθεια την τιτάνια μάχη των Σλοβένων και Κροατών για ελευθερία όχι μόνο γιατί έχουν μαζί τους τα δίκαια της Ιστορίας, αλλά γιατί πιστεύουμε ακόμη ότι μακροπρόθεσμα η αποδυνάμωση της Γιουγκοσλαβίας ωφελεί την Πατρίδα μας». Τρικυμία εν κρανίω, δεν ξέρουν τι τους γίνεται, κυριολεκτικά.
Πίσω από όλα, βέβαια, και πίσω από τους Αμερικανούς, και πίσω από το ΝΑΤΟ, και πίσω από τη Ρωσία (τότε) κρύβονταν οι Εβραίοι, διότι ο Σιωνισμός είναι ο αιώνιος εχθρός του Ελληνισμού, και συνεπώς και της Ορθοδοξίας, και κατά συνέπεια και εχθρός των Σέρβων, και ούτω καθ’ εξής, να μην επεκτεινόμαστε, τώρα.

1994, Αθήνα, Πρεσβεία Σερβίας, Διαδηλώσεις της Χρυσής Αυγής υπέρ των Σέρβων. Στην επάνω φωτογραφία διακρίνεται και ένα χαρακτηριστικό πρωτοσέλιδο της εφημερίδας τους με τίτλο: «Σφαγή ετοιμάζουν στη Βοσνία»
Ετσι, η ναζιστική οργάνωση, σε συνεργασία με Σέρβους νεοναζί, έκανε συχνά διαδηλώσεις, στην Αθήνα έξω από την Πρεσβεία της Αθήνας, ενώ έστελνε και στελέχη της στο Βελιγράδι για κοινά συλλαλητήρια με τους Σέρβους ομοϊδεάτες τους. ‘Η λύση είναι μία, σύνορα με τη Σερβία’, ήταν το σύνθημα, που δονούσε την ελληνική ψυχή σχεδόν όλων, και όχι μόνο των εθνικοσοσιαλιστών και των ακροδεξιών. Η ‘λαβίδα Σαμαρά’, εκείνο το θεωρητικό (ευτυχώς!) παρανοϊκό σχήμα με το οποίο κάποιοι ελαφρόμυαλοι θα μας έβαζαν σε περιπέτειες, ευτυχώς δεν προχώρησε στην μεγάλη του, την εθνική μορφή. Σε μικρή κλίμακα, όμως, οι «κοινοί εχθροί» Ελλήνων και Σέρβων στα Βαλκάνια θα την ένιωθαν στο πετσί τους.
- Αθήνα, Πρεσβεία Σερβίας, 1994. Διαδήλωση Χρυσής Αυγής. Με σερβικές και ελληνικές σημαίες ενάντια στα ΜΑΤ
- Ιούνιος 1995, Βελιγράδι, Παρέλαση Ελλήνων Χρυσαυγιτών με ελληνικές σημαίες, γιορτάζουν την επέτειο της μάχης του Κοσσυφοπεδίου μαζί με Σέρβους ομοϊδεάτες τους
- Ιούνιος 1995, Βελιγράδι, Παρέλαση Ελλήνων Χρυσαυγιτών με ελληνικές σημαίες, γιορτάζουν την επέτειο της μάχης του Κοσσυφοπεδίου μαζί με Σέρβους ομοϊδεάτες τους
ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: Κοινές σερβοχρυσαυγίτικες διαδηλώσεις την περίοδο 1994-1995. Στην Πρεσβεία της Σερβίας στην Αθήνα και στο Βελιγράδι.
# Η ναζιστική οργάνωση θεωρούσε την συμμετοχή των στελεχών της στο εγχείρημα αυτό προνομιακό πεδίο προπαγάνδας κι έτσι το διαφήμιζε εντατικά. Ο ‘κράχτης’ αυτός ήταν μια τρίτη καλή ευκαιρία για να εμφανιστούν στο πολιτικό σκηνικό οι ναζιστές, στα μάτια ενός κοινού που είχε εθιστεί στην αντιFYROM υστερία, στον εθνικισμό, στις θεωρίες περί ‘μουσουλμανικού τόξου’ και στις θεωρίες συνωμοσίας περί ‘έθνους ανάδελφου’, που τελικά δεν ήταν και τόσο ανάδελφο, αφού βαθύ κράτος και Εκκλησία ετοίμαζαν ‘ορθόδοξο τόξο’ με άξονα Ελλάδα-Σερβία και πιθανούς συμμάχους Βούλγαρους, Ρουμάνους και υπό προϋποθέσεις Ορθόδοξους της Αλβανίας -όχι όμως και με ‘τους Σκοπιανούς’, παρότι ορθόδοξοι κι εκείνοι. Οι προηγούμενες δύο ήταν η αντιμεταναστευτική σπέκουλα, λόγω της εισροής μεταναστών από τις ανατολικές χώρες και η υστερία γύρω από το Μακεδονικό. Ετσι φρόντισε να διαφημίσει αυτή την ανέλπιστη ευκαιρία από πολύ νωρίς. Ηδη πριν από τα γεγονότα της Σρεμπρένιτσα, είχε αφιερώσει αρκετά κείμενα στα μέλη της και στα στελέχη της που πήγαν ‘στο μέτωπο’ στο πλευρό των Σέρβων φασιστών τσέτνικ. Ενα πρωτοσέλιδο της εφημερίδας τους, στις 02/07/1995:

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας Χρυσή Αυγή, 02/07/1995, τχ #110, Πολεμώντας στη Βοσνία, Εθελοντές στο πλευρό των Σέρβων.
.
# Αλλά και ο αποχωρήσας πρώην υπαρχηγός Χάρης Κουσουμβρής, του οποίου ο αδελφός και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της ΧΑ, Σωκράτης Κουσουμβρής είχε πάει εκεί από τους πρώτους, υπογραμμίζει στο βιβλίο του το 2004 την συμβολή της οργάνωσης, όχι απλά σε επίπεδο απλών μελών, αλλά σε επίπεδο στελεχών και μελών της της Κεντρικής Επιτροπής:
«Οι εθελοντές ήταν όχι απλά μέλη αλλά στελέχη της Κεντρικής Επιτροπής».

Από το βιβλίο του Χάρη Κουσουμβρή ‘Γκρεμίζοντας το μύθο της Χρυσής Αυγής’, εκδόσεις Ερεβος, Πειραιάς, 2004· «Οι εθελοντές ήταν όχι απλά μέλη αλλά στελέχη της Κεντρικής Επιτροπής».
# Μια συνέντευξη με δύο χρυσαυγίτες δημοσιεύτηκε και αναδημοσιεύτηκε αρκετές φορές στα έντυπά τους. Δηλώνει χαρακτηριστικά ο (όχι και τόσο) ανώνυμος χρυσαυγίτης:
«Θα έλεγα πως η μεγάλη -συντριπτική- πλειοψηφία των Ελλήνων εθελοντών είναι λιγότερο ή περισσότερο συνειδητοποιημένοι εθνικιστές. Εξαιρούνται δυο-τρεις […] Πολλοί απ’ αυτούς αγόραζαν και την εφημερίδα και το περιοδικό μας. Υπήρχαν και υπάρχουν πολλοί χρυσαυγίτες εθελοντές, περισσότεροι από κάθε άλλη οργάνωση ή κόμμα»
# Σε μια άλλη συνέντευξη με τους ίδιους εθελοντές στην εφημερίδα τους στις 28/07/1995, είναι κάτι παραπάνω από σαφείς σχετικά με το ποιος είναι «ο πραγματικός εχθρός» τον οποίο φαντάζονται ότι πολεμούν. Οχι ασφαλώς οι Βόσνιοι Μουσουλμάνοι:
«Ο πραγματικός εχθρός είναι ο μεγάλος, ο αιώνιος ο ύπουλος. Ο πραγματικός εχθρός δεν είναι οι Τούρκοι, ή οι όποιοι μουσουλμάνοι, ή οι Αλβανοί, οι Σκοπιανοί ή οι όποιοι άλλοι. Είναι το παγκόσμιο σιωνιστικό κατεστημένο».
Δεν ήταν όλοι ανώνυμοι. Προφανώς κατόπιν εντολής του Φίρερ, και για επικοινωνιακούς λόγους, έβγαιναν δημόσια. Τους θυμόμαστε απ’ την τηλεόραση, αλλά και από το βιβλίο του Νίκου Χασαπόπουλου, σ. 100, πληροφορούμαστε και για τα εξής μέλη της ναζιστικής οργάνωσης που συμμετείχαν στην ΕΕΦ:
– Μαυρογιαννάκης Μιχάλης
– Κιτρινιάρης Χρήστος
– Μπέλμπας Απόστολος [Σ.Σ.: Φοβερή σύμπτωση, Μπέλμπας Απόστολος ονομάζεται ο σημερινός γραμματέας ΤΟ Τρίπολης της Χρυσής Αυγής, ο οποίος ήταν και υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος Αρκαδίας, στις περιφερειακές εκλογές του Μαΐου του 2014].
– Κουσουμβρής Σωκράτης, ο αδερφός του τότε υπαρχηγού της ναζιστικής γκρούπας. Ηταν τότε υπάλληλος του ΟΤΕ, όπως είχε δηλώσει σε μια συνέντευξή του στην εφημερίδα Εθνος, όταν έλαβε κρυφά από τους γονείς του (το ίδιο ακριβώς που ‘περιέργως’ έχουν ομολογήσει κι άλλοι πολλοί εθελοντές), την απόφαση να πάει στη Βοσνία. Εφυγε κρυφά και απ’ τη δουλειά του, πήγε εκεί, και τον βρίσκουμε σχεδόν σε όλες τις φωτογραφίες της πρώτης περιόδου της ΕΕΦ. Υποτίθεται ότι όχι μόνο έλαβε μέρος σε μάχες αλλά και ότι τραυματίστηκε κιόλας σε μια απ’ αυτές, στη Μαγιεβίτσα, κι έτσι εξηγούνται και οι πολλές φωτογραφίες με τις πατερίτσες. Στην πραγματικότητα τραυματίστηκε από θραύσμα όλμου την μοναδική φορά που αποφάσισε να βγει έξω από την περιοχή στην οποία τους είχαν διατάξει να παραμένουν, τότε την άνοιξη του 1995.

Ανοιξη του 1995: Η κλασική φωτογραφία στην περιοχή Βλασένιτσα, με τη χρυσαυγίτικη αφρόκρεμα της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ. Εικονίζονται σε αρχαιοελληνικό (και καθόλου ναζιστικό) χαιρετισμό πρώην και νυν μέλη της Χρυσής Αυγής: Μπέλμπας Απόστολος, Μαυρογιαννάκης Μιχάλης, Σωκράτης Κουσουμβρής (με τις πατερίτσες), ο Κώστας και άλλοι δύο.
# Γρήγορα, οι εθελοντές χρυσαυγίτες θα γίνουν σούπερ-σταρ της περιθωριακής και ανυπόληπτης τηλεόρασης και των λαθρόβιων εντύπων. Με μια σειρά συνεντεύξεων σε μικρά κυρίως μέσα (λ.χ. εφημερίδες Νίκη, Αδέσμευτος Τύπος, αργότερα Espresso) αλλά και καλεσμένοι στα ανυπόληπτα παράθυρα της τηλεόρασης, που τότε περνούσαν την χρυσή εποχή τους, οι επώνυμοι χρυσαυγίτες προπαγανδίζουν ανενόχλητοι και χωρίς αντίλογο (αντίθετα: με εγκωμιαστικό σχολιασμό ‘εθνικής ανατάσεως’ για τη δράση τους και με υμνητικές αναφορές από την πλευρά των τηλεπαρουσιαστών):
Το στέλεχος της ΧΑ Μιχάλης Μαυρογιαννάκης διευκρινίζει απαντώντας στην ερώτηση τι ακριβώς τον ώθησε να πάει στον πόλεμο, στο δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΪ, στις 09/08/1995:
«Λόγοι υπήρχαν πολλοί. Κύριος λόγος, όμως, ήταν ιδεολογικός. Εγώ, όπως και πολλοί άλλοι Ελληνες εθελοντές, ανήκουμε σε ένα συγκεκριμένο πολιτικό χώρο, συγκεκριμένα ανήκουμε στη Χρυσή Αυγή, κι αυτός ήταν ο κύριος λόγος που ανεβήκαμε επάνω».
Ο Αποστόλης Μπέλμπας συμπληρώνει στην ίδια συνέντευξη:
«Αγωνιζόμαστε για μια Μεγάλη Ελλάδα σε μια ελεύθερη Ευρώπη δίχως μουσουλμάνους και αμερικανοσιωνιστές».
Ο Χρήστος Κιτρινιάρης, στο ίδιο μοτίβο, δίνει συνέντευξη στον μετέπειτα υπουργό της ΝΔ Κώστα Γκιουλέκα στον τηλεοπτικό σταθμό TV-100 της Θεσσαλονίκης, Ιανουάριος 1996· βλ. και εφημερίδα ΧΑ, 19/01/1996:
«Ο πρώτος λόγος που θέλησα να συμμετάσχω σε αυτόν τον πόλεμο ήταν ότι ήθελα να βρεθώ πρόσωπο με πρόσωπο με τους εχθρούς -μουσουλμάνους- που έχουν καταδυναστεύσει το έθνος μας εδώ και αιώνες, και ο δεύτερος ότι ήθελα να γευτώ μια εμπειρία ενός πολέμου που πιστεύω ότι πολύ σύντομα θα κατέβει στα σύνορά μας».
Στην ίδια συνέντευξη, ο Απόστολος Μπέλμπας:
«Οι λόγοι που με οδήγησαν στην απόφαση να συμμετάσχω στον πόλεμο είναι ότι κι εγώ, όπως και τα άλλα παιδιά, είχαμε καλή γνώση της Ιστορίας και της παραδοσιακής φιλίας με τους Σέρβους. Από την άλλη μεριά, ομολογώ ότι πάντα είχα μια έφεση προς την περιπέτεια».

Κατά την απονομή του μεταλλίου του ‘Λευκού Αγγέλου’ σε τέσσερα μέλη της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ, τον Απρίλιο του 1995, την ημέρα του Ορθόδοξου Πάσχα στο Πάλε της Βοσνίας, ο Κάρατζιτς φιλάει έναν Ελληνα εθελοντή και μέλος της ναζιστικής οργάνωσης, προφανώς με τον κλασικό σερβικό τρόπο, τρεις φορές σταυρωτά.
# Ξεχωριστή (και ουσιαστικά άγνωστη περίπτωση, μέχρι στιγμής, αποτελούσε ο Σπύρος Τζανόπουλος, ένας 25χρονος τότε φοιτητής από την Πάτρα και λοχίας της ΕΕΦ. Ηταν κι αυτός στέλεχος της Χρυσής Αυγής και αρθρογράφος στο εθνικοσοσιαλιστικό περιοδικό Αντίδοτο. Στις παρακάτω φωτογραφίες τον βλέπουμε ντυμένο στην τρίχα σαν μοντελάκι, με τα καινούργια στρατιωτικά του ρούχα, collection-creation, που μόλις είχε αγοράσει, ειδικά για την ‘εκστρατεία’ του στα Βαλκάνια. Οι δύο φωτογραφίες είναι από τον Ιούνιο του 1995, από το Βελιγράδι. Είχε μαθευτεί ότι εκεί, στο ξενοδοχείο Beograd, θα κατέληγε μια αποστολή από την Ελλάδα, ένα ‘Καραβάνι Αλληλεγγύης’ όπως ακούγαμε να τα ονομάζουν τότε, κι ο ποζεράς χρυσαυγίτης δεν έχασε την ευκαιρία. Κάμερες, φωτογράφοι, φώτα, δημοσιογράφοι, κόσμος και κοσμάκης, οπότε σκέφτηκε -υποθέτουμε- ο top military model νεοναζί να παρουσιάσει τον εαυτό του εκεί, και να τον μοστράρει καταλλήλως, να μην πάνε χαμένα και τα χρήματα που έδωσε στο Μοναστηράκι για την καινούργια του στολή. Ο κόκκινος μπερές, προφανώς είναι αυθαίρετη επιλογή, όπως ακριβώς συνέβη και με τον Σπουργίτη στη συνέντευξη Παπαπέτρου, και με άλλους που φαίνονται στις προηγούμενες φωτογραφίες. Επειδή μπερέδες σε έντονα χρώματα χρησιμοποιούνται συνήθως από ειδικές μονάδες του στρατού, δεν μπορούσε το κομάντο να βολευτεί με κανένα ταπεινό τζόκεϊ ή δίκοχο. Είπαμε, είτε είμαστε οι top και οι κορυφαίοι στο παιχνίδι ‘πόλεμος’, είτε να μην το παίζουμε καθόλου. Οι δημοσιογράφοι που ήταν εκεί, αμέσως τον κατάλαβαν πως πρόκειται για σκληρό φασίστα, και έγινε και κάποιο επεισόδιο, μάλιστα, μαζί του. Εκτός απ’ όλα τα άλλα, ήθελε να ακολουθήσει το Καραβάνι και στον επόμενο σταθμό του, στη Μπάνια Λούκα, για να κάνει κι εκεί πασαρέλα, αλλά δεν τον ήθελαν μαζί τους.
- Ξενοδοχείο Beograd στο Βελιγράδι, λίγο πριν την Σρεμπρένιτσα. Αποστολή με ‘Καραβάνι Αλληλεγγύης’ και δημοσιογράφους. Ο Σπύρος Τζανόπουλος, εκ μέρους της Χρυσής Αυγής δίνει το παρών σαν σε πασαρέλα ντυμένος στην τρίχα, εδώ όρθιος. [Σ.Σ.: Ευχαριστούμε τους ‘κόκκινους αντιρεπόρτερ’].
- Ξενοδοχείο Beograd στο Βελιγράδι, λίγο πριν την Σρεμπρένιτσα. Αποστολή με ‘Καραβάνι Αλληλεγγύης’ και δημοσιογράφους. Ο Σπύρος Τζανόπουλος, εκ μέρους της Χρυσής Αυγής δίνει το παρών σαν σε πασαρέλα ντυμένος στην τρίχα, εδώ καθιστός. [Σ.Σ.: Ευχαριστούμε τους ‘κόκκινους αντιρεπόρτερ’].
Ομως, πέρα από τα αστεία, ο συγκεκριμένος νεοναζί βρήκε ευήκοα ώτα σε κάποιους δημοσιογράφους, και δεν έχασε την ευκαιρία να προχωρήσει στην εθνικοσοσιαλιστική και ρατσιστική του προπαγάνδα, υπό τον μανδύα της γνωστής ‘ελληνικής αλληλεγγύης προς τους φίλους και αδελφούς ορθόδοξους Σέρβους’. Του πήραν δηλώσεις, λοιπόν, οι οποίες παίχτηκαν σε εκπομπές μεγάλες θεαματικότητας. Ακούστε τον, στο ρεπορτάζ του Φώτη Καρύδη για την πρωινή εκπομπή του καναλιού Mega, που είχε παρουσιαστεί με τον τίτλο ‘Ελληνας εθελοντής στον σερβοβοσνιακό στρατό’:
«Βλέποντας τον βρώμικο πόλεμο και παιχνίδι των μεγάλων δυνάμεων στα Βαλκάνια, αποφάσισα να ενταχτώ στις δυνάμεις του σερβικού στρατού. Πιστεύω ότι οι σχέσεις φιλίας Ελλάδας-Σερβίας είναι μονόδρομος. Μας συνδέει η Ορθοδοξία. Πρέπει να χτυπηθεί αυτό που πάει να δημιουργηθεί από τους Τούρκους, το μουσουλμανικό ή ισλαμικό τόξο».
ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ: Ξενοδοχείο Beograd στο Βελιγράδι, Ιούνιος, 1995, λίγο πριν την Σρεμπρένιτσα. Αποστολή με ‘Καραβάνι Αλληλεγγύης’ και δημοσιογράφους. Ο Σπύρος Τζανόπουλος, εκ μέρους της Χρυσής Αυγής δίνει το παρών σαν σε πασαρέλα, ντυμένος στην τρίχα σαν μοντελάκι, με τα καινούργια στρατιωτικά του ρούχα, collection-creation, που μόλις είχε αγοράσει, ειδικά για την ‘εκστρατεία’ του στα Βαλκάνια, και δίνει συνέντευξη σε πρωινή εκπομπή του Mega Channel, που είχε παρουσιαστεί με τον τίτλο ‘Ελληνας εθελοντής στον σερβοβοσνιακό στρατό’. Βρίσκοντας ευήκοα ώτα σε κάποιους δημοσιογράφους εκεί, δεν έχασε την ευκαιρία να προχωρήσει στην εθνικοσοσιαλιστική του προπαγάνδα, υπό τον μανδύα της γνωστής ‘ελληνικής αλληλεγγύης προς τους φίλους και αδελφούς ορθόδοξους Σέρβους’. Μικρή λεπτομέρεια: Αλλος ένας ο οποίος στην ερώτηση «πως αντέδρασαν οι γονείς σου όταν τους είπες ότι θα πας στον πόλεμο», απαντάει «Δεν το είπα στους γονείς μου».
Τα ίδια επανέλαβε και σε μεταγενέστερη συνέντευξή του στον ίδιο δημοσιογράφο, τον Φώτη Καρύδη, με τίτλο «Ηρθα να πολεμήσω στο πλευρό των Σέρβων», στην εφημερίδα Νίκη 21/07/1995. Μικρή λεπτομέρεια: Αλλος ένας ο οποίος στην ερώτηση «πως αντέδρασαν οι γονείς σου όταν τους είπες ότι θα πας στον πόλεμο», απαντάει «Δεν το είπα στους γονείς μου».
Ο Σπύρος Τζανόπουλος θα δηλώσει επίσης πως:
«Αν δεν πολεμούσα τους 15.000 εισαγόμενους μουτζαχεντίν, θα αναγκαζόμουν να το κάνω αυτό στην Ελλάδα»
Οταν βρίσκεται σε φιλικότερο περιβάλλον, όπως σε αυτό της εφημερίδας Ελεύθερη Ωρα, γίνεται πιο συγκεκριμένος και δίνει ευκρινέστερο ‘ιδεολογικό’ στίγμα. Ο εθνικοσοσιαλιστής λοχίας της ΕΕΦ και στέλεχος της Χρυσής Αυγής, που μετείχε στην επίθεση κατά της Σρεμπρένιτσα, όπως είδαμε και στην αρχή του κειμένου, εξηγεί στην εφημερίδα Ελεύθερη Ωρα, στις 25/09/1995, τις θέσεις της Χρυσής Αυγής περί «ισλαμικού τόξου, Λευκής Φυλής και Ορθοδοξίας» και δηλώνει χαρακτηριστικά σε άψογη χρυσαυγίτικη γλώσσα με άρτιο μιχαλολιάκειο λεξιλόγιο:
«Η Ευρώπη ανήκει στους Λευκούς και τους Χριστιανούς. Πολεμάμε για μια Μεγάλη Ελλάδα σε μια Ελεύθερη Ευρώπη, σε μια Ευρώπη ελεύθερη από μουσουλμάνους και σιωνιστές. Το Βατικανό, οι σιωνιστές, οι Γερμανοί και οι Αμερικάνοι συνωμοτούν ενάντια στα ορθόδοξα έθνη. Ο επόμενος στόχος τους μετά την Σερβία, θα είναι η Ελλάδα».
Λίγο αργότερα, ο Τζανόπουλος, σαν στέλεχος (προφανώς μέλος της Κεντρικής Επιτροπής) της Χρυσής Αυγής και επίτιμο πρόσωπο σε πανηγυρική (και περιπετειώδη) συνεδρίαση της ΚΕ της Χρυσής Αυγής σε ξενοδοχείο της Φλώρινας, στις 04/11/1995, κάνει έναν χαιρετισμό, κι εδώ πλέον, νιώθοντας άνετα ανάμεσα στην δική του ναζιστική συνομοταξία, μιλάει εντελώς ανοιχτά. Ενα τμήμα του λόγου του Τζανόπουλου, ο οποίος στο βιβλίο του Φίρερ πιάνει σχεδόν 6 σελίδες [Σ.Σ.: Η ορθογραφία διατηρείται από το πρωτότυπο]:
«Αγαπητοί συναγωνιστές,
εκπροσωπώ τα μέλη του Λαϊκού Συνδέσμου-Χρυσή Αυγή που πολέμησαν ως εθελοντές στο πλευρό των Σέρβων της Βοσνίας. Εμείς οι Ελληνες Εθνικιστές της Χρυσής Αυγής, που καταταγήκαμε ως εθελοντές στον σερβοβοσνιακό στρατό, πολεμήσαμε για την Ευρώπη. Για την Ευρώπη της Λευκής Φυλής, για την Ευρώπη των Εθνών, για την Εθνικιστική Ευρώπη του αύριο, ενάντια στους εβραιοσιωνιστές της Αμερικής και τους μασωνοκαπιταλιστές της Γερμανίας και τα άνομα σχέδιά τους ενάντια στον Ελληνισμό. Η Ευρώπη ανήκει στους Λευκούς και τους Χριστιανούς. Διότι τόσο οι μογγόλοι Τούρκοι, όσο και οι Εβραίοι σιωνιστές είναι οι μεγαλύτεροι και προαιώνιοι εχθροί της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου. Εμείς οι χρυσαυγίτες που πολεμήσαμε στα κακοτράχαλα βουνά της Δυτικής Σερβίας, όπως αποκαλούν οι συμπολεμιστές μας στη Σερβία την Βοσνία, -που ως γνωστόν ο κομμουνιστής και προδότης ξεπούλησε έναντι πινακίου φακής-, είδαμε και πιστέψαμε ότι η Ιστορία γράφεται με Αίμα, ότι τα έθνη που θέλουν να ζήσουν πολεμούν, ότι η μόνη δικαιοσύνη είναι το σπαθί. Αλήθειες που επαναβεβαίωσαν ότι αυτά που πιστεύουμε ως Εθνικιστές είναι η ΜΟΝΗ πραγματικότητα.
Το φονταμενταλιστικό κράτος του Ιζετμπέγκοβιτς είναι κίνδυνος για την ήπειρό μας, αφού διαμέσου αυτού οι Σαουδάραβες σεΐχηδες και οι τούρκοι υπάνθρωποι θα έχουν πατήσει για τα καλά στην Λευκή Ευρώπη.
Πολεμήσαμε, ακόμα, την πολυφυλετική πολιτισμική (sic) λαίλαπα, που οι Εβραίοι αφέντες της ΕΕ θέλουν να επιβάλλουν […]
Διεθνείς οργανισμοί ανακαλύπτουν συνεχώς και νέες ‘μειονότητες’ στην Πατρίδα μας. Ενώ οι κάθε λογής προδότες, πολλοί εκ των οποίων κίναιδοι και με μη Ελληνική καταγωγή σπεύδουν να προσυπογράψουν […] Ε, λοιπόν, όποιοι δεν νοιώθουν Ελληνες, όποιοι νοιώθουν Σλάβοι και Μογγόλοι και Αλβανοί να τα μαζεύουν και να φύγουν απ’ την Ελλάδα!!! Να μας αδειάσουν ΤΩΡΑ τη γωνιά γιατί εδώ κατοικούν μόνο Ελληνες!!!
Αγαπητοί συναγωνιστές, αγαπητά μέλη της Χρυσής Αυγής, αγαπητοί φίλοι της Φλώρινας, που μας τιμάται (sic) με την παρουσία σας, Εμείς οι Ελληνες εθελοντές στο μέτωπο της Βοσνίας -γιατί ένα μέτωπο σε έναν ευρύτερο πόλεμο είναι και η Βοσνία-, και μέλη της Χρυσής Αυγής, δίνουμε σε όλους σας τον λόγο μας ότι θα πολεμήσουμε ξανά, αυτή τη φορά για να ελευθερώσουμε τους σκλάβους αδελφούς μας της Βόρειας Μακεδονίας που υποφέρουν κάτω από την μπότα των κομιτατζήδων, για να κάνουμε τα Σκόπια Ελληνική επαρχία. Γιατί κάθε επαρχία που αυτοαποκαλείται Μακεδονία, αυτόματα ανήκει στην Ελληνική Επικράτεια, αφού η Μακεδονία ήταν, είναι και θα είναι ΜΟΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ!!!».
- ΔΚ, Πολεμώντας στη Βοσνία, Περιοδικό Χρυσή Αυγή, τχ#088, Σεπτέμβριος 1995, σ. 2, Περιεχόμενα
- ΔΚ, Πολεμώντας στη Βοσνία, Περιοδικό Χρυσή Αυγή, τχ#088, Σεπτέμβριος 1995, σ. 22
- ΔΚ, Πολεμώντας στη Βοσνία, Περιοδικό Χρυσή Αυγή, τχ#088, Σεπτέμβριος 1995, σ. 23
- ΔΚ, Πολεμώντας στη Βοσνία, Περιοδικό Χρυσή Αυγή, τχ#088, Σεπτέμβριος 1995, σ. 24
- ΔΚ, Πολεμώντας στη Βοσνία, Περιοδικό Χρυσή Αυγή, τχ#088, Σεπτέμβριος 1995, σ. 25
ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: Ολόκληρο το -διθυραμβικό για τους εαυτούς τους- άρθρο των στελεχών της Χρυσής Αυγής: ΔΚ, Πολεμώντας στη Βοσνία, Περιοδικό ΧΑ, τχ#088, Σεπτέμβριος 1995, σσ. 22-25
# Ενας ακόμα εθελοντής και μέλος της ΕΕΦ, ήταν ο Νέστωρ Χρυσαΐτης. Πριν πάει στη Βοσνία ήταν μισθοφόρος για τρία χρόνια στη Ζάμπια, μέχρι τον Μάιο του 1994, με επαγγελματική συμμετοχή «σε ‘επιχειρήσεις’ σε διάφορες χώρες της Κεντρικής Αφρικής», όπως χαρακτηριστικά δήλωσε. Κατατάσσεται τον Οκτώβριο του 1994 στο σερβοσνιακό στρατό και το Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς μετέχει στην πολιορκία του Σαράγεβο, κυρίως κρατώντας σκοπιά στα σημεία Μοϊμίλο και Λουκαβίτσα. Θα επιστρέψει στην Αθήνα για χριστουγεννιάτικες διακοπές, συνοδευόμενος από το δημοσιογράφο Κώστα Παπαπέτρου.
Στις ερωτήσεις του Παπαπέτρου «τι ζητάει εδώ (στη Βοσνία) ένας Ελληνας;;;», ο μισθοφόρος τη μια φορά απαντάει:
«Δεν θέλω να κάνω το θέμα πολιτικό, αλλά αυτός ο πόλεμος δεν είναι απλά ένας πόλεμος για ένα κομμάτι γης στα Βαλκάνια. Είναι κάτι πολύ περισσότερο, όπου συγκρούονται δύο κόσμοι» [Σ.Σ.: Η γνωστή εθνικοσοσιαλιστική συνωμοσιολογική βλακεία πως δήθεν ο «Σιωνισμός καταδιώκει τον μοναδικό εχθρό του, τον Ελληνισμό»].
Και την δεύτερη:
«Υπηρέτησα τρία χρόνια στη Ζάμπια, σαν μισθοφόρος. Εδώ αναζητώ κάποια εξιλέωση, πολεμώντας για ιδεολογικούς λόγους»
# Το ιδεολογικό τους στίγμα θα εκφράσουν και άλλοι δύο ‘αξιωματικοί’ της ΕΕΦ: Σε κοινή συνέντευξή τους, ο υποδιοικητής της ΕΕΦ Τρύφωνας Βασιλειάδης κι ο αρχιλοχίας Δημήτρης Ζαβιτσάνος θα εκφράσουν δημόσια …
«την ικανοποίησή τους που η Χρυσή Αυγή οικειοποιήθηκε την προσπάθειά τους».
Και κατόπιν θα ομολογήσουν τι ακριβώς έκαναν την μέρα της κατάληψης της Σρεμπρένιτσα [Σ.Σ.: βλ. στη συνέχεια].

«Νιώθουμε ικανοποίηση που η Χρυσή Αυγή οικειοποιήθηκε την προσπάθειά μας»: Τρύφωνας Βασιλειάδης (υποδιοικητής της ΕΕΦ) και Δημήτρης Ζαβιτσάνος (αρχιλοχίας της ΕΕΦ), σε από κοινού δήλωση
Ο Ζαβιτσάνος αναλύει λίγο περισσότερο τα ‘πατριωτικά’ τους κίνητρα:
«Ο πόλεμος της Βοσνίας αφορούσε την Ελλάδα αφού η πολυπολιτισμικότητα της Γιουγκοσλαβίας οδήγησε στη διάλυσή της. Οσα έγιναν εκεί θα επαναληφθούν και στην Ελλάδα εξαιτίας της εισροής τόσων μεταναστών»
Ο Βασιλειάδης συμπληρώνει:
«Ο λόγος για τον οποία κατατάχτηκα και πολέμησα στο πλευρά των Σέρβων ήταν το ότι φοβόμουν ότι μετά τη Σερβία θα έρθει και η σειρά της Ελλάδας, διότι είναι Ορθόδοξο κράτος».
Σε άλλες συνεντεύξεις τους, επιβεβαιώνουν την πολιτική τους τοποθέτηση στον χώρο εκείνο για τον οποίον «ένιωθαν ικανοποιημένοι όταν οικειοποιήθηκε την προσπάθειά τους», δηλαδή στη Χρυσή Αυγή:
Ο Τρύφωνας Βασιλειάδης στο Εθνος της 20/08/1995:
«Εδωσα το αίμα μου ενάντια στο μουσουλμανικό τόξο»
Και οι δύο μαζί στον Aδέσμευτο Tύπο της 06/05/1995:
«H Eλλάδα κινδυνεύει. Τα πλοκάμια του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία κινούνται απειλητικά προς τα κάτω, το Bελιγράδι ανησυχεί τώρα όσο ποτέ άλλοτε και οι ξένες δυνάμεις σε συνεργασία με το Bατικανό βάζουν στο στόχαστρο την Oρθοδοξία. Οι κυανόκρανοι δουλεύουν υπέρ των Μουσουλμάνων, και η εκεχειρία έγινε μόνο και μόνο για να εξοπλιστούν με σύγχρονα όπλα οι τελευταίοι».
Συμπληρώνει ο δημοσιογράφος:
«Τέσσερα παλικάρια εθελοντές στρατιώτες στη Βοσνία, ήρθαν στην Αθήνα για μια ολιγοήμερη άδεια
Λόγια ευθύνης με σκοπό την εθνική αφύπνιση από τους Ελληνες εθελοντές που πολεμούν στη Bοσνία. Mιλούν στον Aδέσμευτο Tύπο οι στρατιώτες της επίσημης πλέον Eλληνικής Eθελοντικής Φρουράς του τακτικού στρατού των Σερβοβοσνίων […] Πριν από δύο περίπου μήνες, συγκροτήθηκε επίσημα η μονάδα που αποτελείται μόνο από Ελληνες […] O τακτικός στρατός των Σέρβων της Bοσνίας, παρασημοφόρησε τους Ελληνες εθελοντές για την προσφορά τους. Σήμερα στην πρώτη γραμμή πολέμου, όπου βρίσκεται η EEΦ, μάχονται στο πλευρό των Σέρβων 16 Ελληνες. Υπάρχουν και δύο αγνοούμενοι. Είναι πιθανό να έχουν χάσει τη ζωή τους στη μάχη».
![Αδέσμευτος Τύπος, 06/05/1995. Σύννεφα πολέμου στην πόρτα μας, Την ώρα που ο Μλάντιτς είχε δώσει διαταγή στον διοικητή τους Μπάγιαγκιτς να συγκεντρώσει και να συντηρήσει τις μπουλντόζες που θα χρειάζονταν όλες για να ανοιχτούν οι μαζικοί τάφοι, τέσσερις από τους 16 της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ, «τέσσερα παλικάρια εθελοντές στρατιώτες στη Βοσνία άφησαν για λίγες μέρες την πρώτη γραμμή του πολέμου και ήρθαν στην Αθήνα για μια ολιγοήμερη άδεια». Εξυμνητική συνέντευξη (φόρεσαν και τα στρατιωτικά τους, πριν συναντήσουν τον δημοσιογράφο) από τους 'αξιωματικούς' της ΕΕΦ Ζαβιτσάνο Δημήτρη και Βασιλειάδη Τρύφωνα. Μια όμορφη πινελιά, η καταγγελία τους πως «Ηρθε κάποιος από τηλεοπτικό σταθμό τα Χριστούγεννα και μας εκμεταλλεύτηκε [...] Δεν είναι σωστό να μας κοροϊδεύουν. Με τα λεφτά που πήρε ο Παπαπέτρου από τους χορηγούς, τα οποία προορίζονταν για εμάς, αγόρασε πράγματα από το Βελιγράδι». Μα τι να τα κάνεις τα λεφτά και τα δώρα όταν τα κίνητρά σου είναι αγνά και 'ιδεολογικά' και μόνο, έτσι δεν είναι;;; Αδέσμευτος Τύπος, 06/05/1995. Σύννεφα πολέμου στην πόρτα μας, Την ώρα που ο Μλάντιτς είχε δώσει διαταγή στον διοικητή τους Μπάγιαγκιτς να συγκεντρώσει και να συντηρήσει τις μπουλντόζες που θα χρειάζονταν όλες για να ανοιχτούν οι μαζικοί τάφοι, τέσσερις από τους 16 της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ, «τέσσερα παλικάρια εθελοντές στρατιώτες στη Βοσνία άφησαν για λίγες μέρες την πρώτη γραμμή του πολέμου και ήρθαν στην Αθήνα για μια ολιγοήμερη άδεια». Εξυμνητική συνέντευξη (φόρεσαν και τα στρατιωτικά τους, πριν συναντήσουν τον δημοσιογράφο) από τους 'αξιωματικούς' της ΕΕΦ Ζαβιτσάνο Δημήτρη και Βασιλειάδη Τρύφωνα. Μια όμορφη πινελιά, η καταγγελία τους πως «Ηρθε κάποιος από τηλεοπτικό σταθμό τα Χριστούγεννα και μας εκμεταλλεύτηκε [...] Δεν είναι σωστό να μας κοροϊδεύουν. Με τα λεφτά που πήρε ο Παπαπέτρου από τους χορηγούς, τα οποία προορίζονταν για εμάς, αγόρασε πράγματα από το Βελιγράδι». Μα τι να τα κάνεις τα λεφτά και τα δώρα όταν τα κίνητρά σου είναι αγνά και 'ιδεολογικά' και μόνο, έτσι δεν είναι;;;](https://xyzcontagion.com/wp-content/uploads/2015/05/1995-05-06-ceb1ceb4ceadcf83cebcceb5cf85cf84cebfcf82-cf84cf8dcf80cebfcf82-ceb4ceb7cebcceaecf84cf81ceb7cf82-ceb6ceb1ceb2ceb9cf84cf83ceb9.jpg)
Αδέσμευτος Τύπος, 06/05/1995. Σύννεφα πολέμου στην πόρτα μας, Την ώρα που ο Μλάντιτς είχε δώσει διαταγή στον διοικητή τους Μπάγιαγκιτς να συγκεντρώσει και να συντηρήσει τις μπουλντόζες που θα χρειάζονταν όλες για να ανοιχτούν οι μαζικοί τάφοι, τέσσερις από τους 16 της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ, «τέσσερα παλικάρια εθελοντές στρατιώτες στη Βοσνία άφησαν για λίγες μέρες την πρώτη γραμμή του πολέμου και ήρθαν στην Αθήνα για μια ολιγοήμερη άδεια». Εξυμνητική συνέντευξη (φόρεσαν και τα στρατιωτικά τους, πριν συναντήσουν τον δημοσιογράφο) από τους ‘αξιωματικούς’ της ΕΕΦ Ζαβιτσάνο Δημήτρη και Βασιλειάδη Τρύφωνα. Μια όμορφη πινελιά, η καταγγελία τους πως «Ηρθε κάποιος από τηλεοπτικό σταθμό τα Χριστούγεννα και μας εκμεταλλεύτηκε […] Δεν είναι σωστό να μας κοροϊδεύουν. Με τα λεφτά που πήρε ο Παπαπέτρου από τους χορηγούς, τα οποία προορίζονταν για εμάς, αγόρασε πράγματα από το Βελιγράδι».
Μα τι να τα κάνεις τα λεφτά και τα δώρα όταν τα κίνητρά σου είναι αγνά και ‘ιδεολογικά’ και μόνο, έτσι δεν είναι;;;
# Ο Βαγγέλης Κουτάκος, από μια ομάδα τεσσάρων εθελοντών που κατατάχτηκαν στα τέλη του 1993 σαν ελεύθεροι σκοπευτές κατά την πολιορκία στο Σαράγεβο, τονίζει το κοινό χαρακτηριστικό της θρησκείας, και δεν κρύβει τον ρατσισμό του:
«Είμαι Ορθόδοξος και πρέπει να βοηθήσουμε τους αδερφούς μας Σέρβους ενάντια στους Μουσουλμάνους. Ο κλοιός σφίγγει γύρω από την Ορθοδοξία. Γιατί οι Μουσουλμάνοι πολλαπλασιάζονται σαν τα ποντίκια».
# Δεν γνωρίζουμε αν ήταν ένας ή πολλοί σ’ αυτήν την ‘Ομάδα’, πάντως ένας ανώνυμος εθελοντής, που αυτοαποκαλούνταν ‘Εθελοντής Βοσνίας Ομάδας Στόχου’, είχε στείλει μια επιστολή το 1997 στην ‘ελληνόψυχη’ εφημερίδα ‘Στόχος‘ του τωρινού υπέρμαχου της Χρυσής Αυγής Σάββα Χατζηπαρασκευά για ένα ‘εσωτερικό’ τους θέμα. Ηθελε να καταγγείλει δημόσια εκείνους τους εθελοντές της ΕΕΦ που τελικά αποδείχτηκαν, λέει, μισθοφόροι και του κοινού ποινικού δικαίου. Διαβάζουμε:
«Οι Ελληνες που από τον πόλεμο της Βοσνίας -όπου πολέμησαν ως εθελοντές- πήγαν στο Ζαΐρ και προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, είναι απλοί τυχοδιώκτες και δεν έχουν σχέση με τον πατριωτισμό. Στον πόλεμο της Βοσνίας μας είχαν προκαλέσει πολλά προβλήματα και δεν τολμούσαν να έρθουν στην Ελλάδα απ’ όπου είχαν φύγει διωκόμενοι για πολλά εγκλήματα του ποινικού δικαίου. Δεν έχουν καμιά σχέση με τους πραγματικούς αγωνιστές που πήγαμε να βοηθήσουμε μια ομόθρησκη χώρα.
Εθελοντής Βοσνίας Ομάδας Στόχου».
– Πηγή: Εφημερίδα Στόχος, 07/05/1997

ΣτόΚος, 07/05/1997. Μια επιστολή ενός εξ αυτών, με υπογραφή, παρακαλώ, ‘Εθελοντής Βοσνίας Ομάδας Στόχου’, καρφώνει και καταγγέλλει τους πρώην συμμαχητές του μισθοφόρους ως εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου (!!!) ανάμεσά τους. Η φωτοτυπία από το βιβλίο του Μανώλη Βασιλάκη, Η μάστιγα του Θεού, Ο «Ορθόδοξος Αξονας» και ο «θρησκευτικός πόλεμος» του Χριστόδουλου εκδόσεις Γνώσεις, Αθήνα, 2006, σ. 272
# Το εθνικιστικό προφίλ των ομάδων που έδρασαν στη Βοσνία δεν αρνείται και ο ‘ρομαντικός πατριώτης’ εθελοντής Κυριάκος Καθάριος σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Χρόνος Κομοτηνής, 05/12/2007:
«Ερώτηση: Δέχεστε ότι υπήρχαν και κάποιες ομάδες οι οποίες λειτούργησαν ακραία εθνικιστικά;
Απάντηση: Βεβαίως και υπήρχαν».
Με την ευκαιρία, ας δούμε και κάτι άλλο πολύ ενδιαφέρον που αναφέρει ο Καθάριος σε μια άλλη συνέντευξή του, στην Ελεύθερη Ωρα, 10/11/2007:
«Εμάς δεν μας έστειλε ούτε η χώρα μας, ούτε κάποια στρατιωτική μονάδα. Πήγαμε μόνοι μας, έχοντας τα δικά μας κίνητρα. Παρ’ ότι ήμασταν ελάχιστοι (100 άτομα, πάνω-κάτω) και η συμμετοχή μας στα πολεμικά δρώμενα ήταν ελάχιστη (αν και είχαμε νεκρούς και τραυματίες), με την παρουσία μας εκεί […] επηρεάσαμε και την εξωτερική πολιτική της χώρας, έμμεσα και άμεσα.
Εμμεσα, γιατί καμία κυβέρνηση δεν μπορούσε να αγνοήσει τις διαθέσεις των Ελλήνων πολιτών, αλλά και άμεσα. Θα σας φέρω ένα παράδειγμα. Η ελληνική συμμετοχή στη δύναμη ταχείας αντίδρασης, που συγκροτήθηκε το καλοκαίρι του 1995, αποτράπηκε, κυρίως, λόγω της παρουσίας των Ελλήνων εθελοντών εκεί. Γιατί, θεωρήθηκε εθνική ντροπή να σταλούν Ελληνες στρατιώτες εκεί και λαμβάνοντας εντολή από τους νατοϊκούς να πλήξουν σερβικές θέσεις, όπου ίσως υπήρχαν Ελληνες εθελοντές. Αυτά, οι πολλοί δεν τα γνωρίζουν, αλλά εμείς που ήμασταν μέσα στα γεγονότα, τα γνωρίζουμε.
Επομένως, κάθε άλλο παρά συμβολική ήταν η παρουσία μας εκεί. Κι αυτό δεν μας το συγχώρησαν οι δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης που δρουν στη χώρα μας».
# Είδαμε ότι η πλειοψηφία των μελών και στελεχών της ΕΕΦ εμφορούνταν από εθνικοσοσιαλιστικά, χρυσαυγίτικα και εθνικιστικά ‘ιδεώδη’, χωρίς αμφιβολία. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι μετά την είσοδό της στη Βουλή και την υιοθέτηση του ‘εθνικιστικού’ προσωπείου (βλ. Ιστολόγιο XYZ Contagion, Οταν η Χρυσή Αυγή ομολογούσε την εξαπάτηση: «Είμαστε εθνικοσοσιαλιστές και δεν αλλάζουμε, αλλά θα παριστάνουμε τους ‘εθνικιστές’ για τον χαζό κόσμο», 28/02/2015), η Χρυσή Αυγή έσβησε όλα τα διθυραμβικά για τους εθελοντές της βίντεο από το διαδίκτυο. Οπως αυτό εδώ:
ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ: Ελληνες εθελοντές στον πόλεμο της Βοσνίας, δεκαετία 1990 (Greek volunteers in Serbian army 1990s)
Η πλειοψηφία των μελών και στελεχών της ΕΕΦ εμφορούνταν από εθνικοσοσιαλιστικά, χρυσαυγίτικα και εθνικιστικά ‘ιδεώδη’, χωρίς αμφιβολία. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι μετά την είσοδό της στη Βουλή και την υιοθέτηση του ‘εθνικιστικού’ προσωπείου, η Χρυσή Αυγή έσβησε όλα τα διθυραμβικά για τους εθελοντές της βίντεο από το διαδίκτυο. Οπως το παραπάνω.
Ομως, το πορτρέτο του Αρκάν διακοσμεί πάντα τα γραφεία και τα καταστήματα της ΧΑ, μαζί με τα σερβικά insignia, ακόμα και τώρα που μιλάμε.
- Κατάστημα Χρυσής Αυγής. Πορτρέτο Αρκάν και σερβικά σήματα, με το ρητό των τσέτνικ που λέει: «Με πίστη στον Θεό, για τον Βασιλιά και την Πατρίδα». Τα 4 κυριλλικά ‘C’ από τον σερβικό σταυρό σημαίνουν «Samo sloga Srbina spasava», «μόνο η ενότητα θα σώσει τους Σέρβους».
- Ο Παναγιώταρος κι ένας Σέρβος νεοναζί Serbian Action υπό το βλέμμα του Αρκάν. Καλοκαίρι 2015, στο κατάστημα της Χρυσής Αυγής.
- Κατάστημα Χρυσής Αυγής. Πορτρέτο Αρκάν και σερβικά σήματα, με το ρητό των τσέτνικ που λέει: «Με πίστη στον Θεό, για τον Βασιλιά και την Πατρίδα». Τα 4 κυριλλικά ‘C’ από τον σερβικό σταυρό σημαίνουν «Samo sloga Srbina spasava», «μόνο η ενότητα θα σώσει τους Σέρβους».
Πηγές:
– Νίκος Χασαπόπουλος, Χρυσή Αυγή, Η ιστορία, τα πρόσωπα και η αλήθεια, εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα, 2013, σ. 100
– Δημήτρης Ψαρράς, Η Μαύρη Βίβλος της Χρυσής Αυγής, Ντοκουμέντα από την ιστορία και τη δράση μιας ναζιστικής ομάδας, εκδόσεις Πόλις, Αθήνα, 2012, σ. 82.
– Νίκος Μιχαλολιάκος, Εχθροί του καθεστώτος, Χρυσή Αυγή 1993-1998, εκδόσεις Ασκαλών, Αθήνα, 2000, σ. 137
– Βασίλης Νέδος, Οι Ελληνες της σφαγής της Σρεμπρένιτσα, Ερευνάται η συμμετοχή μελών της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς στη γενοκτονία 7.800 αμάχων ανδρών και εφήβων Βόσνιων Μουσουλμάνων, Γιώργος Μουρατίδης, Εθελοντής στη Βοσνία το 1994-95, Βήμα, 10/07/2005
– Εφημερίδα Χρυσή Αυγή, 02/06/1995 και 28/07/1995
– Εφημερίδα Χρυσή Αυγή, Βοσνία, μια διαφορετική συνέντευξη, 08/09/1995
– Εφημερίδα Χρυσή Αυγή, Ο χαιρετισμός του εκπροσώπου των Ελλήνων εθνικιστών εθελοντών στη Βοσνία, 10/11/1995
– ΔΚ, Πολεμώντας στη Βοσνία, Περιοδικό ΧΑ, τχ#088, Σεπτέμβριος 1995, σσ. 22-25
– Ελεύθερη Ωρα, 25/09/1995
– Τάκης Κατσιμάρδος, Καλωσορίσατε στο δάσος της κόλασης, Το νέο Βιετνάμ, Εθνος, 20/08/1995
– Κάτια Μακρή, Εντεκα Ελληνες πολεμούν στο μέτωπο της Βοσνίας, Στο πλευρό των Σέρβων, Εθνος 01/06/1995
– Οι Ελληνες εθελοντές στη Σρεμπρένιτσα, Ταχυδρόμος, 13/11/2004
– Κώστας Παπαπέτρου, 2.500 Ελληνες εθελοντές, Συνέντευξη Νέστωρ Χρυσαΐτης, Νέα, 11/01/1995·
– Κώστας Παπαπέτρου, Μαχητές στο όνειρο των Χριστουγέννων, τηλεοπτικός σταθμός ΣΚΑΪ, Δεκέμβριος 1994.
– Σύννεφα πολέμου στην πόρτα μας, Aδέσμευτος Tύπος, 06/05/1995
– Κυριάκος Καθάριος, συνέντευξη στην Δήμητρα Συμεωνίδου, «Δεν μετάνιωσα για την εθελοντική συμμετοχή μου στον πόλεμο στη Βοσνία και πιστεύω ότι όσοι πήγαμε εκεί, κάναμε καλό στην χώρα μας», εφημερίδα Χρόνος Κομοτηνής, 05/12/2007
– Κυριάκος Καθάριος: Πολεμώντας στη Βοσνία, Συνέντευξη στον Νίκο Χιδίρογλου, Ελεύθερη Ωρα, 10/11/2007
– Για τις σχέσεις Χρυσής Αυγής και επιχειρήσεων security, βλ. επίσης Ιστολόγιο XYZ Contagion, Εννιά συν μία σκηνές από την ιστορία της ελληνικής ακροδεξιάς που ρίχνουν φως στην άγνωστη Χρυσή Αυγή, Η Χρυσή Αυγή, το φασιστικό κρατικοπαρακράτος και οι κρυφές χρηματοδοτήσεις, Μια ακτινογραφία της μεταμφίεσης του ναζιστικού ζόμπι, έκδοση XYZ Contagion + Carpe Librum, Θεσσαλονίκη, 2014, ISBN 978-618-81244-6-2, σ. 98, το οποίο έχει εξαντληθεί στην έντυπη μορφή του (ούτως ή άλλως δωρεάν το δίναμε σε όλους όσους μας το ζήτησαν), αλλά κατεβαίνει δωρεάν σε αυτό το λινκ:
http://xyzcontagion.wordpress.com/2014/11/01/e-book-of-9-1-scenes-bibliography/
Βρίσκεται και στο άρθρο με τίτλο ‘Σκηνή Ενατη #09: Από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου στο Σήμερα, Connecting the dots (Από τις Εννιά συν μία άγνωστες ακτινογραφίες του ναζιστικού ζόμπι)’.
— $$$ Τα δώρα του Αγιου Βασίλη στους Ελληνες κυνηγούς Μουσουλμάνων – Ενα θέαμα για όλη την οικογένεια, γύρω από το χριστουγεννιάτικο τραπέζι
Λένε πως όταν η συζήτηση φτάνει στη δημοσιότητα, «δεν υπάρχει αρνητική και θετική δημοσιότητα· όσο λες σωστά το όνομά μου, υπάρχει μία και μόνη δημοσιότητα, χωρίς θετικά ή αρνητικά χαρακτηριστικά, αρκεί που βγαίνω στο γυαλί». Δεν γνωρίζουμε αν αυτό είχαν στο μυαλό τους οι Ελληνες εθελοντές τα χρόνια 1994-1996, όταν έβγαιναν σε όλες τις τηλεοράσεις, έδιναν συνεντεύξεις σε όλες τις εφημερίδες και πόζαραν για όλα τα περιοδικά. Εκτός από τα μέλη της Χρυσής Αυγής· αυτοί όχι μόνο την επιζητούσαν και αγωνίζονταν μανιωδώς να διαφημιστούν -κι αυτοί και η οργάνωσή τους-, αλλά ήταν βασικό προπαγανδιστικό εργαλείο αυτή η ιστορία, για να εισχωρήσουν στην mainstream πολιτική σκηνή, εκμεταλλευόμενοι τον εθνικιστικό παροξυσμό της δεκαετίας του 1990 με αφορμή το Μακεδονικό.
Για τους υπόλοιπους, ας τους κάνουμε τη χάρη, λοιπόν, κι ας τους προσφέρουμε λίγη ακόμη από τη δημοσιότητα και την αυτοπροβολή που μανιωδώς επιζητούσαν τότε. Μας φιλοδώρησαν με τρεις, παρακαλώ, σκηνοθετημένες μάχες· δύο στο εορταστικό πρόγραμμα του ΣΚΑΪ, και άλλη μία στο ρεπορτάζ του Εθνους, 20/08/1995. Γνωρίσαμε έτσι αρκετά πρόσωπα από τους άνδρες της ΕΕΦ. Ας επιστρέψουμε στην εκπομπή Παπαπέτρου για να γνωρίσουμε έναν προς έναν και τους υπόλοιπους.
Το χριστουγεννιάτικο πρόγραμμα του Κώστα Παπαπέτρου με τίτλο ‘Μαχητές στο όνειρο των Χριστουγέννων’, που προβλήθηκε από τον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ τον Δεκέμβριο του 1994, είχε ένα απλό σχετικά concept: Θα πάμε στην πρώην Γιουγκοσλαβία, και ο Σπουργίτης θα αναλάβει να μας ξεναγήσει στις σερβοβοσνιακές μονάδες στις οποίες υπηρετούν Ελληνες. Θα τους πλέξουμε το εγκώμιο, θα κάνουμε μερικές συνεντεύξεις στο πόδι, θα γυρίσουμε και μερικές σκηνές με τον τραγουδιστή τον Κώστα Καράλη και την κιθάρα του να τραγουδάει. Θα έπρεπε να μάθει και δυο-τρία σέρβικα τραγούδια, αν και το ‘Αννα, δεν είναι η βροχή’ κάνει για όλες τις περιπτώσεις· όμως αυτός έμαθε, ως όφειλε, πρώτο και καλύτερο, το ‘Τάμο Νταλέκο’ (‘Εκεί μακριά’), που μιλάει για τον χωρικό από τα Επισκοπιανά της Κέρκυρας που στο χωράφι του έθαψε Σέρβους στρατιώτες στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κι από σεβασμό στη μνήμη τους, δεν όργωσε ξανά το χωράφι. Για το απαραίτητο happy-end, θα προτείνουμε στους εθελοντές να γυρίσουν μαζί μας στην Ελλάδα για να τους πάμε στα χωριά τους και στα σπίτια τους, και στο μεταξύ, θα δείξουμε και μερικές σκηνές απ’ τον πόλεμο. Αν δεν πέσουμε σε μάχη (που δεν θα πέσουμε), δεν τρέχει τίποτα, θα σκηνοθετήσουμε κάνα-δυο. Να ‘ναι καλά τα ποσά των χορηγών, για τα οποία οι Ζαβιτσάνος και Βασιλειάδης, στην συνέντευξη στον Αδέσμευτο Τύπο, 06/05/1995, έκαναν παράπονα πως τα καταχράστηκε ο Παπαπέτρου και πως δεν έφτασαν ποτέ στα χέρια τους, αλλά τέλος πάντων, είπαμε, δεν ήταν μισθοφόροι.
Περιγραφή σκηνών της εκπομπής του ΣΚΑΪ ‘Μαχητές στο όνειρο των Χριστουγέννων’:
ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ: ΣΚΑΪ, Δεκέμβριος 1994, Χριστουγεννιάτικο πρόγραμμα του Κώστα Παπαπέτρου με τίτλο ‘Μαχητές στο όνειρο των Χριστουγέννων’.
Στην αρχή, και μετά τα εισαγωγικά, οι συντελεστές της εκπομπής συναντούν στο Βελιγράδι τον ξεναγό τους, τον Λευτέρη Σπουργίτη, γεννημένο το 1967, από τη Στέρνα Ορεστιάδας, ο οποίος βρισκόταν στη Βοσνία από τον Απρίλιο του 1994. Λέει χίλιες-δυο ιστορίες με τα πολεμικά του κατορθώματα:
Ηταν σνάιπερ, έλαβε μέρος σε καταδρομικές επιχειρήσεις εντός του μουσουλμανικού εδάφους, περιγράφει πως αντιμετώπιζε ελεύθερους σκοπευτές, και στο τέλος, λέει και την κλασική ιστορία, με την τελευταία χειροβομβίδα στην τσέπη, που την κρατάνε αν τυχόν πιαστούν αιχμάλωτοι και τα λοιπά, και τα λοιπά. Ενας στρατιωτικός είναι αδύνατο να ξεχάσει το όνομα της μονάδας στην οποία ανήκει: Την προφέρει και την γράφει τόσες πολλές φορές κάθε μέρα ώστε βγαίνει απ’ τα χείλια του αυτόματα, χωρίς καν να χρειαστεί να την σκεφτεί. Ο Σπουργίτης είχε ενταχθεί, λέει, στους ανύπαρκτους ‘Λύκους του Ζβόρνικ’, σαν ελεύθερος σκοπευτής, μάλιστα, ή σαν καταδρομέας κομάντο, αλλά τέτοια μονάδα δεν υπήρχε. Προφανώς, σκέφτηκε ότι ο άσχετος Παπαπέτρου θα εντυπωσιαστεί αν τον παραμυθιάσει, πράγμα που όντως έγινε («Στους Λύκους του Ζβόρνικ;;;» επαναλαμβάνει γεμάτος θαυμασμό ο καλός αλλά και αδαής δημοσιογράφος), κι αφού είναι δωρεάν και δεν κοστίζει, στο κάτω-κάτω της γραφής τι πήγε να κάνει εκεί αν δεν έχει και 5-10 εντυπωσιακές ψεύτικες ιστορίες να διηγηθεί;;;
Στο 06.45, βρισκόμαστε στη Βλασένιτσα, στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, τον οποίο βλέπουμε να τους υποδέχεται φορώντας πολιτικά. Εκεί γνωρίζουμε για λίγα δευτερόλεπτα τους Μήτκο Αντώνη και Βασιλειάδη Τρύφωνα.
Στο 07.19 ο Μπάγιαγκιτς πήγε κι άλλαξε και φόρεσε στρατιωτικά και το καπέλο Sajkaca, και όλοι μαζί πίνουν slivovitza.
- Στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς. Κώστας Καράλης, Βασιλειάδης, Μπάγιαγκιτς και Σπουργίτης πίνουν slivovitza κάνοντας τον σταυρό τους. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
- Στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς. Κώστας Καράλης, Μήτκος, Βασιλειάδης, Μπάγιαγκιτς και Σπουργίτης πίνουν slivovitza. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
Στο 10.25, στη Λουκαβίτσα, στον σερβικό τομέα του Σαράγεβο, ένα από τα σημεία από τα οποία οι Σέρβοι βομβάρδιζαν το Σαράγεβο κατά την πολιορκία του, γνωριζόμαστε με τους:
– Νικολαΐδης Νίκος του Ηλία, γεννημένος το 1961, με καταγωγή από την Σκύδρα, ο οποίος βρισκόταν στο Σαράγεβο της Βοσνίας από τον Μάρτιο του 1994. Ενας ακόμη τυχοδιώκτης που ήθελε να δώσει νόημα στην άδεια του ζωή. Προσέξτε το σημείο που ο Παπαπέτρου τον ρωτάει «πόσο μακριά είναι το μέτωπο από εκεί που φυλάτε σκοπιά», και ο Νικολαΐδης αποκρίνεται «θεωρητικά, 50 μέτρα». Εχει δίκιο σ’ αυτό το ‘θεωρητικά‘ που του ξεφεύγει. Διότι όλοι αυτοί μόνο θεωρητικά τον είδαν τον πόλεμο. Και οι σκοπιές που φυλούσαν, ακόμα κι αυτές βρίσκονταν εντός περιοχών στις οποίες φυλούσαν σκοπιά άλλοι, και συγκεκριμένα κανονικοί Σέρβοι στρατιώτες. Ολα αυτά μέχρι τη Σρεμπρένιτσα. Εκεί, δεν ξέρουμε τι ακριβώς έκαναν.
– Χρυσαΐτης Νέστορας, γεννημένος το 1965, με καταγωγή από την Αθήνα. Είχε υπηρετήσει στην Αεροπορία, έκανε μισθοφόρος στη Ζάμπια, και βρισκόταν στο Σαράγεβο από τον Οκτώβριο του 1994. Λιγομίλητος και σκληρός, δεν εκδηλωνόταν εύκολα.

Νικολαΐδης Νίκος και Χρυσαΐτης Νέστορας σε συνέντευξη με τον Κώστα Παπαπέτρου. Σαράγεβο Λουκαβίτσα, σερβικός τομέας, Δεκέμβριος του 1994. Ο Νικολαΐδης ήταν ένας μπερδεμένος τυχοδιώκτης που έψαχνε να βρει και να παρουσιάσει κάποιο επίτευγμα στη ζωή του. Ο Χρυσαΐτης ήταν επαγγελματίας μισθοφόρος που είχε πολεμήσει και στην Αφρική. Λιγομίλητος και σκληρός, δεν εκδηλωνόταν εύκολα.
.
Στο 20.20, Σαράγεβο, στο Βοϊκοβίτσι, θα μας συστηθούν οι εξής:
– Καθάριος Κυριάκος, από τον Κεχρόκαμπο Καβάλας. Είχε σπουδάσει οικονομικά, ήταν απόφοιτος του οικονομικού τμήματος της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, είχε υπηρετήσει στο Πυροβολικό, δούλευε σαν ασφαλιστής, και βρισκόταν στη Βοσνία από τον Δεκέμβριο του 1994 μέχρι τον Μάρτιο του 1995, κι αυτός κρυφά απ’ τους γονείς του, κυρίως λόγω προσωπικών εντός του διεργασιών και λόγω μιας εσφαλμένης ‘ρομαντικής’ θεώρησης της έννοιας του ‘πατριωτισμού’ και του ‘ιστορικού χρέους’. Αργότερα έγραψε κι ένα βιβλίο, περισσότερο λογοτεχνικό, σχετικά με το τι ένιωθε τους τρεις μήνες που πέρασε εκεί. Στην βιβλιοπαρουσίαση που διοργάνωσε η εφημερίδα Αντιφωνητής της Θράκης, ο Φαήλος Κρανιδιώτης, δικηγόρος και πρόεδρος του ΔΣ του Δικτύου 21, ο οποίος προλόγισε το βιβλίο, επισήμανε την αξία του βιβλίου για τις επόμενες γενιές. Τώρα δίνει διαλέξεις, υποτίθεται για να διαδώσει την ‘αλήθεια’ σχετικά με τη Σρεμπρένιτσα που την έμαθε, λέει, από τον φίλο του τον Σέρβο που ήταν αυτόπτης μάρτυρας των γεγονότων, αλλά είναι τόσο χοντροκομμένα τα ψέματα και οι ανακρίβειες και τόσο αστοιχείωτη η αφήγησή του που αναρωτιέται κανείς αν τελικά απλά καλύπτει και πάλι κάποιες ψυχολογικές ανάγκες, όπως τότε το 1995. Να μην παραδεχτεί, δηλαδή, ότι αυτό που θεωρεί το μεγαλύτερο επίτευγμα στη ζωή του δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα μεγάλο λάθος, καθώς έθεσε τον εαυτό του στην υπηρεσία μιας απάνθρωπης υπόθεσης, του σερβικού μεγαλοϊδεατισμού. Σε κίνδυνο, βέβαια, δεν τον έθεσε, όπως και κανείς άλλος από την ΕΕΦ, αλλά αυτό, το γεγονός πως ήταν άκαπνοι, είναι μια άλλη ιστορία που θα την πούμε στην συνέχεια.
– Μουρατίδης Γιώργος, γεννημένος το 1972, από την Αγία Βαρβάρα. Ηταν σπουδαστής οδοντοτεχνικής και αργότερα βιολογίας, και δεν είχε υπηρετήσει στο στρατό. Στη Βοσνία βρισκόταν από τον Νοέμβριο του 1994 ως και το φθινόπωρο του 1995. Αλλο ένα μπερδεμένο παιδί που όμως στην πορεία και λόγω των επιρροών απ’ την χρυσαυγίτικη ατμόσφαιρα ‘σκλήρυνε’ αρκετά και τελικά έγινε υποχείριο των ναζί. Στα γεγονότα της Σρεμπρένιτσα δεν βρισκόταν στη Βοσνία. Είχε φύγει λίγο πριν και επέστρεψε λίγο μετά. Οταν βρισκόταν στην Ελλάδα, παρουσιαζόταν μαζί με τον Καθάριο σαν ‘εκπρόσωπος’ της ΕΕΦ και έστελνε επιστολές σε εφημερίδες. Και πολλά χρόνια αργότερα, υπερασπιζόταν και πάλι δημόσια την ΕΕΦ δηλώνοντας κατηγορηματικά, όπως κάνει όλα αυτά τα χρόνια και ο Καθάριος, ότι δεν συμμετείχε σε ‘έκτροπα’. Πόσο ανόητος μπορεί να είναι κάποιος για να ρισκάρει την αξιοπιστία του και το κύρος του, διαβεβαιώνοντας τους πάντες δημόσια και βάζοντας το χέρι του στο Ευαγγέλιο για πράγματα που ο ίδιος δεν βίωσε και δεν ήταν καν παρών;;;
– Τζανόπουλος Σπύρος του Νικολάου, γεννημένος το 1969, φοιτητής στην Πάτρα. Ο συνειδητός ναζιστής και χιτλερόψυχος. Προηγουμένως ήταν αρθρογράφος στο εθνικοσοσιαλιστικό περιοδικό Αντίδοτο και στέλεχος της Χρυσής Αυγής, είχε υπηρετήσει στο Υγειονομικό, και πήγε κι αυτός κρυφά απ’ τους γονείς του εθελοντής στη Βοσνία το 1994. Αργότερα πήρε προαγωγή και έγινε λοχίας της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς (ΕΕΦ). Συμμετείχε στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα, και όταν επέστρεψε στην Αθήνα το φθινόπωρο του 1995, το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να πάει στη Φλώρινα, όπου η Χρυσή Αυγή είχε προγραμματίσει την σύνοδο της Κεντρικής της Επιτροπής σε ξενοδοχείο της πόλης στις 04/11/1995, για να κάνει χαιρετισμό εκ μέρους των μελών και στελεχών της ΧΑ που πήγαν εθελοντές (βλ. Μιχαλολιάκος, Εχθροί του καθεστώτος, Χρυσή Αυγή 1993-1998, εκδόσεις Ασκαλών, Αθήνα, 2000, σ. 137 και Ψαρράς, ό.π., σ. 82)
- Το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος σε συνέντευξη με τον Παπαπέτρου. Βοϊκοβίτσι Σαράγεβο, Δεκέμβριος του 1994
- Μουρατίδης, το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος κι ένας Σέρβος πίνουν slivovitza. Βοϊκοβίτσι Σαράγεβο, Δεκέμβριος του 1994.
- Μουρατίδης, Καθάριος και το μέλος της Χρυσής Αυγής Τζανόπουλος Σπύρος σε συνέντευξη με τον Παπαπέτρου. Βοϊκοβίτσι Σαράγεβο, Δεκέμβριος του 1994.
Στο 30.44, στη Βλασένιτσα, στάση του οχήματος του συνεργείου. Ο Μητροπολίτης Τούζλα Ζβόρνικ, ο γνωστός παιδεραστής που συλλειτουργούσε με Ελληνες Μητροπολίτες στην αδελφοποιημένη με τον Δήμο Καλαμαριάς πόλη του Ζβόρνικ (μετά που εκκαθαρίστηκε εθνικά από όλους τους μη Σέρβους το 1992 χάρη στις Τίγρεις του Αρκάν, τους Λευκούς Αετούς του Σέσελι και τις Κίτρινες Σφήκες των αδελφών Vuckovic, του Vojin ‘Zuco’ και του Dusko ‘Repic’), μοιράζει φυλαχτά και εικονίτσες, ενώ ο Μήτκος και οι υπόλοιποι περιεργάζονται τα όπλα που φέρουν οι Σέρβοι συνάδελφοι παραστρατιωτικοί.
Στο 31.05, έξω απ’ τη Βλασένιτσα, που δεν υπάρχει ίχνος ένοπλων Μουσουλμάνων, θα δούμε καραγκιοζιλίκια με μια δήθεν μάχη. Ενα σκηνοθετημένο επεισόδιο με δήθεν αψιμαχίες με ανύπαρκτους Βόσνιους στρατιώτες. Τα παιδιά πηδάνε από το στάγιερ του στρατού, παίρνουν θέσεις, αρκετοί απ’ αυτούς όρθιοι (!!!) και πυροβολούν ανφάς στην κάμερα, χωρίς κράνη και γελώντας την ώρα που πυροβολούν. Μετά ανεβαίνουν μια πλαγιά, επίσης χωρίς να καλύπτονται. Ο Παπαπέτρου κάνει σπικάζ «θα βρεθούμε μάρτυρες μιας πολεμικής επιχείρησης, μια συγκλονιστική σκηνή, μια συγκλονιστική εμπειρία». Σου λέει, «ο Ελληνας τηλεθεατής είναι ζώο και σιγά μην καταλάβει ότι βρισκόμαστε σε μια αμιγώς σέρβικη περιοχή, χωρίς Μουσουλμάνους ενόπλους, συνεπώς θα του είναι αδύνατο να καταλάβει την σκηνοθεσία».
Στο 32.18, στη Βλασένιτσα, μετά τη μάχη, η ανάπαυση του πολεμιστή κ.λπ., γύρω απ’ τη φωτιά, όλοι μαζί, και ο Παπαπέτρου θα μας γνωρίσει τους εξής:
– Μήτκος Αντώνης, γεννημένος το 1969, από το χωριό Ζώνη Ορεστιάδας, ο εκλεγμένος επικεφαλής της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ με τον βαθμό του υπολοχαγού από τον Φεβρουάριο του 1995. Συμμετείχε και στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα. Αργότερα, μετά τη Σρεμπρένιτσα, προήχθη σε λοχαγό με διαταγή του ίδιου του αρχιστράτηγου Ράτκο Μλάντιτς, προφανώς για τις υπηρεσίες του και για τον ζήλο της ΕΕΦ στη διάρκεια της επιχείρησης κατάληψης της πόλης. Βρισκόταν στη Βοσνία από τον Αύγουστο 1994 μέχρι τις αρχές του 1996. Συμμετείχε στη Σρεμπρένιτσα.
– Βασιλειάδης Τρύφωνας του Χρήστου, από την Ορεστιάδα, με ειδικότητα στον στρατό ναρκαλιευτής. Ηταν ο υποδιοικητής της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς ΕΕΦ με το βαθμό του ανθυπολοχαγού, και βρισκόταν στη Βοσνία από το 1994. Συμμετείχε και στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα.
- Η ανάπαυση του πολεμιστή γύρω από τη φωτιά. Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς και Λευτέρης Σπουργίτης. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
- Η ανάπαυση του πολεμιστή γύρω από τη φωτιά. Μήτκος, Βασιλειάδης και Παπαπέτρου σε χειραψία. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
- Η ανάπαυση του πολεμιστή γύρω από τη φωτιά. Μήτκος, Βασιλειάδης και Παπαπέτρου. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
Στο 36.10, στη Βλασένιτσα, στο σπίτι του Ζβόνκο, γλέντι με τον Κώστα Καράλη, όλοι μαζί, Ελληνες και Σέρβοι. Ο Καράλης θα πει και το ‘Τάμο Νταλέκο’, που λέγαμε, το δημοφιλές σέρβικο τραγούδι του 1916, που ήταν κάτι σαν εθνικός ύμνος της γιουγκοσλαβικής διασποράς και απαγορευμένο, λένε, επί Τίτο για να μην τονώνεται το σερβικό εθνικιστικό αίσθημα.

Στο σπίτι του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς. Παπαπέτρου, Σπουργίτης και Χρυσαΐτης πίνουν slivovitza. Βλασένιτσα, Δεκέμβριος του 1994.
Στα τελευταία 8 λεπτά της εκπομπής, παρακολουθούμε την επιστροφή με την Air Greece και την Express Service στην Ελλάδα. Οι τέσσερις εθελοντές να μπαίνουν στα σπίτια ή στα μαγαζιά των γονιών τους στην Ελλάδα, ντυμένοι με τα σέρβικα στρατιωτικά τους ρούχα (Νικολαΐδης στην Σκύδρα, Βασιλειάδης, Σπουργίτης και Μήτκος στην Ορεστιάδα) και ο τελευταίος, ο μισθοφόρος Χρυσαΐτης με πολιτικά, απλά να τον αφήνει μόνο του ο Παπαπέτρου στο κέντρο της Αθήνας. Η μουσική είναι από ελληνικό γουέστερν ή ταινία του Τζέημς Πάρις, και στο τέλος κάτι λέει ο οικοδεσπότης της εκπομπής για «τα μάτια των παιδιών της Σερβίας» και την ειρήνη.
Ενα θέαμα για όλη την οικογένεια, γύρω από το χριστουγεννιάτικο τραπέζι.
— $$$ Η Πινακοθήκη των εθελοντών: Οταν έβγαιναν σε τακτική βάση στην τηλεόραση και στις εφημερίδες
Για την ΕΕΦ, έχει γραφτεί πως:
«Οι πρώτοι Ελληνες εκπαιδεύτηκαν στο σώμα ανιχνευτών στο έδαφος της Βοσνίας. Σύντομα η ομάδα μεγάλωσε. Περισσότεροι από εκατό Ελληνες ηλικίας από 17 έως 67 ετών, χωρίς ιδιαίτερες στρατιωτικές γνώσεις (μόνο ένας είχε υπηρετήσει στους καταδρομείς), πέρασαν στο έδαφος της Βοσνίας για να ενισχύσουν το ελληνικό εθελοντικό σώμα. Το σώμα αυτό εκπαιδεύτηκε επί έξι μήνες στον ανορθόδοξο πόλεμο, του δόθηκαν διακριτικά και βαθμοί των Σέρβων καταδρομέων και έλαβε μέρος σε μερικές από τις πιο αιματηρές μάχες της Βοσνίας, όπως αυτή της Μαγιεβίτσα, της Σρεμπρένιτσα, της Ζέπα και του Τέουτσακ (sic). Είχαν Σέρβο διοικητή ο οποίος είχε πολυετή θητεία στη Λεγεώνα των Ξένων και καταζητείται μέχρι και σήμερα σαν εγκληματίας πολέμου από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης».
Ολα αυτά δεν φαίνονται να έχουν βάση, είναι ανακρίβειες, πιθανόν και από τους ίδιους για να θολώνουν τα νερά, όπως ακριβώς έκαναν στους απεσταλμένους του Εθνους, στα τέλη Ιουλίου του 1995, όταν τους έδιναν ψεύτικα στοιχεία και τόπους καταγωγής ή όπως παραμύθιαζε ο Σπουργίτης τον Παπαπέτρου με τους ανύπαρκτους ηρωισμούς του σε ανύπαρκτες ελίτ μονάδες. Αποκλείεται οι πρώτοι απ’ αυτούς να είχαν εκπαιδευτεί «στο σώμα ανιχνευτών στο έδαφος της Βοσνίας», αφού ολόκληρο το διάστημα πριν την Σρεμπρένιτσα, δεν τους άφηναν να ξεκολλήσουν απ’ το στρατόπεδο της σερβικής Βλασένιτσα. Ούτε είναι δυνατόν «να εκπαιδεύτηκαν επί έξι μήνες στον ανορθόδοξο πόλεμο», αφού η μονάδα τους φτιάχτηκε τον Μάρτιο του 1995, και τον επόμενο Ιούλιο ήταν μόλις δέκα, ενώ αμέσως μετά είχαν αρχίσει να φεύγουν απ’ τη Βοσνία. Για το αν έλαβαν μέρος στις μάχες που λένε, δεν υπάρχει κάποιο στοιχείο, και τέλος το ότι «είχαν Σέρβο διοικητή ο οποίος είχε πολυετή θητεία στη Λεγεώνα των Ξένων και καταζητείται μέχρι και σήμερα σαν εγκληματίας πολέμου από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης» είναι απολύτως ανακριβές. Είπαμε ποιος ήταν ο διοικητής τους -και θα πούμε και άλλα στη συνέχεια.
Ψέμα φαίνεται να είναι επίσης και ο ισχυρισμός τους πως «εμείς ως καταδρομείς είχαμε αναλάβει τις ανατινάξεις σπιτιών» κατά τις επιχειρήσεις της Σρεμπρένιτσα. Οχι μόνο διότι δεν είχαν μια τέτοιου είδους εκπαίδευση σε τόσο ευαίσθητα υλικά -και σιγά μην τους εμπιστεύονταν εκρηκτικά οι Σέρβοι-, αλλά και διότι στα βίντεο και στις φωτογραφίες φαίνεται από την ενδυμασία και τον εξοπλισμό τους πως δεν είχαν καμία σχέση με εκρηκτικά. Ούτε με καταδρομικές δραστηριότητες είχαν σχέση, για να λέμε την αλήθεια, έτσι όπως ήταν ντυμένοι χύμα με τις κορδέλες Rambo στα μαλλιά, ούτε καν κράνη φορούσαν, αλλά τέλος πάντων, δεν θα ασχοληθούμε και με τις εμμονές τους και τη μεγαλομανία τους, τώρα. Να μην ξεχνάμε ότι πριν τη Σρεμπρένιτσα -πολύ πιθανό και μετά- οι Ελληνες εθελοντές ήταν απολύτως άκαπνοι και δεν είχαν συμμετοχή σε καμία μάχη, ούτε ενεργό ρόλο σε οτιδήποτε άλλο που θα μπορούσε έστω και κατ’ ελάχιστον να θέσει την σωματική τους ακεραιότητά τους σε κίνδυνο. Πέρα από τις δικές τους αφηγήσεις, δεν υπάρχουν άλλες αναφορές για συμμετοχή τους ή παρουσία τους σε επικίνδυνες καταστάσεις. Τα καθήκοντά τους ήταν καθήκοντα Ι4 και το πιο επικίνδυνο πράγμα που είχαν κάνει ήταν το να φυλάνε καμιά σκοπιά στα μετόπισθεν και μέσα απ’ την περίμετρο των πραγματικών σκοπιών. Σκοπιά μέσα απ’ τη σκοπιά, δηλαδή. Απλά, βρήκαν το 2004, έπειτα από εννέα χρόνια, έναν δημοσιογράφο που ασχολήθηκε μαζί τους και τον φόρτωσαν ψέματα.
Είδαμε τις δηλώσεις τους, προηγουμένως, αλλά όπως λέει και το ρητό, με τρεις κατηγορίες ανθρώπων δεν μπορεί κανείς να βγάλει άκρη και να καταλάβει πότε λένε ψέματα και πότε αλήθεια: Με τους κυνηγούς, με τους ψαράδες, και με τους εθελοντές στρατόκ*βλους. Πόσο μάλλον όταν οι τελευταίοι είναι και χρυσαυγίτες των οποίων η ροπή στο ψέμα βρίσκεται στο DNA τους.
Για έναν προσεκτικό αναγνώστη των δηλώσεων τους, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει για ποιο λόγο οι αφηγήσεις τους είναι εσκεμμένα συγκεχυμένες ώστε να κρύβουν το γεγονός της απόλυτης απραξίας τους πριν τη Σρεμπρένιτσα. Οι ίδιοι στις συνεντεύξεις τους μπορεί να μιλάνε για υποτιθέμενα ‘ηρωικά κατορθώματα’, όμως ας τελειώνει το παραμύθι τους εδώ. Φτάνει τόσο με τον μύθο των ‘ηρωικών Ελλήνων εθελοντών’ που διακινδύνευσαν τη ζωή τους για την υποτιθέμενη ελληνοσερβική φιλία.
Σύμφωνα με προσωπική διαταγή του Μλάντιτς, ο οποίος έθεσε στη διάθεσή τους κατασχεμένα διαμερίσματα Βόσνιων, υποχρέωση και (κάθε άλλο παρά στρατιωτικό) καθήκον τους ήταν απλά να περιφέρονται στα μετόπισθεν, περνώντας τον χρόνο τους με γεύματα και κοψίδια με τους ντόπιους ή στα σφαιριστήρια, πίνοντας μπύρες, παίζοντας ποδοσφαιράκια και μπιλιάρδο και ηλεκτρονικά παιχνίδια, με αποκλειστικό σκοπό να εξυψώνουν με την παρουσία τους το ηθικό του σερβικού πληθυσμού.
Σε επιτόπιο ρεπορτάζ της εφημερίδας Εθνος, 20/08/1995, καταγράφηκαν οι συνθήκες στα μετασκευασμένα κτίρια που χρησιμοποιούσε η ΕΕΦ για στρατόπεδο και κοιτώνες. Αφθονo φαγητό και αλκοόλ (σε περιόδους εμπάργκο, μιλάμε τώρα), slivovitza και τσίπουρο στους θαλάμους, μαζί με τα έντυπα της Χρυσής Αυγής και περιοδικά Βίβα, Χάι και Τσάο, ενώ οι Σέρβοι οικοδεσπότες είχαν φροντίσει και για την απρόσκοπτη πρόσβαση των εθελοντών στους τοπικούς οίκους ανοχής. Σε ένα υμνητικό ρεπορτάζ που είχε δημοσιευτεί εκείνο τον καιρό, ο Μήτκος έλεγε ότι «το μεγαλύτερο τους πρόβλημα ήταν ότι είχαν χαλάσει τα δόντια τους επειδή για δυο μήνες έτρωγαν μόνο κονσέρβες». Αστεία πράγματα, δηλαδή· σε δυο μήνες δεν χαλάνε τα δόντια, ό,τι και να τρώει κανείς, πόσο μάλλον στρατιωτικά ελεγμένες τροφές.
Αλλωστε και ο Σταύρος Βιτάλης («αψευδής αυτόπτης μάρτυς, από το 1993 έως το 1996, με τον βαθμό μάλιστα του Ταγματάρχη κατ’ απονομή του Σερβικού Στρατού της Voiska Republika Srpska») είχε δηλώσει κατηγορηματικά πως «οι Σέρβοι διοικητές τους είχαν σαφή εντολή την οποία και τήρησαν κατά γράμμα, να μην συμμετέχουν οι Ελληνες εθελοντές, σε καμία επιθετική επιχείρηση».
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πιο πολυδιαφημισμένος τότε χρυσαυγίτης που υποτίθεται ότι όχι μόνο έλαβε μέρος σε μάχες αλλά και ότι τραυματίστηκε κιόλας σε μια απ’ αυτές, στη Μαγιεβίτσα, ο αδερφός του Χάρη Κουσουμβρή, ο Σωκράτης Κουσουμβρής (είναι αυτός που εικονίζεται σε πολλές φωτογραφίες με τις πατερίτσες), στην πραγματικότητα τραυματίστηκε από θραύσμα όλμου την μοναδική φορά που αποφάσισε να βγει έξω από την περιοχή στην οποία τους είχαν διατάξει να παραμένουν. Ισως γι’ αυτό σε όλες ανεξαιρέτως τις φωτογραφίες τους από τα μετόπισθεν, αλλά και σε εκείνες από την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα, πάντα εικονίζεται από κοντά για να τους προσέχει κι εκείνος ο μεσήλικας Σέρβοβόσνιος αξιωματικός, που φοράει μονίμως το καπέλο Sajkaca, το παραδοσιακό εθνικό σερβικό καπέλο, που φορούσαν οι Σέρβοι στρατιώτες που φρουρούσαν τα ποτάμια-σύνορα της Αυστροουγγαρίας ενάντια στους Οθωμανούς τον 17ο αιώνα, αλλά και επίσημο σχεδόν πηλήκιο του σερβοβοσνιακού στρατού τη δεκαετία του 1990. Μιλάμε, φυσικά, για τον γνώριμό μας Ταγματάρχη Zβόνκο Μπάγιαγκιτς (Zvonko Bajagic), που ταυτόχρονα ήταν και ο αξιωματικός Εφοδιασμού-Μεταφορών του Σώματος Στρατού Ντρίνα. Προφανώς, όπως γίνεται πάντα στον στρατό, όποιο στέλεχος δεν έχει ‘μάχιμα’ καθήκοντα αλλά απασχολείται στον εφοδιασμό και στην μισθοτροφοδοσία, επιβαρύνεται και με κάποια δεύτερη αρμοδιότητα, στην περίπτωσή μας να έχει πάντα από κοντά τους Ελληνες φιλοξενούμενους για λόγους προπαγάνδας
Οι μπαρουτοκαπνισμένοι Ελληνες Rambo (όπως τους περιέγραψαν Ολλανδοί Κυανόκρανοι) μπορεί να μην έλαβαν ποτέ μέρος σε πραγματική -και επίφοβη να κινδυνεύσουν ή να χάσουν τη ζωή τους- μάχη, αλλά μεγαλούργησαν μόλις βρέθηκαν σε μια κατάσταση «με τα χέρια τους λυμένα» εξαιτίας της αδυναμίας του αντιπάλου να αντιδράσει. Μιλάμε, φυσικά, για την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα.
Οπως και να ‘χει, υπάρχει μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα, που μπορεί να ειπωθεί με μεγάλη βεβαιότητα: Οτι οι Ελληνες εθελοντές χρυσαυγίτες, φασίστες και άλλοι ήταν παρόντες όλες τις μέρες εκείνης της εβδομάδας των θηριωδιών στην Σρεμπρένιτσα, και όχι γενικά κι αόριστα, απλά ‘στη Σρεμπρένιτσα’ ή κάπου παραδίπλα, σε κάποιο τυχαίο σημείο μέσα στην πόλη, αλλά ακριβώς μέσα στην καρδιά των γεγονότων και των μαζικών σφαγών, τόσο πριν την επιχείρηση κατάληψης της πόλης, όσο κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων, όσο και μετά. Και είναι βέβαιο, επίσης, ότι γνωρίζουν καλά τι ακριβώς ήταν εκείνα τα «έκτροπα», όπως συχνά τα ονόμαζαν οι ίδιοι: Ηταν οι μαζικές δολοφονίες Μουσουλμάνων, ακόμη και αμάχων ή γυναικόπαιδων, και τα εγκλήματα πολέμου. Ηταν παρόντες εκεί ακριβώς, στα χωράφια και στις αποθήκες και στα ποδοσφαιρικά γήπεδα, την ώρα που γίνονταν οι άγριες μαζικές εκτελέσεις δεμένων κρατουμένων και αιχμαλώτων, ακριβώς στα σημεία συγκέντρωσης και εξόντωσης των Βόσνιων Μουσουλμάνων, εκεί που πήγαιναν τους άντρες και τα αγόρια και κατόπιν άνοιγαν μαζικούς τάφους. Και ότι όλα αυτά τα χρόνια, προσπαθούν -ανεπιτυχώς- να καλύψουν τα ίχνη τους και να κρύψουν την ανατριχιαστική αλήθεια: Πως ήταν απολύτως άκαπνοι και πως η μοναδική φορά που χρησιμοποίησαν πραγματικά πυρά και έκαναν τους καμπόσους, ήταν μόνο στην κατακτημένη Σρεμπρένιτσα, απέναντι σε αιχμαλώτους, σε άοπλους δεμένους κρατούμενους και σε πολίτες που προσπαθούσαν να διαφύγουν. Αυτό άλλωστε ταιριάζει απόλυτα και με την χρυσαυγίτικη νοοτροπία του θρασύδειλου τραμπούκου, που κάνει τον καμπόσο μόνο όταν είναι είκοσι εναντίον ενός και μόνο όταν βρίσκουν τον αντίπαλο με δεμένα τα χέρια.
Αποκαλύψεις τύπου «Η πρώτη φορά που σκότωσα Μουσουλμάνους, τρεις, ήταν σε ενέδρα» από τον Βασιλειάδη και «Νιώθαμε ικανοποιημένοι όταν σκοτώναμε Μουσουλμάνους, αφήναμε σε 13 λεπτά 300 νεκρούς» από τον Ζαβιτσάνο απλά επιβεβαιώνουν την παραπάνω αλήθεια.
[Σ.Σ.: Το κείμενο συνεχίζεται μετά τις εικόνες].
- Τέοτσακ, Βοσνία, Απρίλιος 1995. Η ώρα του παιδιού. Διακρίνονται οι Μήτκος Αντώνης και Βασιλειάδης Τρύφωνας σε χαράκωμα με οπλοπολυβόλο Μπράουνινγκ, υποτίθεται πυροβολούν τον εχθρό που είναι κοντά. Καταλαβαίνετε τώρα: Δέχονται επίθεση, και ο τρίτος της παρέας (αυτός που βγάζει τη φωτογραφία), αντί να πιάσει το όπλο, αφού υποτίθεται -λέμε τώρα- κινδυνεύει η ζωή του, αυτός πιάνει τη φωτογραφική μηχανή. Εντελώς παιδάκια που παίζουν πόλεμο, δηλαδή, που περνάνε όλους τους άλλους για χαζούς και θύματα που μπορούν να παραμυθιάσουν.
- Αξιωματικοί και οπλίτες διασκεδάζουν. Σπουργίτης Ελευθέριος, Μήτκος Αντώνης, Λάτσιος Αγγελος του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ, Νικολαΐδης Νίκος, Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, Βασιλειάδης Τρύφωνας, το μέλος της ΧΑ ΜΜ, Καθάριος Κυριάκος και άλλοι. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Επίσημο γεύμα προς τιμήν της ΕΕΦ σε ανώτατο επίπεδο: Δύο Σέρβοι αξιωματούχοι, Βασιλειάδης, Μπάγιαγκιτς, Μήτκος, Ζαβιτσάνος, Κουσουμβρής Σωκράτης και άλλοι. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Ο διοικητής της ΕΕΦ Μήτκος κι ένας οπλίτης της ΕΕΦ πίνουν μπύρες. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Ο διοικητής της ΕΕΦ Μήτκος κι άλλοι οπλίτες της ΕΕΦ και Σέρβοι απολαμβάνουν κοψίδια στη σούβλα. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Ο διοικητής της ΕΕΦ Μήτκος κι άλλοι οπλίτες της ΕΕΦ απολαμβάνουν κοψίδια στη σούβλα. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Ως συνήθως διασκεδάζουν και πίνουν μπύρες, ο Σχιζάς Βασίλης και ο μανιακός με τις πουλάδες. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
- Διασκέδαση και πάλι, ο Σχιζάς Βασίλης, ο μανιακός με τις πουλάδες και δύο άλλοι. Βλασένιτσα, Βοσνία, 1995.
ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: Πριν τη Σρεμπρένιτσα οι Ελληνες εθελοντές ήταν απολύτως άκαπνοι και δεν είχαν συμμετοχή σε καμία μάχη («οι Σέρβοι διοικητές τους είχαν σαφή εντολή την οποία και τήρησαν κατά γράμμα, να μην συμμετέχουν οι Ελληνες εθελοντές, σε καμία επιθετική επιχείρηση»). Ούτε μετά είχαν. Αλλά και κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων στη Σρεμπρένιτσα δεν μπορεί κανείς να πει ότι οι εκτελέσεις αιχμαλώτων και οι ενέδρες σε άοπλους πολίτες είχαν κάποια σχέση με αυτό που αποκαλείται ‘πόλεμος’ ή ‘μάχη’. Μέχρι τη Σρεμπρένιτσα, τα καθήκοντά τους ήταν καθήκοντα Ι4 και το πιο επικίνδυνο πράγμα που είχαν κάνει ήταν το να φυλάνε καμιά σκοπιά στα μετόπισθεν, ίσως να κουβαλάνε και κανένα κιβώτιο με πυρομαχικά. Σύμφωνα με προσωπική διαταγή του Μλάντιτς, υποχρέωση και (κάθε άλλο παρά στρατιωτικό) καθήκον τους ήταν απλά να περιφέρονται στα μετόπισθεν, περνώντας τον χρόνο τους με γεύματα και κοψίδια με τους ντόπιους ή στα σφαιριστήρια, πίνοντας μπύρες, παίζοντας ποδοσφαιράκια και μπιλιάρδο και ηλεκτρονικά παιχνίδια, με αποκλειστικό σκοπό να εξυψώνουν με την παρουσία τους το ηθικό του σερβικού πληθυσμού. Ας φανταστούμε τον διάλογο στις 11 Ιουλίου 1995:
– «Κύριε Ζβόνκο, τι θα γίνει με μας;;; Είμαστε ένα χρόνο εδώ, και το μόνο που κάνουμε είναι να καθαρίζουμε και να γυαλίζουμε τα όπλα, και να κόβουμε βόλτες να μας βλέπουν οι κάτοικοι της Βλασένιτσα. Βαρεθήκαμε από τα πολλά τραπεζώματα και να παίζουμε όλη τη μέρα ποδοσφαιράκια. Εκείνα τα τεύχη της εφημερίδας της Χρυσής Αυγής, του Λοιπόν, του Χάι και του Τσάο τα διαβάζαμε από χίλιες φορές το καθένα. Ακόμα και όταν φυλάμε σκοπιά, υπάρχουν άλλοι, πραγματικοί στρατιώτες, που κι εκείνοι φυλάνε σκοπιά περιμετρικά από εμάς, για να προσέχουν μη μας συμβεί τίποτα. Σκοπιά μέσα απ’ τη σκοπιά, δηλαδή. Κύριε Ζβόνκο, τώρα που θα πάτε στη Σρεμπρένιτσα, θα μας πάρετε μαζί σας, μπας και δούμε επιτέλους με τι μοιάζει ο ήχος της σκανδάλης και πως κλωτσάει το όπλο όταν πυροβολάμε;;;».
Ισως να ζήτησαν και τίποτα ακόμα, για να μπορούν μετά να λένε πως είχαν ‘πολεμικές εμπειρίες’, αλλά δεν είμασταν μπροστά. Πάντως, όταν γύρισαν στην Ελλάδα, και τους θυμήθηκε εννέα χρόνια μετά εκείνος ο δημοσιογράφος του Ταχυδρόμου, λύσσαξαν να τον πείσουν ότι ήταν και μεγάλα κομάντα και ότι στο παιχνίδι ‘πόλεμος’ δεν τους φτάνει κανείς. Και άρχισαν τις αποκαλύψεις τύπου «Η πρώτη φορά που σκότωσα Μουσουλμάνους, τρεις, ήταν σε ενέδρα», ο Βασιλειάδης. «Νιώθαμε ικανοποιημένοι όταν σκοτώναμε Μουσουλμάνους, αφήναμε σε 13 λεπτά 300 νεκρούς» ο Ζαβιτσάνος. Ετσι, έτσι, πείτε κι άλλα.
Μια βασική ερώτηση, πριν από όλες τις άλλες, θα έπρεπε να είναι η εξής: Πως έφταναν όλοι αυτοί στο μέτωπο του πολέμου;;; Για την ελληνική πλευρά αυτού του θέματος, θα μιλήσουμε αναλυτικά στη συνέχεια, για την γιουγκοσλαβική πλευρά έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η ερώτηση αυτή: Μέσω ποιων δικτύων κατατάσσονταν οι εθελοντές στον σερβοβοσνιακό στρατό, από την στιγμή που πατούσαν το πόδι τους στην πρώην Γιουγκοσλαβία;;; Ποιος τους έδινε νομιμοποιητικά έγγραφα, ρουχισμό, οπλισμό, τον στρατιωτικό μισθό τους και ό,τι άλλο χρειάζεται ένας στρατιώτης -η λεγόμενη ‘μισθοτροφοδοσία’- και ποιος τους έστελνε στις μονάδες και στο μέτωπο;;;
Ο εθελοντής Κυριάκος Καθάριος λέει ορισμένα πράγματα σε μια συνέντευξή του το 1995, όπως τα είχε ζήσει, και με δεδομένο πως δεν ήξερε τη γλώσσα, δεν είναι και τόσο διαφωτιστικός.
Δεν ήταν και τόσο δύσκολο να μάθουμε τις λεπτομέρειες. Στην αρχή, το 1992, η διεκπεραίωση γινόταν μέσω του Γραφείου-Αντιπροσωπείας που διατηρούσε η Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας (Republika Srpska, RS) στο Βελιγράδι. Σύμφωνα με την εφημερίδα Oslobodjenje της 13/03/1993 και της 01/03/1994, ο υπεύθυνος εκεί ήταν ο Σέρβος εθνικιστής φασίστας Βόγιτσλαβ Σέσελι, ο οποίος κατηύθυνε τους περισσότερους εθελοντές και μισθοφόρους προς την δική του παραστρατιωτική militia, τους ‘Λευκούς Αετούς’, ενώ στο δυναμικό του Γραφείου, κύριος αρμόδιος για να φροντίζει τα στρατιωτικής φύσεως ζητήματα, ανήκε και ο Δήμαρχος Jovan Djogo. Κατόπιν, με απόφαση του ίδιου του Ράντοβαν Κάρατζιτς, το Γραφείο Στρατολόγησης έγινε αυτόνομη υπηρεσία, στεγάστηκε στην οδό Mose Pijade στο κτίριο Federal Commodities Reserves Building στο Βελιγράδι και απασχολούσε 25 υπαλλήλους.
– Πηγή: Smail Cekic, The Aggression against the Republic of Bosnia and Herzegovina, Planning, preparation, execution, έκδοση Institute for Research of Crimes Against Humanity and International Law in Sarajevo, Σαράγεβο, 2005, σ. 1005
[Σ.Σ.: Οποιος/α τυχόν ενδιαφέρεται, μπορεί να απευθυνθεί στο Ινστιτούτο Institute for Research of Crimes Against Humanity and International Law στο Σαράγεβο, και αν αναζητήσει στα αρχεία του (AIIZ) τους φακέλους 5342, 2-3070, 2-3071, 2-3072, θα ανακαλύψει μερικά πολύ ενδιαφέροντα πράγματα].
Από την άλλη, σημαντικό ερώτημα είναι ποιος ήταν, τελικά, ο συνολικός αριθμός των Ελλήνων εθελοντών. Βόσνιοι ερευνητές κάνουν λόγο για μια επίσημη λίστα του σερβοβοσνιακού στρατού που έφτασε στα χέρια τους, στην οποία περιλαμβάνονται τα ονόματα 117 εθελοντών από ξένες χώρες· ήταν κυρίως Ρώσοι, Ελληνες, Ρουμάνοι, Ουκρανοί.
Οι επικεφαλής της ΕΕΦ στις συνεντεύξεις τους υπολογίζουν πως υπήρξαν «συνολικά 60-70 εθελοντές» σε όλη τη διάρκεια του πολέμου (βλ. και Espresso, 07/11/2002).
Συχνά, μάλιστα, η «θητεία» τους στη Βοσνία κράτησε μόνο μερικές βδομάδες (βλ. Κάτια Μακρή, 11 Ελληνες πολεμούν στο πλευρό των Σέρβων της Βοσνίας, Εθνος, 01/06/1995)
Το Μάιο του 1995 η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά αριθμούσε 16 άτομα (βλ. Γιάννης Κοκκινίδης, Πεθαίνοντας στη Βοσνία, Αδέσμευτος Τύπος, 06/08/1995) και στη συνέχεια 11, εκ των οποίων ένας στο Σαράγεβο, ένας στο Μπίχατς, ένας στην Πιένινα και 8 «στο μέτωπο» (βλ. Εθνος, 01/06/1995), ενώ τον Ιούλιο του 1995 γίνεται λόγος για «περίπου είκοσι πέντε» (βλ. Νίκη, 21/07/1995).
Στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα πήραν μέρος συνολικά 10 εθελοντές, κατονομαζόμενοι ένας προς έναν (Υψωσαν την ελληνική σημαία στην Σρεμπρένιτσα, Εθνος 13/07/1995) -στην συνέχεια, θα σας πούμε που ακριβώς βρισκόταν κάθε ένας απ’ αυτούς και τι ακριβώς έκανε, το πλήρες time-line με τα whereabouts όλων των μελών της ΕΕΦ.
Από όλα τα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ της εποχής, το σύνολο των γνωστών εθελοντών που προκύπτει, κατά τη δική μας εκτίμηση, ήταν μεταξύ 35 και 40, συν τρεις αγνοούμενοι. Δεν συνυπολογίζουμε τυχόν μισθοφόρους ή μεμονωμένους που πιθανόν δρούσαν σε άλλα μέτωπα, πιο μακριά από την Σρεμπρένιτσα. Υπάρχουν σχετικές πληροφορίες από διάφορες πηγές· κατά την εκτίμησή μας, όμως, τίποτε επιβεβαιωμένο.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι, σ’ έναν πόλεμο όπου σκοτώθηκαν συνολικά 278.000 άνθρωποι, δεν υπάρχει ούτε ένας Ελληνας εθελοντής επιβεβαιωμένα νεκρός, ενώ οι καταγεγραμμένοι ελαφρά τραυματίες είναι μόλις τρεις ή τέσσερις -και υπάρχουν και φωτογραφίες τους.
Συνδυάζοντας τις πληροφορίες από όλα τα ρεπορτάζ, τα δημοσιεύματα και τις τηλεοπτικές εμφανίσεις, ένας απολογισμός θα έδινε τα εξής ονόματα, εκτός από τους οκτώ ‘σημαντικούς’ που αναφέρονται αναλυτικά στο προηγούμενο κεφάλαιο με το βίντεο Παπαπέτρου (Μήτκος, Βασιλειάδης, Τζανόπουλος, Μουρατίδης, Νικολαΐδης, Χρυσαΐτης, Σπουργίτης, Καθάριος).
Δεν εμφανίζονται στο βίντεο Παπαπέτρου, όμως η συμμετοχή τους τεκμηριώνεται από χίλιες-δυο άλλες πηγές, βιβλία, άρθρα, περιοδικά, και κυρίως από τις εμφανίσεις τους στην τηλεόραση και τις συνεντεύξεις τους στις εφημερίδες, τα εξής μέλη της Χρυσής Αυγής, όπως είπαμε και στο προηγούμενο κεφάλαιο:
– Μαυρογιαννάκης Μιχάλης
– Κιτρινιάρης Χρήστος
– Κουσουμβρής Σωκράτης
– Μπέλμπας Απόστολος, ο σημερινός γραμματέας ΤΟ Τρίπολης της Χρυσής Αυγής, ο οποίος ήταν και υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος Αρκαδίας, στις περιφερειακές εκλογές του Μαΐου του 2014
Αλλοι εθελοντές, γνωστοί από δημοσιεύματα:
– Ζαβιτσάνος Δημήτρης, αρχιλοχίας της ΕΕΦ, γεννημένος το 1966, βρισκόταν στη Βοσνία από το 1994 και συμμετείχε και στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα, όπου πήρε το αίμα του πίσω για τους άπειρους μήνες απραξίας όλο το προηγούμενο διάστημα.
– Σαράφης Αγησίλαος, για τον οποίο μιλήσαμε προηγουμένως. Σκληρός εθνικιστής και πολεμοχαρής.
– Λάτσιος Αγγελος, γεννημένος το 1965, απ’ τη Θεσσαλονίκη, εθελοντής από το 1993· το μέλος του Αποσπάσματος Θανάτου που είδαμε προηγουμένως (10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ), ειδική περίπτωση, καθώς τα μέλη της ‘επαγγελματικής’ (μισθοφορικής) μονάδας του ήταν αυστηρά επιλεγμένα και ποτέ δεν ξεπέρασαν τα 50 με 60, όλοι με ετήσια ή διετή συμβόλαια. Κυκλοφορούσε με πλαστή ταυτότητα με σερβικό ψεύτικο ονοματεπώνυμο. Ο ίδιος έχει μιλήσει σε συνεντεύξεις, κι έχει πει ότι είχε παντρευτεί μια κοπέλα απ’ τη Σερβία, με την οποία έκανε και παιδί, ότι έμεινε μετά τον πόλεμο στην Σερβία κι ότι έγινε για ένα διάστημα μισθοφόρος στην Αφρική, ότι βρισκόταν στο μισθολόγιο του Αρκάν σαν πορτιέρης στα μαγαζιά του, ότι είχε επαφές με τα κυκλώματα που φυλούσαν τον Μλάντιτς κι ότι συμμετείχε κι ο ίδιος στις ομάδες περιφρούρησής του, ότι γι’ αυτόν τον λόγο ανακρίθηκε και φυλακίστηκε δυο φορές, κι ότι τελικά απελάθηκε στην Ελλάδα. Για την Σρεμπρένιτσα, έχει δηλώσει ότι αυτός ήταν ο Ελληνας που πραγματικά μπήκε πρώτος στην πόλη με την μονάδα του, το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ, και πως οι άλλοι Ελληνες απλώς ακολούθησαν.
– Δημουλάς Xαράλαμπος, ο οποίος σε μια φωτογραφία εμφανίζεται τραυματίας· συμμετείχε και στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα.
– Ραυτόπουλος Α.
– Μωραΐτης Γ.
– Παπαμάλης Θέμης, γεννημένος το 1952 στη Μυτιλήνη, λέγεται ότι πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο με τον ‘Βόσνιο’ ειδικό στα εκρηκτικά συνεργάτη του Καλαποθαράκου, που είδαμε στο κεφάλαιο ‘Flashback #2 – Ποινικές υποθέσεις εθελοντών μετά την επιστροφή τους’ και ο οποίος δολοφονήθηκε το 2000, σύμφωνα με το Βήμα της 05/11/2004.
– Λαμπρόπουλος Κωνσταντίνος, γεννημένος το 1969
– Λυμπερίδης Γ., συμμετείχε και στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα.
– Κυριακίδης Κ., ίσως ο Κυριακίδης Κυριάκος, αγνοούμενος από το 1995, συμμετείχε και στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα.
– Φλορίν (ή Φρορίν) Αννα, Eλληνορουμάνος, συμμετείχε και στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα.
– Σχιζάς Βασίλης, από τη Λαμία, συμμετείχε και στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα. Αυτός μάλλον πρέπει να το φχαριστήθηκε ιδιαιτέρως το ‘ξέδωμα’. Οι φωτογραφίες όπως αυτή με την κεφαλή γουρουνιού, ύψιστη προσβολή για Μουσουλμάνο, το αποδεικνύουν. Χρυσαυγίτης κι αυτός σήμερα
– Δημητρίου Χρήστος, από το Αιγάλεω, γεννημένος το 1938, παππούς με εγγόνια, για τον οποίο λένε ότι ήταν κομμουνιστής (;;;)
– Καλτσούνης Κωνσταντίνος, από το Κερατσίνι, συμμετείχε και στην κατάληψη της Σρεμπρένιτσα, και συνόδευε τον Μήτκο όταν συνόδευε τον Μπάγιαγκιτς. Βαμμένος χρυσαυγίτης κι αυτός σήμερα, σύμφωνα με το προφίλ που διαφημίζει στα κοινωνικά δίκτυα.
– Μαρονικολάκης Ιδομενέας, γεννημένος το 1973, Κρητικός
– Κώστας (αγνώστων λοιπόν στοιχείων, ίσως να πρόκειται για τον καταγεγραμμένο εθελοντή Κώστα Λαμπρόπουλο)
– Νίκος (αγνώστων λοιπόν στοιχείων).
Από συνεντεύξεις των ιδίων στα τέλη του 1993, πληροφούμαστε τα ονόματα άλλων τεσσάρων εθελοντών οι οποίοι ‘υπηρετούσαν’ στους τσέτνικ, κατά την πολιορκία του Σαράγεβο. Οι δύο πρώτοι κατατάχτηκαν μισθοφόροι τον Αύγουστο του 1993, και οι άλλοι δύο λίγους μήνες αργότερα. Δήλωσαν ότι εκτελούσαν ‘καθήκοντα ελεύθερων σκοπευτών‘ και ήταν οι:
– Κουτάκος Βαγγέλης, γεννημένος το 1969, κατά δήλωσή του είχε υπηρετήσει στα ΛΟΚ. Οπως διηγείται, όταν ένας Γάλλος Κυανόκρανος τον ρώτησε «τι σήμα είναι αυτό;;;», εννοώντας τα σήματα στο πουκάμισο των καταδρομέων που φορούσε [Σ.Σ.: Καλά, ‘πουκάμισο’ το λένε, στρατιωτικά;;; -δεν το λένε ‘χιτώνιο’;;;], ο Κουτάκος «πήρε ανάποδες» και έβγαλε την ασφάλεια από το Καλάσνικοφ. «Αν συνέχιζε θα τον σκότωνα», δήλωσε στη συνέντευξη. Μετά γύρισε στα καθήκοντά του ως ελεύθερος σκοπευτής.
– Πολιτίδης Γιώργος
– Κόκκος Γιάννης
– Μαλτέζος Στάθης
Ο Κουτάκος αναφέρεται και στο βιβλίο του Τάκη Μίχα, δίνοντας παραπομπή σε άρθρο της Ελευθεροτυπίας στις 08/07/1993. Στο ίδιο βιβλίο ο Απόστολος Μπέλμπας της Χρυσής Αυγής αναφέρεται σαν ‘Απόστολος Μπάμπος’.
Αλλα ονόματα που αναφέρονται σε δημοσιεύματα από τη Βοσνία:
– Maurenonakni Zemanova (Εμμανουήλ), γεννημένος 29/12/1971· το επώνυμο ίσως είναι λάθος μεταγραφή του ‘Μαρονικολάκης’, όμως το όνομα ‘Zemanova’ αντιστοιχεί στο ελληνικό ‘Εμμανουήλ’, και η ημερομηνία γέννησης είναι διαφορετική.
– Piljanis Grigorios Gerigios, γεννημένος 23/06/1969 από Θεσσαλονίκη
«The list of the Army of Republika Srpska, which the Anatolia news agency received for review, including 117 foreign nationals were under the command of Ratko Mladic, according to the Greek fighters, among which, as confirmed by investigators of genocide in Bosnia and Herzegovina, undoubtedly there and members of the Golden Dawn. These are: Dmitrios Zovicokos (born 15/11/1966) in Athens, Konstantinos Kuriakos (14/07/1964), Labropulos Konstantinos (19/04/1969), Maurenonakni Zemanova (29/12/1971), Nikolaidis Ilias Nikolas (06/04/1961), Piljanis Grigorios Gerigios (23/06/1969) from Thessaloniki, Spridos Nikolas Zandropulos (04/04/1969)».
Mετά το υμνητικό ρεπορτάζ του Εθνους της 13/07/1995 με την ύψωση ελληνικών σημαιών κατά την πτώση της Σρεμπρένιτσα, οι ενδιαφερόμενοι που πήραν τηλέφωνο στους αριθμούς που είχαν δώσει στην εφημερίδα σαν ‘εκπρόσωποι’ της ΕΕΦ οι Καθάριος και Μουρατίδης ήταν πάνω από εκατό.
Τον Αύγουστο μετά τη Σρεμπρένιτσα βρίσκονταν στη Βλασένιτσα οι Μήτκος, Βασιλειάδης, Ζαβιτσάνος, Τζανόπουλος, Δημουλάς, Φλορίν, Μωραΐτης, Ραυτόπουλος, Παπαμάλης και Μουρατίδης, που είχε επιστρέψει με την Ελλάδα, πιθανόν με άλλους δύο νεοφερμένους ή ίσως ‘παλιούς’ που δεν ήθελαν να πουν τα ονόματά τους στο συνεργείο του Εθνους.
Μετά από λίγο, η ελληνική μονάδα είχε αρχίσει να φυλλορροεί και μέχρι τον επόμενο χειμώνα είχαν φύγει όλοι, αν και τον Μήτκο την Πρωτοχρονιά του 1996 τον βρίσκουμε στο αρχηγείο του Μλάντιτς να γλεντάνε μαζί.
Υπήρξαν και τρεις αγνοούμενοι, που είχαν πολεμήσει από το 1993 ως και το 1995 για λογαριασμό της ΕΕΦ:
– Καζόπουλος Κώστας, γεννημένος το 1960, από το Βορεινό Αριδαίας, ένας πολεμοχαρής και πρώην λοχίας των ειδικών δυνάμεων. Βρέθηκε στη Βοσνία από τον Ιούλιο του 1993 και εξαφανίστηκε στο Ντόμποε τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, σύμφωνα με την εφημερίδα Espresso της 07/11/2002
– Κυριακίδης Κυριάκος, αγνοούμενος από το 1995.
– Αντώνης από τη Λάρισα, χωρίς παραπάνω στοιχεία, αγνοούμενος, σύμφωνα με συνεντεύξεις συμμαχητών του στην ΕΕΦ
Τέλος, πρέπει οπωσδήποτε να αναφερθεί και το εξής: Τον Ιούνιο του 2005, το παράρτημα Σαράγεβο του ICTY έκανε το λάθος να στείλει στις ελληνικές αρχές ένα έγγραφο με ημερομηνία 12/06/2005 και υπογραφή ‘Ολε Χάικε‘. Το έγγραφο αυτό είχε στηριχτεί σε μια αναφορά εν είδει κατηγορητηρίου με ημερομηνία 16/05/2005 και υπογραφή ‘Κάρλα Ντελ Πόντε‘, και εντός του υπάρχουν επτά απ’ τα γνωστά μας ονόματα με πολλά λάθη, όμως (π.χ. ο Τζανόπουλος αναγράφεται Canapulas), συν τρία άγνωστα ονόματα, τα οποία όμως, μπορεί να είναι και απλά λάθη στη μεταγραφή, τα εξής:
– Stefanos Makrakis
– Dimitrios Sotiris
– S. Kanelopoulos
Απλά το αναφέρουμε. Δεν είναι τα ονόματα αυτό που έχει ενδιαφέρον εδώ. Είναι οι περιγραφές των πράξεων των δέκα αυτών Ελλήνων, και, παν’ απ’ όλα, είναι η τύχη του εγγραφου αυτού.
Πηγές (εκτός από όσες έχουν αναφερθεί έως τώρα)
– Κώστας Παπαπέτρου, Μαχητές στο όνειρο των Χριστουγέννων, τηλεοπτικός σταθμός ΣΚΑΪ, Δεκέμβριος 1994.
– Ομάδα Carthago, Σρεμπρένιτσα, Το μεγαλύτερο έγκλημα του πολιτισμένου κόσμου στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, εκδόσεις Αντισχολείο, Αθήνα, 1999
– Ιός, Για τη Λευκή Φυλή και την Ορθοδοξία, Η ξεχασμένη ιστορία των Ελλήνων εθελοντών, Ελευθεροτυπία 16/07/2005
– Βασίλης Νέδος, ό.π.
— $$$ Οι Ελληνες της ΕΕΦ γιορτάζουν: Πάσχα με τον Κάρατζιτς, Πρωτοχρονιά με τον Μλάντιτς. Των Αγίων Πέτρου και Παύλου, στις 12 Ιουλίου 1995, με ποιους πέρασαν τη γιορτή;;;
Ολοι οι Σερβοβόσνιοι είχαν σε μεγάλη εκτίμηση τους Ελληνες εθελοντές, άσχετα τώρα που ενδεχομένως η συμμετοχή τους σε κανονικές τακτικές μάχες να ήταν μηδενική ή το πολύ-πολύ το δυσκολότερο και πιο επίκίνδυνο πράγμα που είχαν κάνει πριν τη Σρεμπρένιτσα να ήταν το να φυλάνε καμιά σκοπιά.
Ομως, το θέμα αυτό, -θα σκέφτηκαν οι ηγέτες τους-, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και επικοινωνιακά. Οπως έλεγε ο Κάρατζιτς (και όχι μόνο) «οι Σέρβοι έχουν μόνο δύο φίλους, τον Θεό και την Ελλάδα». Ετσι, το ορθόδοξο Πάσχα του 1995, ο Κάρατζιτς τους κάλεσε στην έδρα του στο Πάλε, και σε μια μεγάλη εορταστική εκδήλωση, απένειμε σε τέσσερις από αυτούς το μετάλλιο του ‘Λευκού Αγγέλου’, ανώτατη σερβική τιμητική πολεμική διάκριση. Υπάρχουν πολλές φωτογραφίες από το γεγονός, ορισμένες μπορούμε να δούμε παρακάτω:
[Σ.Σ.: Το κείμενο συνεχίζεται μετά τις εικόνες].
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές.
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές. Στο τραπέζι.
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές. Ολοι όρθιοι πίνουν.
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές. Στο τραπέζι
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές. Στο τραπέζι
- Πάσχα με τον Κάρατζιτς. Απρίλιος 1994, Πάλε, στην έδρα των Κάρατζιτς και Κράιζνικ. Ο Ράντοβαν Κάρατζιτς παρασημοφορεί Ελληνες εθελοντές.
ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: Ράντοβαν Κάρατζιτς, Μομτσίλο Κράιζνικ, Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, τα μέλη της Χρυσής Αυγής Κουσουμβρής Σωκράτης, Μπέλμπας Απόστολος και Μαυρογιαννάκης Μιχαήλ, και οι Μήτκος Αντώνης, Ζαβιτσάνος Δημήτρης, Φλορίν Αννα, Μουρατίδης Γιώργος, Σπουργίτης Ελευθέριος, Μαρονικολάκης Ιδομενέας, Δημητρίου Χρήστος κά.
Ολοι, όπως μπορούμε να διακρίνουμε, φορούσαν στον ώμο τους το ξεχωριστό σήμα που είχε φιλοτεχνήσει ο σερβοβοσνιακός στρατός ειδικά για να το φέρουν οι Ελληνες εθελοντές. Εδώ μπορούμε να δούμε αριστερά το μετάλλιο, και κατόπιν διάφορες μορφές αυτού του συγκεκριμένου insignia, όπως λέγονται αυτά τα διάσημα στην στρατιωτική ορολογία. Βλέπουμε έναν δικέφαλο αετό, όμως τον ήλιο της Βεργίνας δεν τον πέτυχαν και τόσο οι Σέρβοι μόδιστροι και ράφτες του στρατού. Ο λευκός αετός σε μαύρο φόντο, όπως είχαν εξηγήσει οι ίδιοι οι εθελοντές σε συνέντευξή τους δυο μήνες πριν την τελική λύση στη Σρεμπρένιτσα, στον Αδέσμευτο Τύπο της 06/05/1995, σήμαινε «πένθος και φόρος τιμής για τους Ελληνες και Σέρβους στρατιώτες που πολέμησαν και πέθαναν μαζί στο παρελθόν». Το σημαντικό εδώ είναι μια άλλη μικρή λεπτομέρεια: Το τριγωνικό σχήμα του σήματος, το οποίο προσαρμοζόταν στο επάνω μέρος του μπράτσου μέχρι τον ώμο, και ‘κούμπωνε’ με σκρατς στο εσωτερικό μέρος του χεριού, στην μασχάλη, οφειλόταν σε μια έξυπνη ιδέα: Να είναι εφικτή η αφαίρεσή του ανά πάσα στιγμή. Αυτός είναι ο λόγος που δεν το έραβαν στο χιτώνιό τους, όπως συμβαίνει συνήθως με όλα τα άλλα insignia. Σε μια δύσκολη στιγμή, το βγάζουμε με λιγότερο από μια κίνηση και το ξεφορτωνόμαστε.
- Αριστερά το Μετάλλιο του Λευκού Αγγέλου, ανώτατη διάκριση από τη Σερβοβοσνιακή Δημοκρατία προς τους Ελληνες εθελοντές της ΕΕΦ και δεξιά το φορετό σήμα της ΕΕΦ, με τον αποτυχημένο ήλιο της Βεργίνας
- Insignia-σουβενίρ από τις ηρωικές μέρες στη Βοσνία: Το φορετό σήμα της ΕΕΦ, με τον αποτυχημένο ήλιο της Βεργίνας.
- Insignia-σουβενίρ από τις ηρωικές μέρες στη Βοσνία: Το φορετό σήμα της ΕΕΦ, χωρίς τον αποτυχημένο ήλιο της Βεργίνας.
- Insignia-σουβενίρ από τις ηρωικές μέρες στη Βοσνία: Το φορετό σήμα της ΕΕΦ, με τον αποτυχημένο ήλιο της Βεργίνας.
- Insignia-σουβενίρ από τις ηρωικές μέρες στη Βοσνία: Το φορετό σήμα της ΕΕΦ, με τον αποτυχημένο ήλιο της Βεργίνας.
- Ενας μπερές με τα παλιά σήματα, όταν ήταν ακόμα διάσπαρτοι σε διάφορα μέτωπα, προτού σχηματιστεί η μονάδα στη Βλασένιτσα με τη διαταγή Μλάντιτς «Βρείτε τους Ελληνες και μαζέψτε τους όλους στο στρατόπεδο του Ζβόνκο, κοντά στο αρχηγείο μου». Ενα από τα σήματα γράφει: ‘Σώμα Ελλήνων Εθελοντών Μαχητών σε Σέρπσκα και Κράινα’· θυμηθείτε εδώ και την ονομασία του συλλόγου που στρατολογούσε, σύμφωνα με τον Αδέσμευτο Τύπο, 14/04/1994: «Eπιτροπή στήριξης Eλλήνων εθελοντών Mαχητών Δημοκρατίας της Σέρπσκα και Kράινα, με την ονομασία Pήγας Φεραίος, συστάθηκε πριν από μερικούς μήνες στα Γιαννιτσά».
- Insignia του 10ου Αποσπάσματος Σαμποτάζ (10 Diverzantski Odred, 10th Sabotage Detachment), το πιο αιμοσταγές παραστρατιωτικό μισθοφορικό Απόσπασμα Θανάτου (1.200 εκτελέσεις σε 5 ώρες, προς 5 μάρκα το κεφάλι, μόνον οι 4 απ’ αυτούς έφαγαν 142 χρόνια φυλακή για εγκλήματα πολέμου), στο οποίο υπερήφανα υπηρετούσαν δύο Ελληνες της ΕΕΦ, ο ένας εκ των οποίων ήταν ο Αγγελος Λάτσιος. Αν δείτε προσεκτικά στα βίντεο που παρουσιάζει το XYZ Contagion, θα μπορέσετε να το διακρίνετε.
Εδώ βλέπουμε και τα τιμητικά διπλώματα, από τις αρχές της Σερβοβοσνιακής Δημοκρατίας προς την μονάδα Ελληνική Εθελοντική Φρουρά:
- Τιμητικό δίπλωμα της Σερβοβοσνιακής Δημοκρατίας σε Ελληνες εθελοντές, πριν την ανθρωποσφαγή της Σρεμπρένιτσα
- Κι άλλο τιμητικό δίπλωμα της Σερβοβοσνιακής Δημοκρατίας σε Ελληνες εθελοντές, μετά την ανθρωποσφαγή της Σρεμπρένιτσα. Χειρόγραφο αυτή τη φορά.
[Σ.Σ.: Με την ευκαιρία, ας λύσουμε κι αυτή την παρεξήγηση: Στην Ελλάδα, που για το θέμα της συμμετοχής Ελλήνων στη σφαγή, δεν έχει υπάρξει ποτέ ουσιαστική έρευνα -και δεν εννοούμε εδώ μόνο τη Δικαιοσύνη, αλλά και την ‘4η εξουσία’, τους δημοσιογράφους- και απλά ανακυκλώνεται η πληροφορία «μπήκαν μέσα και ύψωσαν την σημαία», την οποία έδωσε ο Καθάριος, δηλαδή οι ίδιοι τους, και το πολύ-πολύ να γραφτεί μαζί και η φράση «σύμφωνα με την έρευνα των Ολλανδών», υπάρχει η εντύπωση ότι η παρασημοφόρηση των τεσσάρων εθελοντών έγινε μετά την κατάληψη της Σρεμπρένιτσα, και ίσως λόγω της συμμετοχής τους στις επιχειρήσεις της κατάληψης («Four members of the unit received medals of honour from the Bosnian Serb leader, Radovan Karadzic, within a month of Srebrenica’s fall», έγραψε ο Daniel Howden στην εφημερίδα Independent τον Ιούνιο του 2005).
Αυτό είναι λάθος. Μάλιστα, στο βιβλίο του κ. Μίχα υπάρχει και μια χαριτωμένη, λίγο … μελλοντολογική λεπτομέρεια, που κανονικά δεν θα έπρεπε να ξεφύγει, τουλάχιστον απ’ τους διορθωτές. Στη σελίδα 18 της αγγλικής έκδοσης γράφει ότι «παρασημοφορήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 1995», δηλαδή μετά τη Σρεμπρένιτσα, και δίνει σαν παραπομπή -πρέπει ο αναγνώστης να πάει πίσω στις τελευταίες σελίδες με τις υποσημειώσεις για να τη δει- ένα άρθρο του … Αυγούστου του 1995, δηλαδή ένα μήνα πριν το γεγονός.
Κλείνει η παρένθεση].
Αυτά συνέβαιναν το Πάσχα του 1995. Την επόμενη παραμονή Πρωτοχρονιάς, ο Ράτκο Μλάντιτς κάλεσε τους Ελληνες της ΕΕΦ στο αρχηγείο του στρατού, στην περιοχή Crnoj Rijeci κοντά στο Han Pijesak, 19 χιλιόμετρα νότια της Βλασένιτσα. Από εκείνη την όμορφη γιορτή υπάρχουν βίντεο με τον Μλάντιτς στο τσακίρ-κέφι να φοράει ελληνικό τσολιαδίστικο φέσι και με τον Αντώνη Μήτκο να διασκεδάζει και να χορεύει με τους στρατηγούς του Μλάντιτς, και με τον Μπάγιαγκιτς στο background να τους καμαρώνει.
ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ του XYZ Contagion: Παραμονή Πρωτοχρονιάς, στο αρχηγείο στρατού του Ratko Mladic στο Han Pijesak, 31/12/1995. Ο Mladic εκφωνεί λόγο, πλέκοντας το εγκώμιο των Ελλήνων εθελοντών της ΕΕΦ.
Ο Μλάντιτς, πλέκοντας το εγκώμιο των Ελλήνων εθελοντών, είχε εκφωνήσει σε εκείνο το γλέντι και έναν βαρυσήμαντο λόγο, που έμεινε στην ιστορία –ακόμα μνημονεύεται στα βοσνιακά και στα σερβικά ΜΜΕ.
[Σ.Σ.: Οπου ‘Αντώνης‘, κυριολεκτικά ο Αντώνης Μήτκος, διοικητής της ΕΕΦ και λοχαγός -μετά τη Σρεμπρένιτσα- του σερβοβοσνιακού στρατού με απευθείας εντολή Μλάντιτς, και μεταφορικά, όλοι και κάθε ένας από τους Ελληνες εθελοντές]. Πρώτα, σαν γνήσιος δεισιδαίμων πιστός, ο Μλάντιτς θυμάται ένα όνειρο. Κατόπιν, και «όχι πολύ μετά αφού καθαρίσαμε το θύλακα Ζέπα»:
«Ο Στρατηγός Τόλιμιρ [Σ.Σ.: Zdravko Tolimir, ο αξιωματικός 2ου Γραφείου, Α2 για την Αντικατασκοπεία και την Ασφάλεια του σερβοβοσνιακού στρατού, καταδικασμένος σε ισόβια] και ο Ράικο Κούσιτς, διοικητής της ταξιαρχίας της Rogatica διεξήγαγαν επιχειρήσεις στην Boksanica και στην Ribioca, ο Συνταγματάρχης Mirko Trivic, διοικητής του Β’ Σώματος της Ρωμανίας, που αργότερα τραυματίστηκε, έκανε επιχείρηση προς το Putric και του ήταν αδύνατο να το ‘σπάσει’ (να το καταλάβει). Ούτε ο ίδιος ούτε ο Ράντομιρ Φούρτουλα, διοικητής της Ταξιαρχίας του Βίσεγκραντ. Τότε απευθύνθηκα ο ίδιος στους Μουσουλμάνους με ντουντούκα και, δεδομένου ότι δεν είχα κοιμηθεί τη νύχτα, λέω στον στρατηγό Radislav Krstic ότι επρόκειτο να κοιμηθώ για τουλάχιστον μισή ώρα. Το είπα ο ίδιος στον στρατιώτη που με μετέφερε στο κρεβάτι μπροστά από το σπίτι όπου σταματήσαμε.
Δεν κοιμήθηκα στο σπίτι. Ηταν εκεί μαζί μου συνεχώς και ο Αντώνης, διοικητής των Ελλήνων εθελοντών. Κοιμήθηκα πίσω από έναν τοίχο, έτσι ώστε το κεφάλι μου ήταν ακριβώς πίσω από τον τοίχο, και τα πόδια του είχαν κολλήσει έξω και στη συνέχεια ακούω στο όνειρό μου σαν να χτυπάει κάποιο πολυβόλο. Ξυπνάω και λέω στον Drasko ‘Αντε να φύγουμε‘ κι αυτός λέει: ‘Δεν θα μας πετύχει κανείς‘ (με τις σφαίρες του) και πυροβολούν (οι Μουσουλμάνοι) ανάμεσα σε μένα κι εκείνον και πετυχαίνουν το γρασίδι. Λοιπόν, υπήρξαν κάποιες στιγμές, όταν η κόπωση δεν μας άφηνε να συνειδητοποιήσουμε τον κίνδυνο. Λίγο μετά καταλάβαμε τη Ζέπα.
Είχαμε τη βοήθεια των αδελφών μας από την Ελλάδα στον αγώνα μας, αλλά θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερη. Εάν κάθε δεύτερος Ελληνας ήταν σαν τον Αντώνη μου, φανταστείτε πού θα είχε καταλήξει (ο αγώνας μας) ή εάν κάθε δεύτερος Σέρβος ήταν ‘Αντώνης‘. Για να μην πω τι ακριβώς θα συνέβαινε εάν ήταν έτσι κάθε δεύτερος Ρώσος. Ό,τι συνέβη, ήταν τραγωδία για την Ορθοδοξία».
- Πρωτοχρονιά 1996. Στο αρχηγείο του σερβοβοσνιακού στρατού του Μλάντιτς, στο Han Pijesak, μια όμορφη γιορτή με τον Μλάντιτς στο τσακίρ-κέφι, φορώντας ελληνικό τσολιαδίστικο φέσι και τον Αντώνη Μήτκο να διασκεδάζουν και να χορεύουν. Το φέσι του τσολιά συναντάει την Sajkaca και τα 4 κυριλλικά ‘C’ του σερβικού σταυρού («Samo sloga Srbina spasava», «μόνο η ενότητα θα σώσει τους Σέρβους»).
- Πρωτοχρονιά 1996. Στο αρχηγείο του σερβοβοσνιακού στρατού του Μλάντιτς, στο Han Pijesak, μια όμορφη γιορτή με τον Μλάντιτς στο τσακίρ-κέφι, φορώντας ελληνικό τσολιαδίστικο φέσι και τον Αντώνη Μήτκο να διασκεδάζουν και να χορεύουν. Το φέσι του τσολιά συναντάει την Sajkaca και τα 4 κυριλλικά ‘C’ του σερβικού σταυρού («Samo sloga Srbina spasava», «μόνο η ενότητα θα σώσει τους Σέρβους»).
ΣΤΟ ΒΙΝΤΕΟ του XYZ Contagion: Παραμονή Πρωτοχρονιάς, 31/12/1995, στο αρχηγείο στρατού του Ratko Mladic στο Han Pijesak. Ο διοικητής της Ελληνική Εθελοντική Φρουρά ΕΕΦ Αντώνης Μήτκος και Σερβοβόσνιοι στρατηγοί του Μλάντιτς χορεύουν και διασκεδάζουν τρελά. Ο Μπάγιαγκιτς όρθιος πίσω και ο Μλάντιτς στο τραπέζι καμαρώνουν.
Και δεν θα είναι για τον χασάπη Μλάντιτς ο τελευταίος χορός αυτός στα παραπάνω βίντεο. Για τα επόμενα 16 χρόνια, εξαφανισμένος χάρη στα παράνομα σερβικά δίκτυα υποστήριξης όπως αυτά στα οποία πρωταγωνιστούσε ο Μπάγιαγκιτς μέχρι να τον καταλάβουν, και παρά τα εντάλματα εις βάρος του, θα ζει μια πολυτελέστατη ζωή, με όλο το ελεύθερο να χορεύει, και ευρωπαϊκούς χορούς όποτε ήθελε, και βαλκανικούς χορούς όποτε του έκανε κέφι, και να διασκεδάζει και να παίζει με τα εγγόνια του παιχνίδια και πινγκ-πονγκ ακόμα (σκηνές από βίντεο εδώ, ‘Κυνήγι για τον Μλάντιτς’, ‘Die Jagd nach Ratko Mladic’, 3Sat, 2011, στο 13.08′),
Το σημαντικό σ’ αυτήν την πτυχή της παρουσίας της ΕΕΦ στη Βοσνία, σημειολογικά, είναι το εξής: Το Πάσχα του 1995, η ΕΕΦ το πέρασε με τον Κάρατζιτς. Και την παραμονή Πρωτοχρονιάς του 1995, το βράδυ της 31ης Δεκεμβρίου, δηλαδή, όταν αλλάζει ο χρόνος, η ΕΕΦ την πέρασε με τον Μλάντιτς. Τόσο μεγάλοι ηγέτες, με τόσους ανθρώπους να εξαρτώνται απ’ αυτούς, και όμως, επέλεξαν αυτές τις μεγάλες γιορτές (ιδιαιτέρως θρήσκοι όπως όλοι οι Σέρβοι) να μην τις περάσουν με την οικογένειά τους, να μην τις περάσουν έστω με τους στενούς συνεργάτες τους, αλλά να τις περάσουν με τους «φίλους και αδελφούς από την φίλη και αδελφή Ελλάδα», σημάδι του πόσο σημαντική ήταν η ΕΕΦ γι’ αυτούς.
Οσο για την ερώτηση του τίτλου «Των Αγίων Πέτρου και Παύλου, στις 12 Ιουλίου 1995, με ποιους πέρασε η ΕΕΦ τη γιορτή;;;», η απάντηση στη συνέχεια, με ήχο και εικόνα.
Πηγές και σχετικά κείμενα:
– Avdo Huseinovic, Unknown details about criminals: Greek volunteers in Bosnia and Herzegovina and their commander Antonis, Ιστολόγιο Unique Bosnia and Herzegovina, 15/01/2012
http://haler.blogger.ba/arhiva/2012/01/15/3087015
– The role of Greek volunteers in the war in Bosnia and Herzegovina, Al Jazeera Balkans, 13/09/2012
http://balkans.aljazeera.net/video/uloga-grckih-dobrovoljaca-u-ratu-u-bih
https://www.youtube.com/watch?v=fWMebqDsbhw
— $$$ Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς (Zvonko Bajagic), διοικητής της ΕΕΦ και υψηλόβαθμος αξιωματικός σε θέση-κλειδί του σερβοβοσνιακού στρατού: Ο χαρακτηρισμένος από το 1992 ως εγκληματίας πολέμου ‘φιλέλλην’ πολέμαρχος και νονός του εγκλήματος, στη ‘μαύρη λίστα’ του FBI. Βίος και πολιτεία.
Είναι η κατάλληλη στιγμή, πιστεύουμε, να ρίξουμε λίγο περισσότερο φως στον βίο και την πολιτεία (και να έλθει στο φως η μαρτυρία του) ίσως του πλέον σημαντικού ανθρώπου: Του μοναδικού που γνωρίζει όλα τα γεγονότα από πρώτο χέρι (και αυτόν, που πριν από οποιονδήποτε άλλον, πιστεύουμε ότι θα έπρεπε η Ελληνική Δικαιοσύνη να αναζητήσει για να καταθέσει). Του διοικητή των Ελλήνων χρυσαυγιτών της ΕΕΦ, του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς.
Γεννήθηκε το 1953, πήγε σχολείο και έκανε οικογένεια στην Βλασένιτσα, μια πολυεθνική πόλη στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, με πληθυσμό στην απογραφή του 1991, Σέρβους 35%, Μουσουλμάνους 61%, λίγους Κροάτες, και τους υπόλοιπους κατοίκους να δηλώνουν απλά ‘Γιουγκοσλάβοι’. Πριν τον πόλεμο ήταν επιχειρηματίας στον χώρο της εστίασης και του catering, με εστιατόρια και εταιρείες τροφοδοσίας, και διευθυντής σε μεγάλη επιχείρηση του είδους. Ηταν πολύ θρήσκος, το 2009 μετρούσε 172 βαφτιστήρια, ήταν επίτροπος στην εκκλησία, και μεγάλος χορηγός σε εντυπωσιακές ακριβές εκκλησιαστικές τελετές, και μεγάλος δωρητής και κτήτωρ σε μεγάλες εκκλησίες, ακόμη και πρόσφατα (παραδείγματα εδώ κι εδώ, κι εδώ, ή εδώ, που πληρώνει για να γίνει ‘ανάδοχος του τέμπλου και του εικονοστασίου’ σε νεόχτιστα μοναστήρια), ενώ όλα αυτά τα χρόνια δηλώνει άνεργος.
Η οικογένειά του θεωρούνταν από τις πατριαρχικές οικογένειες της Βλασένιτσα. Του ανήκαν μεγάλεις εκτάσεις γης, ενώ ήταν ο μοναδικός στην περιοχή που μπορούσε να πληρώσει τον εξοπλισμό για να στήσει επιχείρηση εξόρυξης μεταλλευμάτων από τα ορυχεία του Milici. Πραγματικός φεουδάρχης. Στο σπίτι του, το οποίο μοιάζει περισσότερο με Μουσείο Σερβικής Ιστορίας και Ορθοδοξίας, με χιλιάδες έργα τέχνης, ιστορικά αντικείμενα και λείψανα αγίων, έμεναν οι υψηλότεροι επισκέπτες, όπως ο πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ, Πατριάρχες, υπουργοί, στρατηγοί αλλά και σημαντικές φυσιογνωμίες του γιουγκοσλαβικού εμφυλίου, όπως ο Ράντοβαν Κάρατζιτς και ο Ράτκο Μλάντιτς και αργότερα, όλοι οι στρατηγοί του σερβοβοσνιακού στρατού). Είχε ιδιαίτερη φιλία με τον Κάρατζιτς, ο αδερφός του οποίου Λούκα Κάρατζιτς ακόμη και σήμερα τον υμνεί δημόσια, προφανώς για τον ρόλο του στη φυγάδευση και απόκρυψη Σέρβων εγκληματιών, ειδικά από την στιγμή που ανακάλυψαν ότι με τους Κάρατζιτς μοιράζονταν τον ίδιο τόπο καταγωγής, και τις ίδιες πατρογονικές οικογένειες, κι έτσι πολύ συχνά αντάλλασσαν επισκέψεις ο ένας στο σπίτι του άλλου.
Ή τουλάχιστον, γι’ αυτό προσπάθησε ο Μπάγιαγκιτς να πείσει το δικαστήριο. Η αλήθεια θα μπορούσε να έχει και αυτή την πτυχή, την «κοινωνική», όμως το σημαντικό είναι εδώ ότι ο Μπάγιαγκιτς ήταν από τους σημαντικότερους συνεργάτες του προέδρου Κάρατζιτς. Μόνο για το 1994, και μόνο σε ένα από τα σημειωματάρια της γραμματέως του Κάρατζιτς, οι ανακριτές του ΔΠΔΧΓ βρήκαν 18 ραντεβού Μπάγιαγκιτς-Κάρατζιτς, όλα άνω της μιας ώρας σε διάρκεια.
Οταν ξέσπασε ο πόλεμος στην Γιουγκοσλαβία, χωρίς ν’ αφήσει τα αξιώματα στην κοινότητά του, και έχοντας ήδη αναδειχτεί παράγοντας στο σερβικό εθνικό κόμμα Serb Democratic Party SDS του Κάρατζιτς και του αμετανόητου Μομτσίλο Κράιζνικ, (ο Μπάγιαγκιτς ήταν συνιδρυτής του SDS και χρηματοδότης των εθνικιστών, ενώ η πρώτη δημόσια συγκέντρωση του SDS έγινε στη Βλασένιτσα), κατατάχτηκε τον Απρίλιο του 1992 στον σερβοβοσνιακό στρατό, στην αρχή σαν ‘αξιωματικός δίχως βαθμό’, αξιοποιώντας και την προηγούμενη γνώση κι εμπειρία του από την θητεία του στον γιουγκοσλαβικό στρατό το 1972-1973 στο αντίστοιχο Σώμα Εφοδιασμού-Μεταφορών, θα λέγαμε αν ήταν στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, ίδρυσε την ουσιαστικά παραστρατιωτική ομάδα ‘Πατριωτική Λίγκα’ της Βλασένιτσα, ενώ ήταν και μέλος του τοπικού σερβικού Επιτελείου Διαχειρίσης Κρίσεων και του αποσπάσματος ‘Τοπικής Αμυνας’ (Territory Defence, ο όρος που χρησιμοποείται στις καταθέσεις και στο δικαστήριο της Χάγης είναι ‘TO’). Η Βλασένιτσα ήταν μια απ’ τις πρώτες πόλεις της Βοσνίας που είχαν εκκαθαριστεί εθνικά, τον Απρίλιο του 1992, με 2.000 αμάχους νεκρούς. Είχε προηγηθεί, από τον Οκτώβριο του 1991, ανακήρυξη της σερβικής ‘Αυτόνομης περιοχής του Birac’ (‘SAO Birac’), που συμπεριλάμβανε τη Βλασένιτσα, τη Σρεμπρένιτσα και όλους τους κοντινούς δήμους, στα πρότυπα των ‘Αυτόνομων Κυβερνήσεων’ της Κράινα, του Σαράγεβο κά.
Γρήγορα έγινε διάσημος. Ηδη από το 1992, το όνομά του αναφερόταν σε μια από τις πρώτες εκθέσεις διεθνών οργανισμών, της English Human Rights Committee, σαν υπεύθυνος δολοφονίας κρατουμένων στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Susica camp στη Βλασένιτσα, ένα από τα πρώτα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Σέρβων, στα οποία στοίβαζαν οικογένειες Μουσουλμάνων (για ανακρίσεις, βασανιστήρια, εκτελέσεις) και το οποίο ποτέ δεν είχε λιγότερους από 500 κρατούμενους σε άθλιες συνθήκες.
- Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μουσουλμάνων στη Manjaka κοντά στο Σαράγεβο, Αύγουστος 1992. Φωτογραφία Patrick Robert.
- Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μουσουλμάνων στη Manjaka κοντά στο Σαράγεβο, Αύγουστος 1992. Φωτογραφία Patrick Robert.
- Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μουσουλμάνων στη Manjaka κοντά στο Σαράγεβο, Αύγουστος 1992. Φωτογραφία Patrick Robert.
- Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μουσουλμάνων στη Manjaka κοντά στο Σαράγεβο, Αύγουστος 1992. Φωτογραφία Isabel Ellsen/Corbis
- Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μουσουλμάνων στη Manjaka κοντά στο Σαράγεβο, Αύγουστος 1992. Φωτογραφία Patrick Robert.
- Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μουσουλμάνων στη Manjaka κοντά στο Σαράγεβο, Αύγουστος 1992. Φωτογραφία Patrick Robert.
- Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μουσουλμάνων στη Manjaka κοντά στο Σαράγεβο, Αύγουστος 1992. Φωτογραφία Patrick Robert.
- Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μουσουλμάνων στη Manjaka κοντά στο Σαράγεβο, Αύγουστος 1992. Φωτογραφία Patrick Robert.
- 09 Aug 1992, MANJACA, Bosnia and Herzegovina — EVENTS IN BOSNIA HERZEGOVINA — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 14 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Manjaca detention camp — Image by © Antoine Gyori/Sygma/Corbis
- 14 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Manjaca detention camp — Image by © Antoine Gyori/Sygma/Corbis
- 14 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Manjaca detention camp — Image by © Antoine Gyori/Sygma/Corbis
- 14 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Manjaca detention camp — Image by © Antoine Gyori/Sygma/Corbis
- 11 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Injured Prisoners in Camp During Yugoslavian War — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 17 Aug 1992, Bosnia and Herzegovina — Manjaca Detention Camp for Bosnian and Croatian Prisoners — Image by Pascal Le Segretain/Sygma/Corbis
- 11 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners in Camp During Yugoslavian War — Image by © Patrick Robert/Sygma/Corbis
- 17 Aug 1992, Bosnia and Herzegovina — Manjaca Detention Camp for Bosnian and Serb Prisoners — Image by © Pascal Le Segretain/CORBIS SYGMA
- 09 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Patrick Robert/Sygma/Corbis
- 09 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Patrick Robert/Sygma/Corbis
- August 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Isabel Ellsen/Corbis
- August 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Isabel Ellsen/Corbis
- 09 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Patrick Robert/Sygma/Corbis
- 09 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Patrick Robert/Sygma/Corbis
- 09 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Patrick Robert/Sygma/Corbis
- August 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Isabel Ellsen/Corbis
- 09 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Patrick Robert/Sygma/Corbis
- August 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Isabel Ellsen/Corbis
- August 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Isabel Ellsen/Corbis
- August 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Isabel Ellsen/Corbis
- 14 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Manjaca detention camp — Image by © Antoine Gyori/Sygma/Corbis
- August 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Isabel Ellsen/Corbis
- August 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Isabel Ellsen/Corbis
- August 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Isabel Ellsen/Corbis
- 09 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Patrick Robert/Sygma/Corbis
- 09 Aug 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Patrick Robert/Sygma/Corbis
- August 1992, Manjaca, Bosnia and Herzegovina — Prisoners of War in Serbian Military Camp — Image by © Isabel Ellsen/Corbis
- 22 Aug 1992, Manjaca, Bosnia, Yugoslavia — Balkan War – Blood and Honey — Image by © Ron Haviv/VII/Corbis
- 11 Aug 1992, BANJA LUKA, Bosnia-Herzegovinia, Yugoslavia — PRISON CAMP AT TRNOPOLJE IN BOSNIA — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 18 Aug 1992, TRNOPOLJE, Bosnia and Herzegovina — TRNOPOLJE REFUGEE CAMP — Image by Pascal Le Segretain/Sygma/Corbis
- 11 Aug 1992, BANJA LUKA, Bosnia-Herzegovinia, Yugoslavia — PRISON CAMP AT TRNOPOLJE IN BOSNIA — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 11 Aug 1992, BANJA LUKA, Bosnia-Herzegovinia, Yugoslavia — PRISON CAMP AT TRNOPOLJE IN BOSNIA — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 13 Aug 1992, Trnopolje, Bosnia and Herzegovina — Prisoners in Trnopolje Detention Camp — Image by © Antoine Gyori/Sygma/Corbis
- 13 Aug 1992, Trnopolje, Bosnia and Herzegovina — Prisoners in Trnopolje Detention Camp — Image by © Antoine Gyori/Sygma/Corbis
- 11 Aug 1992, BANJA LUKA, Bosnia-Herzegovinia, Yugoslavia — PRISON CAMP AT TRNOPOLJE IN BOSNIA — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 11 Aug 1992, BANJA LUKA, Bosnia-Herzegovinia, Yugoslavia — PRISON CAMP AT TRNOPOLJE IN BOSNIA — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 11 Aug 1992, BANJA LUKA, Bosnia-Herzegovinia, Yugoslavia — PRISON CAMP AT TRNOPOLJE IN BOSNIA — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 11 Aug 1992, BANJA LUKA, Bosnia-Herzegovinia, Yugoslavia — PRISON CAMP AT TRNOPOLJE IN BOSNIA — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 11 Aug 1992, BANJA LUKA, Bosnia-Herzegovinia, Yugoslavia — PRISON CAMP AT TRNOPOLJE IN BOSNIA — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 18 Aug 1992, TRNOPOLJE, Bosnia and Herzegovina — TRNOPOLJE REFUGEE CAMP — Image by Pascal Le Segretain/Sygma/Corbis
- 23 Aug 1992, Trnopolje, Bosnia, Yugoslavia — Balkan War – Blood and Honey — Image by © Ron Haviv/VII/Corbis
- 23 Aug 1992, Trnopolje, Bosnia, Yugoslavia — Balkan War – Blood and Honey — Image by © Ron Haviv/VII/Corbis
- 25 Aug 1992, Trnopolje, Bosnia, Yugoslavia — Balkan War – Blood and Honey — Image by © Ron Haviv/VII/Corbis
- 11 Aug 1992, BANJA LUKA, Bosnia-Herzegovinia, Yugoslavia — PRISON CAMP AT TRNOPOLJE IN BOSNIA — Image by © Patrick Robert/Sygma/CORBIS
- 18 Aug 1992, TRNOPOLJE, Bosnia and Herzegovina — TRNOPOLJE REFUGEE CAMP — Image by Pascal Le Segretain/Sygma/Corbis
ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: Φωτογραφίες από στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Βοσνία, Αύγουστος 1992
«The Serbian extremists transported prisoners of nearby Muslim villages to the village of Osmaci, Kalesija, while in the primary school and the high school in Vlasenica, and in the camp in Susica they killed a large number of Muslim prisoners. To a group of about 200 Muslims the extremists have said that they ‘kept’ them to be exchanged for ‘3.000 Serbs captured in Kladanj’. The people involved in crimes committed at this location include: Simo and Zoran Stupar, Milan Matic, Stanimir Reljic, Niko Jokic, Goran Viskovic. Milenko Neric, Predrag and Nenad Basta, Dragisa Rikanovic, Milan and Dragan Vitorovic, Zvonko Bajagic, Zoran and Rajko Deuric, Vujadin Rikanovic, Zoran Rikanovic, Zoran Milojevic, Radenko Milic, Boro Dukanovic. Rade Bjelanovic, Savo Popovic, and one Bacic, the camp commander in Susica».
– Πηγή: English Human Rights Committee, Report on Bosnia Herzegovina, Document submitted in compliance with a special decision of the Committee, 30/10/1992, σ. 8
http://www.refworld.org/pdfid/3ae6b0184.pdf

Τα πρώτα κατορθώματα του Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς. Εκτελέσεις αμάχων στη Βλασένιτσα. Από την έκθεση με τίτλο: English Human Rights Committee, Report on Bosnia Herzegovina, Document submitted in compliance with a special decision of the Committee, 30/10/1992, σελίδα 8.
Σύντομα, ο Μπάγιαγκιτς πέρασε από το τοπικό στρατιωτικό σώμα στο αμέσως ανώτερο που είχε την ευθύνη ‘για την ειρήνη’ σε ολόκληρη την επαρχία (στο αντίστοιχο της Μεραρχίας, θα λέγαμε), προήχθη σε κανονικό αξιωματικό του σερβοβοσνιακού στρατού, απέκτησε το πολεμικό ψευδώνυμο ‘Duga puska’ (Long Barrel), πέρασε σε ακόμα πιο υπεύθυνο και ανώτερο πόστο σε επίπεδο Σώματος Στρατού, και έγινε πρόσωπο κλειδί στο διαβόητο Drina Corps. Ηταν ο αξιωματικός υπεύθυνος για τον εφοδιασμό, την τροφοδοσία, τα logistics, που λένε στα ελληνικά. Και μόνο η τροφοδοσία με καύσιμα από την Σερβία και το Μαυροβούνιο για τον στρατό της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας, που ήταν ίσως η πιο σημαντική δουλειά εν μέσω πολέμου και εν μέσω εμπάργκο, φτάνει για να καταλάβει πόσο έμπιστο και αξιόπιστο στέλεχος του στρατού των Κάρατζιτς-Μλάντιτς και του Drina Corps θεωρούνταν -και ήταν. Ηταν αυτός που κανόνιζε να φτάνουν αδιαλείπτως στα οχήματα του στρατού χιλιάδες τόνοι καυσίμων, με όλους τους τρόπους (με δωρεές από τον ίδιο και από εθνικά σκεπτόμενους Σέρβους επιχειρηματίες, από δήμους και από άλλους μυστικούς χορηγούς, λαθρεμπόριο αλλά κυρίως με σπάσιμο του εμπάργκο μέσω των λιμανιών του Μαυροβουνίου ή μέσω Αλβανίας, μια πολύ επικερδής επιχείρηση, ειδικά για πολλούς Ελληνες από την ιδιωτική, αλλά και από την ‘κρατική πρωτοβουλία’), και να περνάνε τον ποταμό Ντρίνα από τις γέφυρες-σχεδίες, συνήθως νύχτα. Αυτή του η σημαντική θέση εξηγεί την άνεση που είχε να συνομιλεί όποτε ήθελε με τους Κάρατζιτς και Μλάντιτς, όπως εξηγεί και την γρήγορη ανέλιξη στην στρατιωτική ιεραρχία.
Είναι χαρακτηριστικό πως στην κατάθεσή του το 2009, σαν μάρτυρας υπεράσπισης υπέρ του καταδικασμένου εγκληματία πολέμου Βίνκο Παντούρεβιτς, ο Μπάγιαγκιτς λέει ψέματα πως αποστρατεύτηκε έπειτα από 6-7 χρόνια θητείας με τον βαθμό του ανθυπολοχαγού. Ο κατήγορος παρουσίασε στοιχεία πως ήδη από το 1993 είχε προαχθεί τιμητικά στον βαθμό του λοχαγού από τον στρατηγό Zivanovic, διοικητή του Σώματος Στρατού Ντρίνα:
«Since the first days of the battle of the Serbian people, the above named has engaged himself to the utmost as well as his family, relatives, and friends, selflessly dedicating himself to materially equipping the Serbian soldiers and units. Since the day of the formation of the corps, he has been put in a very responsible position, which he maintains very successfully. As is the nature of this work to handle goods of high material […] a person of weaker morals would succumb to temptation; however, we may proudly state that Zvonko is a truly honourable Serb, whose decency honouring orthodoxy manifests the guiding star towards the salvation and victory of the Serbian people. All those sincerely wishing well to the Serbian people can regard an ideal in the character of Zvonko Bajagic. This command recommends to the Superior Command to promote the above named to the rank of reserve’s captain 1st class of the Army of Republika Srpska. The rank we are recommending will be given to a man who will never and nowhere underestimate or belittle it».
http://www.ictytranscripts.org/trials/popovic/090309ED.htm
Οσο περνούσε ο καιρός, και όσο φούντωνε ο πόλεμος, ο Ζβόνκο μάζευε βαθμούς κι έτσι έφτασε στον βαθμό του Ταγματάρχη. Εγινε ό,τι έγινε με τον πόλεμο, κάποτε αυτός τελείωσε, ο Ζβόνκο αποστρατεύτηκε τον Ιούλιο του 1996, και ήδη από τον ίδιο χρόνο, τον βρίσκουμε να κατέχει σημαντικά αξιώματα τόσο στη γενέτειρά του την Βλασένιτσα, την οποία ποτέ δεν εγκατάλειψε, όσο και σε εθνικό επίπεδο, στον κρατικό μηχανισμό της Republika Srpska και στο εθνικιστικό κόμμα SDS.
Για να καταλάβει κανείς το πόσο σημαντικό στέλεχος ήταν, φτάνει μόνο το γεγονός πως το όνομά του ήταν το πρώτο όνομα μετά το όνομα του Κάρατζιτς και των συγγενών του, ανάμεσα στους 14 πρώτους από τα 150 ονόματα της λίστας με την οποία ΗΠΑ, ΕΕ και ο Paddy Ashdown, (ο High Representative της Διεθνούς Κοινότητας για την Βοσνία-Ερζεγοβίνη) πάγωνε τα περιουσιακά τους στοιχεία («persons whose assets are blocked and banned from entering the United States»),το καλοκαίρι του 2003. Ετσι η διεθνής κοινότητα έκλεισε και την τελευταία θηλειά γύρω από τους κατηγορούμενους της Χάγης και του κυκλώματος που βοηθούσε εγκληματίες πολέμους να διαφεύγουν τη σύλληψη.

Helsinki Committee for Human Rights in Serbia, Annual Report 2003 Human Rights and accountability, Serbia 2003, σ. 43: Πάγωσαν οι λογαριασμοί Κάρατζιτς και Zβόνκο Μπάγιαγκιτς. Ο φιλέλλην Zβόνκο Μπάγιαγκιτς νούμερο #2 στη λίστα, αμέσως μετά την οικογένεια Κάρατζιτς. Ο λόγος;;; Μεταξύ άλλων, και διότι βοηθούσε τους εγκληματίες πολέμου να κρύβονται και να μην λογοδοτήσουν.
Από τότε, και για όλες τις επόμενες χρονιάς, ο Μπάγιαγκιτς βρίσκεται στις ‘μαύρες λίστες’ των αμερικανικών αρχών, όπως το Office of Foreign Assets Control του Υπουργείου Οικονομικών (US Department of the Treasury) των ΗΠΑ, λ.χ. στην λίστα ‘Alphabetical Listing of Blocked Persons, Specially Designated Nationals, Specially Designated Terrorists, Specially Designated Global Terrorists, Foreign Terrorist Organizations, and Specially Designated Narcotics Traffickers’.
Από το 2003 ‘US Department of the Treasury, Federal Register, Volume 68, 30/06/2003, σελίδα 33, BAJAGIC, Zvonko ‘Duga Puska’; DOB 6 Sep 1953; POB Vlasenica, Bosnia-Herzegovina (individual) [BALKANS]’, έως το 2007, και το 2008, ‘A Rule by the Foreign Assets Control Office, 07/01/2008, BAJAGIC, Zvonko ‘Duga Puska’; DOB 6 Sep 1953; POB Vlasenica, Bosnia-Herzegovina (individual) [BALKANS]’, και το 2009, ‘US Department of the Treasury, Federal Register, Volume 74, 23/06/2009’.
Οι δύσκολες στιγμές άρχισαν λίγο μετά τις οδηγίες του Paddy Ashdown το 2004. Ο Μπάγιαγκιτς, σαν στέλεχος του κόμματος SDS που κυβερνούσε τη Ρεπούμπλικα Σπρσκα, παρακώλυε με προσωπικές του ενέργειες τον εντοπισμό και τη σύλληψη Σέρβων καταζητούμενων από το ΔΠΔΧΓ. Γι’ αυτό και τον καθαιρούν από το κόμμα και από τις θέσεις που έχει. Λίγους μήνες αργότερα, και ενώ το SDS βρίσκεται κάτω από το μικροσκόπιο των διεθνών οργανισμών, ο Ζβόνκο που δέχεται την πίεση και τις κυρώσεις τους και του παγώνουν τους λογαριασμούς και τα περιουσιακά του στοιχεία, ξέρει τι πρέπει να κάνει. Είναι η ώρα για τον Ζβόνκο να αλλάξει πλευρά.
– Πηγή: Office of the High Representative in Bosnia and Herzegovina (Paddy Ashdown), Decision removing Zvonko Bajagic from his position as Member of the SDS Board in Vlasenica and from other public and party positions he currently holds, 1/7/2004
http://www.ohr.int/decisions/war-crimes-decs/default.asp?content_id=32836
Πράγματι, αμέσως μετά, χωρίς να χάσει καθόλου καιρό, προσχώρησε στο επόμενο κυβερνητικό κόμμα SNSD, των Σοσιαλδημοκρατών, το οποίο κυβερνά την Ρεπούμπλικα Σπρσκα από το 2006, και χάρη σε αυτό, έχτισε πάλι μια μικρή αυτοκρατορία μαφιόζικου εγκλήματος στη γενέτειρά του Βλασένιτσα. Υπόψη, το SNSD εκδιώχτηκε πρόσφατα από την Σοσιαλιστική Διεθνή λόγω «εθνικιστικών και εξτρεμιστικών» θέσεων.
Μπορεί όλα τα στελέχη του SDS και μερικά τουλάχιστον (μέχρι στιγμής) του SNSD να περνάνε διαδοχικά από γραφεία εισαγγελέων, όχι όμως και ο Μπάγιαγκιτς, ο οποίος επιβιώνει σε κάθε περιβάλλον. Το 2012 κερδίζει μια έφεση εναντίον δύο πολύ σημαντικών δημοσιογράφων της Βοσνίας, των Bakir Hadziomerovic και Slobodan Vaskovic της εκπομπής ’60 Minuta’ του τηλεοπτικού σταθμού FTV, επειδή σε μια έρευνά τους το 2009 είχαν παρουσιάσει την πόλη Βλασένιτσα σαν μια από τις πόλεις της Βοσνίας που μετά τον πόλεμο κυβερνάται από εγκληματίες πολέμου, μαφιόζους και δολοφόνους, όπως είναι στην πραγματικότητα, δηλαδή. Στις πρώτες δίκες, το δικαστήριο είχε δικαιώσει τους δημοσιογράφους, αλλά όταν με τους μηνυτές συντάχτηκε ο Aleksandar Dzombic, ο τότε πρωθυπουργός της Republika Srpska, ο οποίος μόνο το 2007 είχε μηνύσει το κανάλι 16 φορές, και συνολικά πάνω από 100, τελικά η ελεύθερη δημοσιογραφία νικήθηκε (‘Verdict Confirmed for Vaskovic and Hadziomerovic’, Ιστότοπος frontal.rs, 29/03/2012).
Τώρα που μιλάμε ο Μπάγιαγκιτς, εξακολουθεί να δηλώνει άνεργος ενώ συντηρεί μια οικογένεια 15 ατόμων, εκατοντάδων συγγενών και χιλιάδων κουμπάρων, όπως κατορθώνει να συντηρεί και το παλάτι-μουσείο που έχει για σπίτι, έξω απ’ το οποίο όλοι μπορούν να δουν παρκαρισμένα τα αμέτρητα πολυτελέστατα αυτοκίνητά του.
Ολα αυτά τα χρόνια, ποτέ δεν σταμάτησε να βοηθάει στα μυστικά δίκτυα που προστατεύουν τους καταζητούμενους εγκληματίες πολέμου εντός της Republika Srpska και της Σερβίας, και κυρίως τους Κάρατζιτς και Μλάντιτς. Σε ένα γερμανικό ντοκιμαντέρ του 2011, λίγο μετά τη σύλληψη του Μλάντιτς, βλέπουμε σκηνές με τον Μπάγιαγκιτς το 1996 να συμμετέχει σε δολιοφθορές οχημάτων απεσταλμένων για την σύλληψη του Μλάντιτς, και ξανά το 2011 να επιμένει στην ίδια ακριβώς τακτική. Μάλιστα, ανοίγει και το σπίτι του στον δημοσιογράφο και του δείχνει τα μυστικά δώματα στα οποία έμεναν Κάρατζιτς και Μλάντιτς (σκηνές από βίντεο εδώ, ‘Κυνήγι για τον Μλάντιτς’, ‘Die Jagd nach Ratko Mladic’, 3Sat, 2011).
Στον γάμο του γιου του, καλεσμένοι, που κατέφθασαν με ελικόπτερο, παρακαλώ, ήταν ανώτατα κυβερνητικά στελέχη της Republika Srpska, της Αστυνομίας και των μυστικών υπηρεσιών της. Μπορεί να βρίσκεται υπό στενή διερεύνηση από το FBI και άλλες αμερικανικές και ευρωπαϊκές αρχές, αλλά τον προστατεύουν υπουργοί και αρχηγοί αστυνομίας.
Απλά, όλα αυτά τα χρόνια, αλλάζει την σημαία στη θύρα του μεγάρου του, ανάλογα με το ποιο κόμμα έχει την εξουσία. Ενας χαρακτηριστικός ‘πατριώτης’, όπως όλοι οι όμοιοί του σε όλον τον κόσμο, ένας ‘πατριώτης’ για το υλικό συμφέρον και μόνον.
Και για να τα πετύχει όλα αυτά, αυτό που έχει σημασία, είναι ότι πέτυχε την συνταγή της εθνοκάθαρσης απόλυτα: Από 34.000 κατοίκους το 1992, η Βλασένιτσα έφτασε να έχει 9.000 κατοίκους το 2007. Και από την αναλογία Μουσουλμάνων Σέρβων 55%-42% το 1992, η Βλασένιτσα έφτασε στην αναλογία 33%-67% υπέρ των Σέρβων το 2007, ενώ 26 θρησκευτικά κτίρια της ισλαμικής κουλτούρας ισοπεδώθηκαν.
Προκάλεσε αίσθηση το ρεπορτάζ στη Βλασένιτσα, όταν οι τηλεθεατές είδαν τις μεγάλες πινακίδες που τοποθετεί ο Μπάγιαγκιτς με τη φωτογραφία του Μλάντιτς, ‘Στρατηγέ μας, Σε περιμένουμε’, υπογραφή ‘Οι Βλασενισιώτες σου’ (θα λέγαμε, σε ελεύθερη μετάφραση) και διάφορα άλλα γιγαντοπανό για το Θεό, για τη Σερβία, για τη Σερβική -πλέον- Βλασένιτσα, και το προκλητικότερο όλων ‘Με τη βοήθεια του Θεού, θα τελειώσουμε τη δουλειά’, και όλα αυτά την ημέρα που οι Σύλλογοι των οικογενειών των θυμάτων έφτασαν στην πόλη για τα μνημόσυνα των δικών τους.
Το ίδιο (αν όχι χειρότερο) είχε κάνει και το 2011, όταν έφτιαξε έναν τεράστιο πίνακα με τον νεοεκλεγμένο τότε πρόεδρο Milorad Dodik και τον Πούτιν. Ο Ζβόνκο ξέρει καλά την τέχνη των ελιγμών -κι εδώ βρίσκεται μια ευκαιρία να τον δει ο αναγνώστης όπως είναι σήμερα. Το παραδοσιακό εθνικό σερβικό καπέλο Sajkaca, που φορούσαν οι Σέρβοι στρατιώτες που φρουρούσαν τα ποτάμια-σύνορα της Αυστροουγγαρίας ενάντια στους Οθωμανούς τον 17ο αιώνα, αλλά και επίσημο σχεδόν πηλήκιο του σερβοβοσνιακού στρατού τη δεκαετία του 1990, δεν το αποχωρίζεται ποτέ:
Ivana Momcilovic, Russian-Serbian relations: Union or interests?, Al Jazeera, 07/12/2011
Ο Μπάγιαγκιτς την γλύτωσε και δεν είχε τελικά δοσοληψίες με το ΔΠΔΧΓ σαν κατηγορούμενος για δύο λόγους, κυρίως. Ο πρώτος ήταν το γεγονός πως το ΔΠΔΧΓ από το 2004 σταμάτησε να εκδίδει εντάλματα για πιθανούς εγκληματίες πολέμου. Οσοι κατηγορήθηκαν, κατηγορήθηκαν, μέχρι τότε. Απλά, πρέπει τώρα να τελειώσει το έργο του και να ολοκληρωθούν όλες οι διαδικασίες με τις εφέσεις κ.λπ., κάτι που ήδη συνεχίζεται για 12ο χρόνο τώρα και ποιος ξέρει πόσο θα διαρκέσει συνολικά.
Ο δεύτερος λόγος είναι το ότι ο θρήσκος εγκληματίας φρόντιζε πάντοτε να πηγαίνει με τους ισχυρούς, μέσα στο κρατικό μόρφωμα της Republika Srpska. Δεν δίστασε, όπως είπαμε, όταν είχε διαισθανθεί γύρω στο 2004 ότι ίσως και να αρχίσει το στρίμωγμα, να εγκαταλείψει το κόμμα του, το ίδιο κόμμα στο οποίο ήταν ιδρυτής μαζί με τον Κάρατζιτς, και να περάσει στο επόμενο κυβερνητικό κόμμα SNSD, έτσι ώστε να συνεχίσει να απολαμβάνει την προστασία του βαθέος κράτους που κι ο ίδιος δημιούργησε. Επειτα από μια μικρή περίοδο πτώσης, ειδικά όταν οι λογαριασμοί του είχαν παγώσει, μεταξύ 2004-2008, η παντοκρατορία του συνεχίστηκε -και συνεχίζεται ακόμα και σήμερα. Και σ’ αυτό, έβαλε λίγο το χεράκι της και η ΕΕΦ, έστω παρέχοντας ψυχική συνδρομή στον διοικητή τους Μπάγιαγκιτς.
Η ωραιότερη πινελιά, όμως, στον άσχημο πίνακα αυτού του καθάρματος είναι πως μία από τις κατηγορίες για τις οποίες ξένες υπηρεσίες τον έχουν στο μικροσκόπιο είναι πως κατά τη διάρκεια του πολέμου, και ενώ χρηματοδοτούσε τους τσέτνικ, ταυτόχρονα πουλούσε όπλα.
Στους Μουσουλμάνους.
http://www.arhiv.rs/novinska-clanak/press/2006/8/15/C12570D700350FEDC12571CB0036DF75/inspektor-kod-jataka_
[Σ.Σ.: Οπως διαπιστώσαμε εκ των υστέρων, το άρθρο είναι κλειδωμένο στην ιστοσελίδα της εφημερίδας του Βελιγραδίου. Γι’ αυτό τον λόγο, παραθέτουμε αντίγραφο του κειμένου του από ένα σχετικό φόρουμ, κλικ εδώ_].
Πηγές και σχετικά κείμενα:
– Μαρτυρίες της γενοκτονίας, Το στρατόπεδο συγκέντρωσης Susica camp στη Βλασένιτσα, Ιστότοπος Vlasenica.info, 19/04/2011
http://www.vlasenica.info/index.php?option=com_content&view=article&id=591:svjedoci-genocida-logor-susica-vlasenica&catid=1:najnovije&Itemid=2
– Φάκελος Εγκλήματα Πολέμου στη Βλασένιτσα, Ιστότοπος Vlasenica.info, 16/05/2006
http://www.vlasenica.info/index.php?option=com_content&view=article&id=49:iz-dosjea-ratnih-zlocina&catid=26:genocid&Itemid=38
– Η Βλασένιτσα στα νύχια ενός εγκληματία πολέμου, Ιστότοπος Vlasenica.info, 18/08/2009
http://www.vlasenica.info/index.php?option=com_content&view=article&id=450:vlasenica-u-kandama-ratnog-zloinca&catid=40:friske-vijesti-z-bosne&Itemid=2
— $$$ Τι συνέβη στο γήπεδο της περιοχής Nova Kasaba, ποιους συνάντησαν και από που πέρασαν οι Ελληνες εθελοντές και ο Σερβοβόσνιος διοικητής της ΕΕΦ;;;
Ο Κυανόκρανος υπολοχαγός Vincentius Egbers, φτάνοντας στο ποδοσφαιρικό γήπεδο της Nova Kasaba εκείνο το μεσημέρι της 13ης Ιουλίου του 1995, δεν πίστευε στα μάτια του. Δεκατρείς Κυανόκρανοι κάθονταν στο πεζοδρόμιο, χωρίς τα γιλέκα τους, χωρίς τα κράνη τους και χωρίς τον οπλισμό τους. Ολα αυτά, μαζί με το τζιπ τους και τον υπόλοιπο εξοπλισμό είχαν κλαπεί από τους Σέρβους. Ο επικεφαλής των 13 Ολλανδών επιλοχίας δίνει στον υπολοχαγό την πιο ταπεινωτική αναφορά που είχε ακούσει ποτέ: Οι Σέρβοι τον είχαν αναγκάσει να ανεβεί σε ένα κλεμμένο τεθωρακισμένο όχημα του ΟΗΕ και τον είχαν υποχρεώσει να συμμετάσχει μαζί τους επί ώρες σε ‘κυνήγι Μουσουλμάνων’. Πρέπει να ήταν οι ‘Λύκοι του Δρίνου’ του περιβόητου Legenda (Milan Jolovic), δηλαδή η ‘ελίτ’ (δολοφόνων) ομάδα που είχε διατάξει ο Παντούρεβιτς να σχηματιστεί για να τρομοκρατήσουν τους Μουσουλμάνους. Με τη διαφορά πως αυτός ο ‘ψυχολογικός πόλεμος’ είχε πλέον και ολλανδικά θύματα. Ο Εγκμπερς. ψάχνοντας να βρει κάποιον Σέρβο αξιωματικό για να ζητήσει πίσω τα κλεμμένα οχήματα, παρατήρησε, κρίνοντας από τις στολές και τα διακριτικά, ότι εκεί, στο ποδοσφαιρικό γήπεδο της Nova Kasaba, υπήρχαν στρατιώτες και παραστρατιωτικοί από όλες τις περιοχές της Σερβίας, μεταξύ των οποίων και μια ομάδα από το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ. Ανάμεσά τους, υπήρχαν και Ελληνες.
- Είμαστε καλοί άνθρωποι, και θέλουμε να βοηθήσουμε τους εθελοντές να θυμηθούν, αν τυχόν έχουν ‘ξεχάσει’ (που μάλλον έχουν ‘ξεχάσει’). Μήπως θα μπορούσε κάποιος να τους ρωτήσει για ποιον ακριβώς λόγο πήγαν στο γήπεδο αυτό την ώρα ακριβώς που γίνονταν οι εκτελέσεις των άοπλων και των αιχμαλώτων;;; Ποιους ακριβώς συνάντησαν εκείνες τις ώρες της 13ης Ιουλίου 1995, τι είδαν, γιατί ο Popovic ζητούσε επιτακτικά τη φωτογραφική μηχανή, τι έδειχναν οι φωτογραφίες, και, κυρίως, τι έκαναν εκεί και που βρίσκονται αυτές οι φωτογραφίες;;;
- Αυτό λοιπόν είναι το ποδοσφαιρικό γήπεδο-σφαγείο των 120 επί 100 μέτρων στη Nova Kasaba, όπως ήταν πριν 20 χρόνια. Αριστερά, το τανκ που χρησιμοποιήθηκε απ’ τον σερβοβοσνιακό στρατό. Είμαστε καλοί άνθρωποι, και θέλουμε να βοηθήσουμε τους εθελοντές να θυμηθούν, αν τυχόν έχουν ‘ξεχάσει’ (που μάλλον έχουν ‘ξεχάσει’). Μήπως θα μπορούσε κάποιος να τους ρωτήσει για ποιον ακριβώς λόγο πήγαν στο γήπεδο αυτό την ώρα ακριβώς που γίνονταν οι εκτελέσεις των άοπλων και των αιχμαλώτων;;; Ποιους ακριβώς συνάντησαν εκείνες τις ώρες της 13ης Ιουλίου 1995, τι είδαν, γιατί ο Popovic ζητούσε επιτακτικά τη φωτογραφική μηχανή, τι έδειχναν οι φωτογραφίες, και, κυρίως, τι έκαναν εκεί και που βρίσκονται αυτές οι φωτογραφίες;;;
- Το ποδοσφαιρικό γήπεδο-σφαγείο στη Nova Kasaba, όπως είναι σήμερα. Πανοραμική όψη από το δρόμο. Είμαστε καλοί άνθρωποι, και θέλουμε να βοηθήσουμε τους εθελοντές να θυμηθούν, αν τυχόν έχουν ‘ξεχάσει’ (που μάλλον έχουν ‘ξεχάσει’). Μήπως θα μπορούσε κάποιος να τους ρωτήσει για ποιον ακριβώς λόγο πήγαν στο γήπεδο αυτό την ώρα ακριβώς που γίνονταν οι εκτελέσεις των άοπλων και των αιχμαλώτων;;; Ποιους ακριβώς συνάντησαν εκείνες τις ώρες της 13ης Ιουλίου 1995, τι είδαν, γιατί ο Popovic ζητούσε επιτακτικά τη φωτογραφική μηχανή, τι έδειχναν οι φωτογραφίες, και, κυρίως, τι έκαναν εκεί και που βρίσκονται αυτές οι φωτογραφίες;;;
- Το ποδοσφαιρικό γήπεδο-σφαγείο στη Nova Kasaba, όπως είναι σήμερα. Πανοραμική όψη από το δρόμο. Είμαστε καλοί άνθρωποι, και θέλουμε να βοηθήσουμε τους εθελοντές να θυμηθούν, αν τυχόν έχουν ‘ξεχάσει’ (που μάλλον έχουν ‘ξεχάσει’). Μήπως θα μπορούσε κάποιος να τους ρωτήσει για ποιον ακριβώς λόγο πήγαν στο γήπεδο αυτό την ώρα ακριβώς που γίνονταν οι εκτελέσεις των άοπλων και των αιχμαλώτων;;; Ποιους ακριβώς συνάντησαν εκείνες τις ώρες της 13ης Ιουλίου 1995, τι είδαν, γιατί ο Popovic ζητούσε επιτακτικά τη φωτογραφική μηχανή, τι έδειχναν οι φωτογραφίες, και, κυρίως, τι έκαναν εκεί και που βρίσκονται αυτές οι φωτογραφίες;;;
- Το ποδοσφαιρικό γήπεδο-σφαγείο στη Nova Kasaba, όπως είναι σήμερα από την απέναντι πλευρά του δρόμου. Είμαστε καλοί άνθρωποι, και θέλουμε να βοηθήσουμε τους εθελοντές να θυμηθούν, αν τυχόν έχουν ‘ξεχάσει’ (που μάλλον έχουν ‘ξεχάσει’). Μήπως θα μπορούσε κάποιος να τους ρωτήσει για ποιον ακριβώς λόγο πήγαν στο γήπεδο αυτό την ώρα ακριβώς που γίνονταν οι εκτελέσεις των άοπλων και των αιχμαλώτων;;; Ποιους ακριβώς συνάντησαν εκείνες τις ώρες της 13ης Ιουλίου 1995, τι είδαν, γιατί ο Popovic ζητούσε επιτακτικά τη φωτογραφική μηχανή, τι έδειχναν οι φωτογραφίες, και, κυρίως, τι έκαναν εκεί και που βρίσκονται αυτές οι φωτογραφίες;;;
- Είμαστε καλοί άνθρωποι, και θέλουμε να βοηθήσουμε τους εθελοντές να θυμηθούν, αν τυχόν έχουν ‘ξεχάσει’ (που μάλλον έχουν ‘ξεχάσει’). Μήπως θα μπορούσε κάποιος να τους ρωτήσει για ποιον ακριβώς λόγο πήγαν στο γήπεδο αυτό την ώρα ακριβώς που γίνονταν οι εκτελέσεις των άοπλων και των αιχμαλώτων;;; Ποιους ακριβώς συνάντησαν εκείνες τις ώρες της 13ης Ιουλίου 1995, τι είδαν, γιατί ο Popovic ζητούσε επιτακτικά τη φωτογραφική μηχανή, τι έδειχναν οι φωτογραφίες, και, κυρίως, τι έκαναν εκεί και που βρίσκονται αυτές οι φωτογραφίες;;;
- Είμαστε καλοί άνθρωποι, και θέλουμε να βοηθήσουμε τους εθελοντές να θυμηθούν, αν τυχόν έχουν ‘ξεχάσει’ (που μάλλον έχουν ‘ξεχάσει’). Μήπως θα μπορούσε κάποιος να τους ρωτήσει για ποιον ακριβώς λόγο πήγαν στο γήπεδο αυτό την ώρα ακριβώς που γίνονταν οι εκτελέσεις των άοπλων και των αιχμαλώτων;;; Ποιους ακριβώς συνάντησαν εκείνες τις ώρες της 13ης Ιουλίου 1995, τι είδαν, γιατί ο Popovic ζητούσε επιτακτικά τη φωτογραφική μηχανή, τι έδειχναν οι φωτογραφίες, και, κυρίως, τι έκαναν εκεί και που βρίσκονται αυτές οι φωτογραφίες;;;
- Μια συγκλονιστική δορυφορική φωτογραφία από το ποδοσφαιρικό γήπεδο στη Nova Kasaba, ακριβώς στις 14.00 της 13ης Ιουλίου 1995. Το πυκνό ορθογώνιο στη μέση της εικόνας δείχνει τους εκατοντάδες κρατούμενους να στοιβάζονται ενώ περιμένουν να εκτελεστούν. Στην ευρύτερη περιοχή, ακόμα ανακαλύπτονται μαζικοί τάφοι, αφού οι Σέρβοι ξέθαβαν τα πτώματα και τα έθαβαν ξανά αλλού, μακριά, μέχρι και στο Βελιγράδι βρέθηκαν υπολείμματα πτωμάτων από θύματα της Σρεμπρένιτσα. Εδώ σταμάτησαν οι Ελληνες της ΕΕΦ, συνοδεύοντας στις μετακινήσεις του τον διοικητή τους Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, και εδώ έπαιρναν φωτογραφίες, τις ίδιες στιγμές, σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στο ΔΠΔΧΓ, κατά τις οποίες αιχμάλωτοι Βόσνιοι Μουσουλμάνοι, γονατισμένοι και με δεμένα τα χέρια στην πλάτη, περίμεναν να εκτελεστούν. Θα τους ρωτήσει ποτέ κανένας τι ακριβώς συνέβη στο σφαγείο αυτό;;;
- Σε αυτό το σημείο της Βοσνίας, στην περιοχή Nova Kasaba της Σρεμπρένιτσα, όπου ανακαλύπτονται ακόμα μαζικοί τάφοι, βρέθηκαν μαζί με τον διοικητή τους Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, και τραβούσαν φωτογραφίες οι Ελληνες εθελοντές, ακριβώς εκείνες τις ώρες της 13ης Ιουλίου 1995.
- Περιοχή Nova Kasaba, στις 06 Ιουλίου 1996. Ενας ακόμη μαζικός τάφος. Η φωτογραφία προέρχεται από το ICTY και έχει λεζάντα «One of the graves at Nova Kasaba during an initial probe of the grave». Εδώ σταμάτησαν οι Ελληνες της ΕΕΦ, συνοδεύοντας στις μετακινήσεις του τον διοικητή τους Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, και εδώ έπαιρναν φωτογραφίες, τις ίδιες στιγμές, σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στο ΔΠΔΧΓ, κατά τις οποίες αιχμάλωτοι Βόσνιοι Μουσουλμάνοι, γονατισμένοι και με δεμένα τα χέρια στην πλάτη, περίμεναν να εκτελεστούν. Οπως οι συγκεκριμένοι που εικονίζονται στη φωτογραφία. Διόλου απίθανο να είχαν πάρει φωτογραφίες και από τους συγκεκριμένους εκτελεσμένους αιχμαλώτους. Στις υπηρεσίες forensics και διερεύνησης μαζικών τάφων υπάρχουν λεπτομερείς φάκελοι με όλα τα στοιχεία για κάθε θύμα χωριστά. Η ερώτηση παραμένει η ίδια: Θα ρωτήσει ποτέ κάποιος τους Ελληνες της ΕΕΦ τι ακριβώς συνέβη στο σφαγείο αυτό και τι είδαν;;;
ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: Οψεις του ποδοσφαιρικού γηπέδου των 120 επί 100 μέτρων στη Nova Kasaba. Στις δύο πρώτες φωτογραφίες, όπου διακρίνονται και τα βαρέα όπλα των τσέτνικ, όπως ήταν πριν 20 χρόνια. Στις επόμενες, όπως είναι τα τελευταία χρόνια. Οι δύο μεγάλες φωτογραφίες είναι από την πλευρά του δρόμου, και οι τρεις τελευταίες από την απέναντι πλευρά. Εδώ σταμάτησαν οι Ελληνες της ΕΕΦ, συνοδεύοντας στις μετακινήσεις του τον διοικητή τους Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, και εδώ έπαιρναν φωτογραφίες, τις ίδιες στιγμές, σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στο ΔΠΔΧΓ, κατά τις οποίες αιχμάλωτοι Βόσνιοι Μουσουλμάνοι, γονατισμένοι και με δεμένα τα χέρια στην πλάτη, περίμεναν να εκτελεστούν. Θα τους ρωτήσει ποτέ κανένας τι ακριβώς συνέβη στο σφαγείο αυτό;;;
Σχετικά με το τι ακριβώς συνέβη στο γήπεδο της περιοχής Nova Kasaba, υπάρχουν ορισμένες μαρτυρίες, απ’ όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές. Μία απ’ αυτές, που καταγράφηκε από την Human Rights Watch, αρκεί για να πάρουμε μια ιδέα:
«Εβαλαν πολλές εκατοντάδες άντρες να σκάψουν μεγάλους τάφους. Σκότωσαν πρώτα 500 και άφησαν 100 ζωντανούς, για να σκάψουν και τους δικούς τους τάφους. Τους έβαλαν στη γραμμή, στο χείλος των λάκκων, και τους πυροβόλησαν, ώστε να πέσουν μέσα. Αργότερα ήρθε μια μπουλντόζα, έριξε χώμα στους λάκκους, άνοιξε άλλον ένα μεγάλο λάκκο, στον οποίο έριξαν άλλους 400 ζωντανούς. Οποιος επιχειρούσε να δραπετεύσει, δεχόταν πυρά και έπεφτε επί τόπου.
«The Serbs picked out Muslims whom they either knew about or knew, interrogated them and made them dig pits […] During our first day, the Cetniks [Serbs] killed approximately 500 people. They would just line them up and shoot them into the pits. The approximately one hundred guys whom they interrogated and who had dug the mass graves then had to fill them in. At the end of the day, they were ordered to dig a pit for themselves and line up in front of it. […] They were shot into the mass grave. At dawn, a bulldozer arrived and dug up a pit, and buried about 400 men alive. The men were encircled by Chetniks: whoever tried to escape was shot»,
– Πηγή: Απόσπασμα από Mark Danner, The Killing Fields of Bosnia, New York Review of Books, 24/09/1998
http://www.nybooks.com/articles/archives/1998/sep/24/the-killing-fields-of-bosnia/
Μία από τις πρώτες μαρτυρίες που έφτασαν εκείνες τις δραματικές ώρες στον έξω κόσμο άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι. Κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για κάποιο μέλος ΜΚΟ από εκείνους που συλλαμβάνονταν από τους τσέτνικ στα checkpoint και στέλνονταν πίσω. Αυτά που είδε περνώντας από το ποδοσφαιρικό γήπεδο της Nova Kasaba, -τρακτέρ και ένα ανατρεπόμενο φορτηγό να ανασύρουν πτώματα, εκατοντάδες σακίδια και ρούχα στη σειρά κ.ο.κ.-, αποτέλεσαν τα πρώτα στοιχεία σε μια μακριά αλυσίδα ντοκουμέντων που οδήγησαν στην ανακάλυψη της φρικτής αλήθειας:
«An international source described how, on July 15th when he was being transferred from Simici to Bratunac, he passed a football field near Nova Kasaba. On a section of the football field, he saw a row of the shoes and rucksacks of an estimated 100 men. Shortly afterwards he saw a tractor with a trailer carrying corpses. Approximately 500 meters farther up he saw another row of shoes and clothes from approximately 20 to 40 people. Here he saw a dump truck hauling dead bodies».
http://www.srebrenica-mappinggenocide.com/en/12/10-1/
Διόλου απίθανο οι Ελληνες εθελοντές να διαβάζουν αυτή τη στιγμή τούτη εδώ την αναδρομή στα ηρωικά τους κατορθώματα. Διόλου απίθανο, επίσης, (ότ)αν ρωτηθούν, να απαντήσουν με τον τυπικό σερβικό τρόπο απάντησης, όταν Σέρβοι βρίσκονται στα δικαστήρια για οποιοδήποτε λόγο, (όπως γνωρίζουν και λένε μεταξύ τους σαν αστείο όσοι διαβάζουν συστηματικά καταθέσεις Σέρβων στο ΔΠΔΧΓ), τύπου «δεν συνέβη, δεν ήμουν εκεί, δεν γνωρίζω, δεν θυμάμαι» (με αυτή τη σειρά πάντα) κ.ο.κ., γι’ αυτό δεν θα ήταν άσχημη ιδέα να τους φρεσκάρουμε λίγο τη μνήμη. Σ’ αυτό το βίντεο του XYZ Contagion υπάρχουν πολλά πλάνα από το συγκεκριμένο γήπεδο: ‘Ποδοσφαιρικό γήπεδο στη Nova Kasaba, Srebrenica – Η ΕΕΦ τραβούσε φωτογραφίες εδώ, 13/07/1995’.

Μια συγκλονιστική δορυφορική φωτογραφία από το ποδοσφαιρικό γήπεδο στη Nova Kasaba, ακριβώς στις 14.00 της 13ης Ιουλίου 1995. Το πυκνό ορθογώνιο στη μέση της εικόνας δείχνει τους εκατοντάδες κρατούμενους να στοιβάζονται ενώ περιμένουν να εκτελεστούν. Στην ευρύτερη περιοχή, ακόμα ανακαλύπτονται μαζικοί τάφοι, αφού οι Σέρβοι ξέθαβαν τα πτώματα και τα έθαβαν ξανά αλλού, μακριά, μέχρι και στο Βελιγράδι βρέθηκαν υπολείμματα πτωμάτων από θύματα της Σρεμπρένιτσα. Εδώ σταμάτησαν οι Ελληνες της ΕΕΦ, συνοδεύοντας στις μετακινήσεις του τον διοικητή τους Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, και εδώ έπαιρναν φωτογραφίες, τις ίδιες στιγμές, σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στο ΔΠΔΧΓ, κατά τις οποίες αιχμάλωτοι Βόσνιοι Μουσουλμάνοι, γονατισμένοι και με δεμένα τα χέρια στην πλάτη, περίμεναν να εκτελεστούν. Θα τους ρωτήσει ποτέ κανένας τι ακριβώς συνέβη στο σφαγείο αυτό;;;
Για τους επόμενους 500 αιχμάλωτους μελλοθανάτους, ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του στρατού της Σερβοβοσνιακής Δημοκρατίας Petar Salapura διέταξε το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ να τακτοποιήσει το ζήτημα. Το σχετικό σήμα είχε υποκλαπεί στις 10.15 το πρωί της 13ης Ιουλίου 1995, και ήρθε στο φως σαν τεκμήριο στις δίκες της Χάγης.

Σελίδες 24 και 63 της σερβικής έκδοσης ή σελίδες 28 και 72 της αγγλικής έκδοσης. Από την έκθεση της οργάνωσης Humanitarian Law Center με τίτλο ‘Dossier The 10th Sabotage Detachment of the Main Staff of the Army of Republika Srpska’, έκδοση Humanitarian Law Center, Αύγουστος 2011. Ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του στρατού της Σερβοβοσνιακής Δημοκρατίας Petar Salapura διέταξε το 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ να τακτοποιήσει το ζήτημα των επόμενων 500 αιχμαλώτων στη Nova Kasaba. Το σχετικό σήμα είχε υποκλαπεί στις 10.15 το πρωί της 13ης Ιουλίου 1995: «During the ‘Krivaja 95’ operation, in the morning of 13 July 1995, Petar Salapura was at the football field in Nova Kasaba at a time when 500 Bosnian Muslim prisoners were also there. Those prisoners were executed the following day in the vicinity of Zvornik».
Στην κατάθεσή του στο Διεθνές Δικαστήριο, 18/04/2012, ο Αμερικανός ειδικός αξιωματικός Αντικατασκοπείας της National Security Agency (NSA) Richard Butler, ο οποίος εργαζόταν σαν εμπειρογνώμων αναλυτής στρατιωτικών πληροφοριών για το Γραφείο του Εισαγγελέα του ΔΠΔΧΓ τα έτη 1997-2003, είπε ότι, τις ημέρες των γεγονότων, ο αριθμός των κρατούμενων Μουσουλμάνων αυξανόταν δραματικά στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, και ανάμεσά τους, και στο ποδοσφαιρικό γήπεδο στην περιοχή Nova Kasaba, και ότι δεν υπήρχαν αρκετοί στρατιώτες για να προχωρήσουν οι Σερβοβόσνιοι στην εξόντωσή τους. Ετσι, ζήτησαν τη βοήθεια κάθε διαθέσιμης μονάδας, και φυσικά και της μονάδας των Παντούρεβιτς και Μπάγιαγκιτς, της Zvornik Brigade.
«According to the documents Butler examined, the numbers of captured Muslims were ‘increasing dramatically‘ in the Nova Kasaba, Konjevic Polje and Sandici areas, posing a major logistical problem for the VRS.
The witness said that on July 13, around 1.000 prisoners were taken to the Kravica warehouse and executed the same day. That same night, around 2.000 Muslim men were brought to Bratunac, with more on their way.
‘They outnumbered the VRS soldiers‘, Butler remarked, adding that during the night, thousands of detainees were brought to Nova Kasaba and Konjevic Polje.
The witness described the situation in the area where the VRS Zvornik brigade had jurisdiction, saying that the army ‘had to solve a problem of bringing enough people to kill all the prisoners‘.
Butler said that captured Bosniak men and boys were also killed in Pilica and Branjevo farm, and that the VRS was struggling to provide logistic support to remove the bodies.
He pointed at a document from the Zvornik brigade’s engineering unit, which indicated the kind of equipment needed for that task.
‘This shows that they [VRS units] were acting under the military control and were involved in the burials‘, Butler said».
Με απλά λόγια, ήταν τόσο μεγάλος ο αριθμός των αιχμαλώτων, και τόσο ταχύς ο ρυθμός συσσώρευσης των πτωμάτων που χρειαζόταν ενταφιασμό, ώστε ούτε οι Σέρβοι στρατιώτες έφταναν για να τους εκτελούν όλους με ικανοποιητικό ρυθμό, ούτε ο εξοπλισμός λ.χ. σε εκσκαπτικά μηχανήματα, ήταν αρκετός για να τους θάβουν όλους σχετικά σύντομα. Ετσι ο Παντούρεβιτς ζητούσε μπουλντόζες και φορτηγά, προφανώς και από τον υπεύθυνο για τα logistics Μπάγιαγκιτς, για να μπορέσει να κάνει τη δουλειά του ο άνθρωπος.

Σε αυτό το σημείο της Βοσνίας, στην περιοχή Nova Kasaba της Σρεμπρένιτσα, όπου ανακαλύπτονται ακόμα μαζικοί τάφοι, βρέθηκαν μαζί με τον διοικητή τους Ζβόνκο Μπάγιαγκιτς, και τραβούσαν φωτογραφίες οι Ελληνες εθελοντές, ακριβώς εκείνες τις ώρες της 13ης Ιουλίου 1995.
Κι ο επιτελάρχης Ασφαλείας Ljubisa Beara (‘chief of security in the army main staff’, ένας ακόμη από τους ‘7 της Σρεμπρένιτσα’, ισόβια κάθειρξη) βρισκόταν σε απόγνωση και παραπονιόταν στο στρατηγό Krstic (‘Krle’ ήταν το χαϊδευτικό του) σε άψογη μαφιόζικη φρασεολογία πως «δεν ήξερε τι να κάνει με τα 3.500 πακέτα που είχε να παραδώσει», όπως καταγράφηκε σε υποκλαπείσα συνομιλία:
Ljubisa Beara: «I don’t know what to do. I mean it, Krle. There are still 3,500 parcels that I have to distribute and I have no solution».
http://www.srebrenica-mappinggenocide.com/en/12/07-2/
Τελικά, ο Krle έστειλε στη Nova Kasaba μερικά καθάρματα ακόμη για να δώσουν ένα χεράκι στο 10ο Απόσπασμα Σαμποτάζ ώστε «να παραδοθούν τα 3.500 πακέτα», όμως, το ίδιο τεράστιο πρόβλημα είχε να αντιμετωπίσει και ο δεύτερος στην ιεραρχία μετά τον Παντούρεβιτς, ο ταγματάρχης και υποδιοικητής της Ταξιαρχίας Ζβόρνικ Dragan Obrenovic. Οπως κατέθεσε αργότερα:
«Jokic told me that we had a huge problem (in the Zvornik Brigade zone of responsibility) with the burials of those executed and the guarding of prisoners still to be executed. I asked who he had informed about this problem. He said that Popovic had instructed him not to make a record of the activities involving the killing operation or speak on the radio about it. I was aware that the killing operation was occurring. All the forces were engaged and there were no reserves».
http://www.srebrenica-mappinggenocide.com/en/12/06-1/
Παρατηρούμε και εδώ ότι οι έχοντες το γενικό πρόσταγμα πρόσεχαν πολύ. Δεν ήθελαν να αφήσουν πίσω τους τεκμήρια της δράσης τους. Απαγορευόταν οι γραπτές διαταγές ή άλλες καταχωρήσεις και οι συνομιλίες στον ασύρματο. Να φανταστείτε ότι υποχρέωναν -με την απειλή εκτέλεσης- ακόμη και τους οδηγούς φορτηγών να σκοτώνουν κι εκείνοι από ένα-δύο αιχμαλώτους, για να τους καταστήσουν έτσι συνένοχους και να διασφαλίσουν την σιωπή τους.
Υπήρχε πρόβλημα, λοιπόν. Πρόβλημα λειψανδρίας και πρόβλημα έλλειψης εκσκαπτικών μηχανημάτων. Ισως γι’ αυτό κάποιες εκατοντάδες από τους κρατούμενους τους έθαβαν ζωντανούς. Και ο Μπάγιαγκιτς, σαν επικεφαλής του τμήματος Εφοδιασμού-Μεταφορών δεν προλάβαινε να πηγαίνει πάνω-κάτω σε όλα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και να στέλνει οχήματα, στάγιερ, λεωφορεία, βαν, και κυρίως εκσκαπτικά μηχανήματα στα πεδία των εκτελέσεων.
Στα ταξίδια του αυτά, ο Μπάγιαγκιτς, συνοδευόταν από «κάποιους φίλους τους οποίους πήρε μαζί του απλά για να του κάνουν παρέα», όπως δήλωσε στο ΔΠΔΧΓ («they just kept me company»). Και έκαναν και μια στάση στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στην περιοχή Nova Kasaba.
Κρατήστε αυτή τη λεπτομέρεια, θα μας χρειαστεί σε λίγο.
Η παρουσία, λοιπόν, των άμεσων προϊσταμένων της ΕΕΦ Παντούρεβιτς, Obrenovic και Μπάγιαγκιτς και της μονάδας τους και η εμπλοκή τους σε όλη την διάρκεια της επιχείρησης κατάληψης της πόλης και της εξόντωσης του πληθυσμού είναι αδιαμφισβήτητη. Στις καταθέσεις του στο ΔΠΔΧΓ, ο Μπάγιαγκιτς μπορεί να ανακύκλωνε σαν απαντήσεις τις κλασικές σερβικές απαντήσεις στο ΔΠΔΧΓ, δηλαδή τα άπειρα «δεν συνέβη, δεν ήμουν εκεί, δεν γνωρίζω, δεν θυμάμαι» κ.ο.κ., όμως το Διεθνές Δικαστήριο είχε ήδη τεκμηριώσει την ενεργό συμμετοχή του Παντούρεβιτς ήδη από το 2001, κατά τη δίκη του Radislav Krstic. Για τον ρόλο του Παντούρεβιτς, του ανώτερου διοικητή των Ελλήνων χρυσαυγιτών της ΕΕΦ κατά την διάρκεια των γεγονότων, υπάρχουν πολλές αναφορές του και πολλές υποκλαπείσες συνομιλίες, όπου έγινε γνωστό ακόμη και το επιχειρησιακό του ψευδώνυμο ‘Palma 01’, όταν μιλούσε με τον Krstic στον ασύρματο.
Και φυσικά, ανάμεσα σε όλα τα άλλα, και η παραδοχή πως «σκότωσαν τους Τούρκους». Αν και οι συνομιλίες στον ασύρματο πάντα γίνονται συνθηματικά, κάποια στιγμή η έκφραση «αντιμετωπίζω την κατάσταση» χρειάζεται να συγκεκριμενοποιηθεί, κι έτσι ο Radislav Krstic κάνει την ευθεία ερώτηση «Τους σκοτώσατε τους Τούρκους εκεί πέρα;;;», για να λάβει την απάντηση από τον επιτελάρχη του Παντούρεβιτς πως «Ναι, το κάναμε»:

Από την ετυμηγορία εναντίον Radislav Krstic, 02/08/2001, σ. 159: «Τους σκοτώσατε τους Τούρκους εκεί πέρα;;;», «Βασικά, ναι, το κάναμε», και συμπληρώνει ο Παντούρεβιτς «Σήμερα όπου να ‘ναι, πιθανώς την τελειώνουμε τη δουλειά».
.
Ολη η δράση των Παντούρεβιτς, Obrenovic και Μπάγιαγκιτς και όλο το ιστορικό της συμμετοχής αυτών και της μονάδας τους υπάρχουν στην απόφαση του ΔΠΔΧΓ με τίτλο ‘Απόφαση για την υπόθεση του Radislav Krstic’ (International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia, Radislav Krstic Judgement, 21/08/2001), βλ. κεφάλαιο ‘A Plan to Execute the Bosnian Muslim Men of Srebrenica’, σσ. 27 κέ και κεφάλαιο ‘The Recall of Colonel Pandurevic and the Zvornik Brigade from Zepa’, σσ. 148 κέ., όπου προτιμότερο θα ήταν ο αναγνώστης να κάνει αναζήτηση με τους χαρακτήρες ‘Pandurevi’ και ‘Zvornik’ για να εντοπίσει τα σχετικά αποσπάσματα· [Σ.Σ. Σημαντική σημείωση: Στο γραφείο του Εισαγγελέα συμμετείχε και μια Ελληνίδα, η Μάγδα Καραγιαννάκη, όπως φαίνεται στην πρώτη σελίδα. Διόλου απίθανο, αν οι ελληνικές αρχές απευθυνθούν στο γραφείο της, να μπορέσει να τις βοηθήσει να κατανοήσουν τι ακριβώς συνέβη εκεί στη Nova Kasaba. Οπως ενδεχομένως θα μπορούσε να βοηθήσει και ένας ακόμη παράγοντας των δικών, ο Ελληνοαμερικανός Michael Karnavas, ο οποίος πρόσφατα εκλέχτηκε μέλος του αντίστοιχου Εφετείου του ανώτερου Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, εκείνου που εξετάζει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας σε ολόκληρο τον κόσμο].
Αξίζει να σημειωθεί. πάντως, ότι ο ίδιος ο Μλάντιτς επισκέφτηκε τα στρατόπεδα αυτά για να καθησυχάσει τους κρατούμενους. Εθεάθη συγκεκριμένα στις περιοχές Potocari, Bratunac, Nova Kasaba, Kravica, and Karakaj, λέγοντας τους ψέματα πως θα τους φερθούν σαν αιχμαλώτους πολέμου σύμφωνα με τη Συνθήκη της Γενεύης και πως θα τους ανταλλάξουν με Σέρβους αιχμάλωτους και πως δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα, «να μην ανησυχούν». Τα ίδια δήλωνε και στα τηλεοπτικά συνεργεία που τον ακολουθούσαν. Στο παρακάτω βίντεο τον βλέπουμε να δίνει την θεατρική του παράσταση, γι’ ακόμα μια φορά, καλώντας τους Μουσουλμάνους που ακόμα αντιστέκονταν να παραδώσουν τα όπλα, υποσχόμενος πως δεν θα πάθουν τίποτα. Περιστοιχίζεται, όπως πάντα, από τους σωματοφύλακες της προσωπικής του φρουράς, όπως ο χαρακτηριστικός με τα κόκκινα μαλλιά και τις φακίδες, ο ίδιος που φαίνεται και στην φωτογραφία της αρχής του άρθρου, που έβγαλαν μαζί οι Μήτκος, Ζβόνκο και Μλάντιτς, προφανώς την ίδια μέρα, αν κρίνουμε από τα αλεξίσφαιρα γιλέκα που φορούσαν οι σωματοφύλακες κατά την είσοδό τους στην πόλη (σκηνές από βίντεο εδώ, ‘Ratko Mladic, Evacuation Of The Srebrenica Refugees, 12 Ιουλίου 1995’).
Ο σωματοφύλακας του Μλάντιτς Pero Andric, στην κατάθεσή του στο ΔΠΔΧΓ τον Απρίλιο του 2015, είχε δηλώσει πως εκείνη τη μέρα πήγαιναν μαζί από χωράφι σε χωράφι κι από γήπεδο σε γήπεδο, σε όλα τα σημεία που κρατούνταν Βόσνιοι αιχμάλωτοι, κι ο Μλάντιτς τους έβγαζε λόγο. Φυσικά, πήγαν και στη Nova Kasaba.
http://www.justice-report.com/en/articles/witness-recalls-mladic-s-speech-to-srebrenica-captives
Σε άλλη περίπτωση, μακριά απ’ τις κάμερες, όταν επισκέφτηκε 1.000 κρατούμενους σε γυμναστήριο δημοτικού σχολείου στο χωριό Grbavci, ο Μλάντιτς ήταν πιο ειλικρινής μέσα στο ψεύδος του:
«Λοιπόν, η κυβέρνησή σας δεν σας θέλει, κι έτσι θα πρέπει ‘να σας φροντίσω’ εγώ».
Χωρίς αμφιβολία, λοιπόν, τις κρίσιμες μέρες 11 με 15 Ιουλίου 1995, ο Μλάντιτς βρισκόταν ακριβώς εκεί που βρισκόταν ο Μπάγιαγκιτς και η μονάδα των Ελλήνων ΕΕΦ, δηλαδή μεταξύ της Σρεμπρένιτσα, του αρχηγείου του Σώματος Στρατού Ντρίνα στη Vlasenica και των περιοχών Bratunac, Konjevic Polje, Potocari και Nova Kasaba. Ολα σε λίγα τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους, από την γη που ήταν γενέτειρα του Μπάγιαγκιτς.
Για τις 13 Ιουλίου, μάλιστα, υπάρχει και βίντεο, τραβηγμένο από τον δημοσιογράφο Zoran Petrovic, για να μην αναφέρουμε τις υποκλαπείσες συνομιλίες και τις φωτογραφίες των δορυφόρων:
«The Army of Republika Srpska took the largest number of prisoners on 13 July, along the Bratunac-Konjevic Polje road. It remains impossible to cite a precise figure, but witness statements describe the assembly points such as the field at Sandici, the agricultural warehouses in Kravica, the school in Konjevic Polje, the football field in Nova Kasaba, the village of Lolici and the village school of Luke. Several thousands of people were herded together in the field near Sandici and on the Nova Kasaba football pitch, where they were searched and put into smaller groups. In a video tape made by journalist Zoran Petrovic, a Serb soldier states that at least 3.000 to 4.000 men had given themselves up on the road. By the late afternoon of 13 July, the total had risen to some 6.000 according to the intercepted radio communication; the following day, Major Franken of Dutchbat was given the same figure by Colonel Radislav Jankovic of the Serb army. Many of the prisoners had been seen in the locations described by passing convoys taking the women and children to Kladanj by bus, while various aerial photographs have since provided evidence to confirm this version of events
One hour after the evacuation of the females from Potocari was completed, the Drina Corps staff diverted the buses to the areas in which the men were being held. Colonel Krsmanovic, who on 12 July had arranged the buses for the evacuation, ordered the 700 men in Sandici to be collected, and the soldiers guarding them made them throw their possessions on a large heap and hand over anything of value. During the afternoon, the group in Sandici was visited by Mladic who told them that they would come to no harm, that they would be treated as prisoners of war, that they would be exchanged for other prisoners and that their families had been escorted to Tuzla in safety. Some of these men were placed on the transport to Bratunac and other locations, while some were marched on foot to the warehouses in Kravica. The men gathered on the soccer ground at Nova Kasaba were forced to hand over their personal belongings. They too received a personal visit from Mladic during the afternoon of 13 July; on this occasion, he announced that the Bosnian authorities in Tuzla did not want the men and that they were therefore to be taken to other locations. The men in Nova Kasaba were loaded onto buses and trucks and were taken to Bratunac or the other locations».
– Πηγή: Wikipedia, λήμμα Srebrenica Massacre
Το να χάνει τη ζωή του με βίαιο τρόπο ένας άνθρωπος, είναι από μόνο του συγκλονιστικό γεγονός. Πόσο μάλλον όταν δολοφονούνται 7.000 ή 8.000 άνθρωποι, και μάλιστα από το χέρι των μέχρι χτες γειτόνων τους που τους συναντούν τώρα παντού ολόγυρα με το όπλο στο χέρι, έτοιμοι να κάνουν ακατανόμαστες πράξεις, σε μια σειρά από τοποθεσίες, σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, και σε τέτοια μαζική κλίμακα. Πολλά επεισόδια εξελίσσονταν συνεχώς, ταχύτατα και σε διαφορετικές σκηνές του εγκλήματος. Συνεπώς, είναι αδύνατο να γίνει ποτέ πλήρης περιγραφή όλων των δολοφονιών και όλων των βιαιοτήτων. Ωστόσο, ένα από τα συγκλονιστικότερα κείμενα επάνω στο θέμα, κατά τη γνώμη μας, είναι η έκθεση του Ολλανδικού Υπουργείου Αμυνας, από τον Ταξίαρχο (Brigadier General) Onno Van Der Wind, με τίτλο ‘Report based on the Debriefing on Srebrenica, DutchBat’, Οκτώβριος του 1995. Οπου ‘DutchBat‘ ίσον Dutch Battalion, δηλαδή Ολλανδικό Τάγμα, που ήταν ‘πολύ ολλανδικό’ και ‘καθόλου Τάγμα’, καθώς αποτελούνταν από άπειρους στρατιώτες από 50 διαφορετικές μονάδες, που φτιάχτηκε την τελευταία στιγμή. Για τις ανάγκες αυτού του απολογισμού, οι Ολλανδοί Κυανόκρανοι στρατιώτες κατέθεσαν τις μαρτυρίες τους για τις εκτελέσεις και για ό,τι άλλο είδαν εκείνες τις ημέρες. Ενα μικρό μόνο τμήμα από τον κατακλυσμό πτωμάτων εκείνων των ημερών, μπορούμε να δούμε υπό μορφή διαγραμμάτων, στις παρακάτω εικόνες από το Παράρτημα της έκθεσης:
- Από την έκθεση του Ολλανδικού Υπουργείου Αμυνας και του Ταξίαρχου Onno Van Der Wind, με τίτλο ‘Report based on the Debriefing on Srebrenica, DutchBat’, Οκτώβριος 1995. Διαγράμματα με μαρτυρίες από αυτόπτες μάρτυρες Ολλανδούς στρατιώτες του DutchBat. Οπου και να έριχναν το βλέμμα τους, το μόνο που έβλεπαν ήταν πτώματα, εκτελέσεις, προετοιμασία εκτελέσεων ή ταφές και μεταφορά των πτωμάτων.
- Από την έκθεση του Ολλανδικού Υπουργείου Αμυνας και του Ταξίαρχου Onno Van Der Wind, με τίτλο ‘Report based on the Debriefing on Srebrenica, DutchBat’, Οκτώβριος 1995. Διαγράμματα με μαρτυρίες από αυτόπτες μάρτυρες Ολλανδούς στρατιώτες του DutchBat. Οπου και να έριχναν το βλέμμα τους, το μόνο που έβλεπαν ήταν πτώματα, εκτελέσεις, προετοιμασία εκτελέσεων ή ταφές και μεταφορά των πτωμάτων.
- Από την έκθεση του Ολλανδικού Υπουργείου Αμυνας και του Ταξίαρχου Onno Van Der Wind, με τίτλο ‘Report based on the Debriefing on Srebrenica, DutchBat’, Οκτώβριος 1995. Διαγράμματα με μαρτυρίες από αυτόπτες μάρτυρες Ολλανδούς στρατιώτες του DutchBat. Οπου και να έριχναν το βλέμμα τους, το μόνο που έβλεπαν ήταν πτώματα, εκτελέσεις, προετοιμασία εκτελέσεων ή ταφές και μεταφορά των πτωμάτων.
- Από την έκθεση του Ολλανδικού Υπουργείου Αμυνας και του Ταξίαρχου Onno Van Der Wind, με τίτλο ‘Report based on the Debriefing on Srebrenica, DutchBat’, Οκτώβριος 1995. Διαγράμματα με μαρτυρίες από αυτόπτες μάρτυρες Ολλανδούς στρατιώτες του DutchBat. Οπου και να έριχναν το βλέμμα τους, το μόνο που έβλεπαν ήταν πτώματα, εκτελέσεις, προετοιμασία εκτελέσεων ή ταφές και μεταφορά των πτωμάτων.