Οι “Εικόνες Κατοχής” του Βάσου Μαθιόπουλου, και το έγκλημα πολέμου με τις εκτελέσεις αμάχων στο χωριό Κοντομαρί Χανίων τον Ιούνιο του 1941
Πρόκειται για ένα βιβλίο/λεύκωμα με φωτογραφίες, ένα βιβλίο ορόσημο στο πεδίο της ιστοριογραφίας για την Κατοχή, που όταν πρωτοκυκλοφόρησε το 1980 στην Ελλάδα, από τις εκδόσεις ‘Μετόπη’, σημειώθηκε μια πραγματική έκρηξη.
Ο δημοσιογράφος, συγγραφέας και ερευνητής Βάσος Π. Μαθιόπουλος, ανταποκριτής ελληνικών ΜΜΕ (‘Βήμα’ και ‘Νέα’) στη Δυτική Ευρώπη, κατόρθωσε να αποκτήσει αρκετές σειρές φωτογραφιών από την περίοδο της γερμανικής Κατοχής στην Ελλάδα, από τα κρατικά Ομοσπονδιακά Αρχεία της Δυτικής Γερμανίας, τα BundesArchiv. Κάποιες από τις φωτογραφίες αυτές δημοσιεύτηκαν αρχικά στπ περιοδικό ‘Ταχυδρόμος‘, το 1980, και ήταν η πρώτη φορά που ο κόσμος μπορούσε να δει τι ακριβώς ήταν τα διαβόητα Τάγματα Ασφαλείας, και πως ήταν οι οπλίτες και οι αξιωματικοί τους, οι περιβόητοι Ράλληδες, αλλά και τι είδους επιχειρήσεις έκαναν, πάντοτε μαζί με τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Το βιβλίο είχε τίτλο ‘Εικόνες Κατοχής‘ και υπότιτλο ‘Φωτογραφικές μαρτυρίες από τα γερμανικά αρχεία για την ηρωική αντίσταση του ελληνκού λαού‘.
Για πρώτη φορά, έβλεπε το κοινό την σκηνή ενός εφήβου, του Βλάσση Αποστολάρη, κρεμασμένου σε ένα δέντρο σε κεντρικό δρόμο των Αμπελοκήπων της Αθήνας ή την σκηνή ενός άλλου νεαρού, σχεδόν παιδιού, επίσης να κρέμεται από ένα δέντρο νεκρός, και δίπλα του ο γερμανοτσολιάς να χαμογελάει στον φακό. Για πρώτη φορά, είδαν οι αναγνώστες τον διαβόητο Συνταγματάρχη Γεώργιο Πούλο και την συμμορία του, μαζί με Γερμανούς αξιωματικούς και οπλίτες, ασφαλώς, και από κοντά και ο παπάς του ΕΕΣ ή ‘Poulos Verband‘, και είδαν φωτογραφία του Πούλου να βγάζει λόγο «εναντίον του μπολσεβικισμού» σε ένα χωριό της Δυτικής Μακεδονίας, μάλλον στον Πελαργό.
Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν άμεση. Πολλοί έγραψαν στον ΔΟΛ και στον κ. Μαθιόπουλο για να δώσουν παραπάνω πληροφορίες για τις φωτογραφίες αυτές, μιας και στα αρχικά φιλμ δεν υπήρχαν λεζάντες ή άλλες πληροφορίες. Οι μόνες πληροφορίες ήταν η χρονολογία που πάρθηκαν οι φωτογραφίες (οι περισσότερες στο 1943 και κάποιες στο 1944) και το όνομα του φωτογράφου κάποιων από τις σειρές φωτογραφιών, κάποιος Μίλερ που υπηρετούσε στα Ες-Ες.
Ομως, με τη βοήθεια των απλών αναγνωστών, τα πράγματα γίνονταν ξεκάθαρα, τα πρόσωπα αποκτούσαν όνομα, και οι άθλιες βαρβαρότητες των ταγματαλητών ξεδιπλώνονταν μπροστά στα μάτια του ανυποψίαστου, έως τότε, αναγνωστικού κοινού.
Το ολοκαύτωμα στο χωριό Κοντομαρί Χανίων, καρέ-καρέ.
Δύο από τα συνολικά 12 υποκεφάλαια του βιβλίου έχουν τίτλο ‘Η εκτέλεση ενός χωριού, Μέρος Α’: Μαζεύουν τους ομήρους‘ και ‘Η εκτέλεση ενός χωριού, Μέρος Β’: Το φιλμ του τουφεκισμού‘. Πρόκειται για την ομαδική εκτέλεση των κατοίκων του χωριού Κοντομαρί Χανίων, στις 2 Ιουνίου 1941, σε αντίποινα, ουσιαστικά γιατί ο κρητικός λαός αντιστάθηκε στη Μάχη της Κρήτης, και οι επίλεκτοι αλεξιπτωτιστές του Χίτλερ είχαν τόσες απώλειες, ώστε δεν επαναλήφθηκε από τον Αξονα παρόμοιο εγχείρημα, δηλαδή της κατάληψης ενός τόπου μέσω αλεξιπτωτιστών.
Αυτές τις φωτογραφίες, τις οποίες τράβηξε ο Franz-Peter Weixler μπορείτε να δείτε στο κείμενο που ακολουθεί, στο τέλος της ανάρτησης. Πρόκειται για την καταγραφή αυτής της βαρβαρότητας, κυριολεκτικά καρέ-καρέ. Από την στιγμή που οι ντροπιασμένοι και διψασμένοι για εκδίκηση Ναζί μπαίνουν στο χωριό, μέχρι τη ‘χαριστική βολή‘ και το σκάψιμο των τάφων.
Δεν χρειάζονται σχόλια, οι εικόνες μιλάνε από μόνες τους.
Λίγα λόγια ακόμη για το βιβλίο.
Το βιβλίο εξαντλήθηκε αμέσως και κυκλοφόρησε και δεύτερη έκδοση, παρά το γεγονός της σχετικά υψηλής τιμής του, μιας που επρόκειτο για ιδιαιτέρως προσεγμένης έκδοσης, σχεδόν 300 σελίδων σε πολύ μεγάλο σχήμα (όσο μια εφημερίδα ταμπλόιντ, ίσως λίγο μεγαλύτερο). Εγινε ακόμη και σχετική συζήτηση στη Βουλή.
Η επόμενη έκδοση του βιβλίου έγινε το 1990 από τις εκδόσεις ‘Ερμής’, με διαφορετικό εξώφυλλο.
Και ερχόμαστε στο 2006, οπόταν η εμπορική διεύθυνση του ΔΟΛ αποφασίζει να αξιοποιήσει εμπορικά το υλικό αυτό ξανά, αλλά με έναν τρόπο που κανονικά θα έπρεπε να τους προκαλεί ντροπή.
Αρχικά το βιβλίο ‘μίκρυνε’ πολύ, σχεδόν στο μισό, και συνεπώς οι φωτογραφίες δεν φαίνονται καλά στο μάτι και ‘χάνουν’ πολύ.
Κατόπιν έκοψαν πάρα πολλά από τα συνοδευτικά κείμενα, τόσο από τα κείμενα του Βάσου Μαθιόπουλου, όσο και από τα κείμενα με τις επιστολές, παρατηρήσεις κ.ο.κ που είχαν δημοσιευτεί στις επόμενες εκδόσεις του βιβλίου.
Αυτή η απελπιστικά φτωχή έκδοση του βιβλίου τιμάται 10,00 ευρώα από τα γραφεία του ΔΟΛ.
Ομως, και αυτό είναι σημαντικό, χωρίς καμία εξήγηση απάλειψαν από το βιβλίο τα σημεία εκείνα που είχαν να κάνουν με το πιο ενδιαφέρον ίσως τμήμα του βιβλίου, τα Τάγματα Ασφαλείας. Εξαφάνισαν το σχετικό κεφάλαιο, μαζί με τα κείμενα, ασφαλώς, ενώ κάποιες πολύ λίγες φωτογραφίες τις έβαλαν σε άσχετα κεφάλαια, και μάλιστα σε μέγεθος γραμματόσημου. Ο ίδιος ο συγγραφέας δήλωσε άγνοια για όλα αυτά, ότι όλα δηλαδή έγιναν χωρίς να τον ενημερώσουν, και μάλιστα την στιγμή που ετοίμαζε κάποια κείμενα, μια πολυσέλιδη αναδρομή του συγγραφέα στις ιστοριογραφικές επεξεργασίες της τελευταίας εικοσιπενταετίας, τα οποία προορίζονταν για την 4η έκδοση του βιβλίου, που μέχρι αυτήν την στιγμή (Φεβρουάριος 2011) δεν έχει πραγματοποιηθεί.
Το εξώφυλλο από την απελπιστική φτωχή και λογοκριμένη έκδοση του ΔΟΛ, του 2006, μια έκδοση που καλό είναι να αποφεύγουμε.
Με το θέμα ασχολήθηκε ο ‘Ιός‘ σε ένα κείμενό του με τίτλο ‘Η νέα γραμμή Μεταξά’ (‘Ελευθεροτυπία’, 11 Νοεμβρίου 2006), στο οποίο κείμενο επισημαίνονται διάφορες άλλες περιπτώσεις, ας πούμε, ‘τακτοποιημένων ιστορικών αναφορών’.
Το σχετικό τμήμα από την έρευνα του ‘Ιού’,
«Οι λογοκριμένες φωτογραφίες
Ο λόγος για τη μεταχείριση που επιφυλάχθηκε στο ιστορικό λεύκωμα «Εικόνες Κατοχής», με φωτογραφίες της περιόδου 1941-44 που ανακάλυψε στα γερμανικά αρχεία ο γνωστός δημοσιογράφος και συγγραφέας Βάσος Μαθιόπουλος. Η πρώτη δημοσίευση αυτού του υλικού είχε γίνει το 1980 σε συνέχειες στο περιοδικό «Ταχυδρόμος». Ακολούθησε το Μάιο της ίδιας χρονιάς η έκδοσή του σε βιβλίο με ίδιο κασέ από τις εκδόσεις «Μετόπη». Ταυτόχρονα παρουσιάστηκε σε εκθέσεις κι εκδηλώσεις στην Αθήνα, τα Χανιά, το Ηράκλειο, το Βόλο και τη Σουηδία. Το 1990 το βιβλίο επανεκδόθηκε από τις εκδόσεις «Ερμής».
Με τον ίδιο ακριβώς τίτλο αλλά κάπως διαφορετική σελιδοποίηση οι «Εικόνες Κατοχής» διανεμήθηκαν το περασμένο Σάββατο από τα «Νέα» στην τέταρτη (και μαζικότερη, υποθέτουμε) επανέκδοσή τους. Μόνο που, τούτη τη φορά, το αόρατο ψαλίδι της λογοκρισίας έκανε το θαύμα του, εξαφανίζοντας (χωρίς την παραμικρή προειδοποίηση προς τον αναγνώστη) ακριβώς εκείνο το τμήμα του βιβλίου που είχε προκαλέσει αίσθηση το 1980!
Πρόκειται για το 12ο (και τελευταίο) κεφάλαιο της έκδοσης του 1980/1990, με τίτλο «Μια μέρα του 1944» και αντικείμενο τη δράση των ταγματασφαλιτών στο πλευρό της Βέρμαχτ (σ. 235-53). Το κεφάλαιο αυτό περιελάμβανε 27 συνολικά φωτογραφίες, οι 18 απ’ τις οποίες είχαν τραβηχτεί κατά τη διάρκεια μιας εκκαθαριστικής επιχείρησης («μπλόκο») στον Κάλαμο Αττικής, το Μάρτιο του 1944: περικύκλωση του χωριού, έρευνες στα σπίτια, συγκέντρωση των ανδρών στην πλατεία, ανακρίσεις των συλληφθέντων. Τέσσερις άλλες φωτογραφίες είχαν θέμα τον απαγχονισμό πέντε Αθηναίων από τους ταγματασφαλίτες στα Ιλίσια, το πρωί της 5ης Απριλίου 1944, σε μια τυπική επιχείρηση «αντιποίνων» της εποχής – ανάμεσά τους και η γνωστή φωτογραφία του γερμανοτσολιά που ποζάρει χαμογελαστός στο φακό, δίπλα στο αιωρούμενο πτώμα ενός από τα θύματά του. Οι υπόλοιπες φωτογραφίες απεικονίζουν τον συνταγματάρχη Πούλο να βγάζει λόγο σε χωριό της Κοζάνης κάτω από τη χιτλερική σημαία, έναν ένοπλο «εθελοντή» (με περιβραχιόνιο που συνδυάζει τη γαλανόλευκη, το σήμα της νίκης και τη σβάστικα), καθώς και στιγμές από τη συνεργασία των ταγματασφαλιτών με τους γερμανούς αξιωματικούς συνδέσμους τους. Τις φωτογραφίες συνοδεύει, όπως και στα υπόλοιπα κεφάλαια, ένα τρισέλιδο κείμενο του Βάσου Μαθιόπουλου σχετικό με τους λόγους δημιουργίας και το ρόλο των Ταγμάτων Ασφαλείας.
Οταν κυκλοφόρησε το βιβλίο, το κεφάλαιο αυτό ήταν που έκανε τη μεγαλύτερη αίσθηση. Γι’ αυτό, άλλωστε, είχε επιλεγεί -σαν «κράχτης»- ως το πρώτο δημοσίευμα της σειράς του «Ταχυδρόμου». Εκείνη την εποχή οι ταγματασφαλίτες αναγνωρίζονταν ακόμη σαν… αντιστασιακοί με βάση το χουντικό Ν.Δ. 179/69 – διάταγμα που οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις του Κωνταντίνου Καραμανλή (του παλαιότερου) και του Γεωργίου Ράλλη (γιου του κατοχικού πρωθυπουργού και ιδρυτή των Ταγμάτων Ασφαλείας) αρνούνταν πεισματικά να καταργήσουν.
Η σκανδαλώδης αυτή προνομιακή μεταχείριση των ένοπλων συνεργατών του κατακτητή αποτελούσε ένα από τα κλασικά επιχειρήματα με τα οποία η αντιπολίτευση της εποχής (από την Ενωση Κέντρου ώς την κομμουνιστική αριστερά) και η λεγόμενη τότε «φωτισμένη δεξιά» (με κύριο εκφραστή τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο) διεκδικούσαν την αναγνώριση (και) της εαμικής αντίστασης από την Πολιτεία.
Στη δεδομένη συγκυρία, οι επίμαχες φωτογραφίες λειτούργησαν ως ένα πρόσθετο -κι αδιάψευστο- τεκμήριο, όπως διαπιστώνουμε και από την σχετική συζήτηση στη Βουλή: «Πρόσφατα δημοσιεύθηκαν στον “Ταχυδρόμο” ανατριχιαστικές φωτογραφίες ανθρώπων που φαίνονται Ελληνες, με ελληνική στολή ή γερμανική στολή, να συλλαμβάνουν άλλους συνέλληνες ή να τους υποδεικνύουν στους Γερμανούς», διαβάζουμε λ.χ. σε ομιλία του Γιάννη Αλευρά, κατά τη συζήτηση επερώτησης του ΠΑΣΟΚ (14.4.1980). «Και ακόμα φωτογραφίες με φρικιαστικές κρεμάλες πατριωτών Ελλήνων, που υπήρξαν θύματα των ταγματασφαλιτών και των απάτριδων, τους οποίους η ελληνική Πολιτεία αναγνώρισε σαν πατριώτες και σαν εθνικώς αντισταθέντες πολίτες. Απεναντίας, εκείνους που πολέμησαν τους Γερμανούς και έκαναν πραγματικά Εθνική Αντίσταση η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας τούς αρνείται όχι μόνο την αναγνώριση, αλλά τους βάζει στην κοινή περιφρόνηση με την όλη στάση, τη διαγωγή και τη συμπεριφορά της». (Δύο βδομάδες νωρίτερα, τα ΜΑΤ είχαν τσακίσει στο ξύλο τους αντιστασιακούς που επιχειρούσαν να παρελάσουν στον εορτασμό της 25ης Μαρτίου).
Κι όμως, αυτά ακριβώς τα ντοκουμέντα που χάρισαν στις «Εικόνες Κατοχής» τη φήμη τους κόπηκαν από την τωρινή έκδοση των «Νέων». Ενώ στα υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου η νέα σελιδοποίηση συνοδεύθηκε από λελογισμένη περικοπή (συνήθως ομοειδών) φωτογραφιών, το κεφάλαιο «Μια μέρα του 1944» εξαφανίστηκε ολοσχερώς – τόσο το συνοδευτικό κείμενο του Βάσου Μαθιόπουλου όσο και 21 από τις 27 φωτογραφίες (77,8%). Μόλις 6 φωτογραφίες, οι πιο ανώδυνες, διασκορπίστηκαν σε μέγεθος γραμματοσήμου σε διάφορα μέρη του βιβλίου, ως ξεκάρφωτη εικονογράφηση άσχετων κειμένων. Μια από τις έξι αφορά τους απαγχονισμούς των Ιλισίων, η λεζάντα όμως δεν αναφέρει το παραμικρό για ταγματασφαλίτες…
Η λογοκριτική φύση αυτής της επιλογής είναι προφανέστατη, αν λάβουμε υπόψη ότι οι κομμένοι ταγματασφαλίτες -ενός μόνο από τα 12 κεφάλαια- αντιπροσωπεύουν το 45,7% των συνολικών περικοπών (21 από τις 46 φωτογραφίες που κόπηκαν από αρχικό σύνολο 245). Εξίσου επιλεκτικές φαίνεται πως υπήρξαν, άλλωστε, και οι σημαντικότερες απ’ τις υπόλοιπες περικοπές: το μόνο κεφάλαιο που περικόπηκε πάνω από το μέσο όρο είναι αυτό που απαθανατίζει την υπογραφή της συνθηκολόγησης απ’ τον Τσολάκογλου (6 από τις 17 φωτογραφίες, ή 35,3%), ενώ από τις μικρότερες φωτογραφικές ενότητες η μόνη που εξαφανίστηκε πλήρως στη νέα έκδοση αφορά το προσκύνημα του αρχηγού των SS και της Γκεστάπο, Χάινριχ Χίμλερ, στην Ακρόπολη (σ. 88-89 της έκδοσης του 1990). Αντίθετα, μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές απώλειες υπέστησαν τα κεφάλαια τα σχετικά με το Ρούπελ (κεφ. 2), την είσοδο της Βέρμαχτ στην Πελοπόννησο (κεφ. 6), τη μάχη της Κρήτης (κεφ. 7) ή το συγκλονιστικό ντοκουμέντο της εκτέλεσης 25 κατοίκων του χωριού Κοντομάρι από τους γερμανούς αλεξιπτωτιστές (κεφ. 10-11). Το τελικό προϊόν είναι έτσι «εθνικά ορθό» και προπαντός ξαλαφρωμένο από τα φωτογραφικά πειστήρια της ένοπλης συνεργασίας και της ιδεολογικής διαπλοκής ενός τμήματος της κατοχικής ελληνικής κοινωνίας με τους χιτλερικούς κατακτητές.
Ο ανυποψίαστος αναγνώστης που ξεφυλλίζει το βιβλίο, έχοντας ακούσει κάτι από το θρύλο του, ουδόλως πληροφορείται αυτές τις αλλαγές. Απεναντίας, διαβεβαιώνεται για την αυθεντικότητα της αναπαραγωγής του μέσω μιας «σημείωσης», σύμφωνα με την οποία «”Τα Νέα” δημοσιεύουν τις λεζάντες και τα κείμενα του συγγραφέα όπως ακριβώς γράφτηκαν στην έκδοση του 1980» (σ. 7). Αναφορά στις περικοπές δεν υπάρχει ούτε στο μοναδικό νέο κείμενο, τον σύντομο πρόλογο που έγραψε γι’ αυτή την έκδοση ο Βάσος Μαθιόπουλος.
Επικοινωνήσαμε τηλεφωνικά με το συγγραφέα, ζητώντας να πληροφορηθούμε τα κριτήρια αυτού του ακρωτηριασμού της ιστορικής έκδοσης. Μας διαβεβαίωσε ότι ο ίδιος δεν είχε την παραμικρή ανάμειξη σ’ αυτή την επιλογή κι ότι απλώς συναίνεσε στη συμφωνία του εκδότη του με τα «Νέα» για διανομή μιας συμπτυγμένης εκδοχής του αρχικού βιβλίου. Η αυθεντική μορφή των «Εικόνων Κατοχής», μας τόνισε, θα ξανακυκλοφορήσει στα τέλη Νοεμβρίου από τον «Ερμή», με 12σέλιδη καινούρια εισαγωγή του ίδιου. Σχετική αναφορά σ’ αυτή την «ετοιμαζόμενη τέταρτη έκδοση» υπάρχει και στον σύντομο πρόλογό του.
Εκεί ο Βάσος Μαθιόπουλος επισημαίνει ότι «ο χρόνος που πέρασε [από τη συγγραφή του βιβλίου] επιτρέπει, με τις σημαντικές έρευνες που μεσολάβησαν εδώ και στο εξωτερικό και τις μελέτες Ελλήνων και ξένων ερευνητών, μια βαθμιαία κριτική θεώρηση της δέσμης των φαινομένων που αποτελούν τον κορμό της Εθνικής Αντίστασης». Προσωπική του δε εκτίμηση για το εν λόγω φωτογραφικό υλικό είναι ότι «αποτελεί ουσιαστική συμβολή στην τεκμηρίωση συγκεκριμένων στόχων, ορισμένης χρονικής στιγμής σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας».
Ακολουθεί καρέ-καρέ, το έγκλημα πολέμου με τις εκτελέσεις αμάχων στο Κοντομαρί Χανίων, στις 2 Ιουνίου του 1941.
Αφού διαβάσετε το αρχείο αυτό, μην ξεχάσετε να περιηγηθείτε στο ‘Δίκτυο μαρτυρικών πόλεων και χωριών Ελλάδας’.
Οι φωτογραφίες μαζί με ένα συνοδευτικό κείμενο:
Γερμανικό Ομοσπονδιακό Αρχείο BundesArchive & Franz-Peter Weixler, Kοντομαρί Χανίων, 02 Ιουνίου 1941
[scribd id=48567824 key=key-2lar0qatouj4hm266oco mode=list]
ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ: Εκτελέσεις και απαγχονισμοί από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Ορισμένες φωτογραφίες ενδέχεται να μην προέρχονται από την Ελλάδα. Για περιγραφές και χρονολογίες, κάντε κλικ, θα βοηθήσουν οι τίτλοι των αρχείων (όχι επιμελημένες λεζάντες, λόγω έλλειψης χρόνου κυρίως, αλλά το νόημα βγαίνει).
Δείτε επίσης παλαιότερα άρθρα με θέμα ‘Κατοχή‘ και ‘Εθνική Αντίσταση‘, και με θέμα ‘Τάγματα Ασφαλείας‘ και ‘Δωσίλογοι‘
# Μετά 69 χρόνια, η μοναδική ανφάς χαμένη φωτογραφία με το κομμένο κεφάλι του Αρη Βελουχιώτη από τον φανοστάτη της πλατείας στα Τρίκαλα + Βιβλιογραφία
http://xyzcontagion.wordpress.com/2014/02/17/
# Μιχάλης Νικολινάκος – Ο σεμνός ζεν πρεμιέ και αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, από το μπλόκο της Κοκκινιάς στη μεγάλη οθόνη
http://xyzcontagion.wordpress.com/2013/08/18/nikolinakos/
# Μια στιγμή απόλυτου κακού και μια στιγμή απόλυτου καλού, απ’ τα χρόνια της Κατοχής + Συν η αποκάλυψη ενός μαγικού μυστικού: Ποιο είναι το απόλυτο αντικαταθλιπτικό;;;
http://xyzcontagion.wordpress.com/2014/05/04/katoxi-apolyto-kalo-kako/
# Οι δωσίλογοι δημοσιογράφοι της Θεσσαλονίκης – 1942: «Αρκετά εβραϊκά όντα έμειναν στον τόπο» – 1943: «Αι ελληνικαί γεννεαί θα εορτάσουν όταν αποκαθαρθή η γάγγραινα με τους κίτρινους αστέρας» (Από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ελλάδας, το “Μαύρο Σάββατο” της 11ης Ιουλίου 1942)
http://xyzcontagion.wordpress.com/2015/01/13/mavro-sabbato/
# Η ιστορία του αρχιφύλακα Γεώργιου Μιχαλολιάκου: Πρόδωσε το ΕΑΜ για να πάει στα Τάγματα Ασφαλείας, μένοντας πιστός στον όρκο του προς τον Χίτλερ μέχρι το τέλος
# «Με πιάσανε τα ΕΣ-ΕΣ αλλά εγώ τους γράφω στ’ αρχίδια μου» – Ή μια απάντηση στα ακροδεξιά μυθεύματα πως δήθεν «οι γερμανικές απώλειες από την Εθνική Αντίσταση ήταν μόνο 376 Γερμανοί νεκροί»
# Πλαστές ταυτότητες που έσωσαν ζωές, στην κατεχόμενη Αθήνα (Συνεργασία του ιστολογίου μας με τα “Ενθέματα” της κυριακάτικης “Αυγής”, 2012-01-29)
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/01/29/synergasia-me-enthemata-ebraioi-athinas/
# Συνεργασία του ιστολογίου μας με τα “Ενθέματα” της κυριακάτικης “Αυγής” – Το πρώτο σημείωμα για την άγνωστη εφημερίδα “Η Ελλάς” των Δεκεμβριανών
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/12/04/2011-12-04-synergasia-me-enthemata-ellas/
# Ντοκουμέντο: Εφημερίδα “Η Ελλάς”, η επίσημη κυβερνητική εφημερίδα των Δεκεμβριανών του 1944 – Ολα και τα 46 φύλλα
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/08/16/efimerida-ellas/
# Η έκλυσις των ηθών και η ανηθικότητα των μπολσεβίκων – Συκοφαντίες κατά των ΕΠΟΝιτισσών
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/03/14/eklysis-ton-h8on-ton-mpolsebikon/
# Ποδόσφαιρο στον Πόλεμο, στην Κατοχή και στον Εμφύλιο
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/04/12/podosfairo-polemos-katoxi-emfylios/
# Ποιοι πρωτοτύπησαν στις κιτς τελετές-φιέστες στις Θερμοπύλες με τις περικεφαλαίες, τις δάδες, τις «εξελιγμένες σβάστικες» (μαίανδρους) και την “κρυπτεία” του Κασιδιάρη;;; Οι χιτλερόψυχοι της Χρυσής Αυγής ή οι φυσικοί τους πρόγονοι της Βέρμαχτ το 1941;;; – Φωτογραφίες
# Ελληνες τσιγγάνοι στην Εθνική Αντίσταση και στα χρόνια της κατοχής
https://xyzcontagion.com/2011/01/23/
# Οι μαρτυρίες – Ελληνες τσιγγάνοι στην Εθνική Αντίσταση και στα χρόνια της κατοχής
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/02/14/oi-martyries-ellines-tsigganoi/
# Μωυσής Μιχαήλ Μπουρλάς (1918-2011) – “Ελληνας, Εβραίος και αριστερός”, ο “Βύρων” του ΕΛΑΣ
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/03/19/moysis-mpourlas-1918-2011/
# Ενα βιβλίο για τη Ρόζα Ιμβριώτη και το πρώτο Πανελλαδικό Συνέδριο Γυναικών το 1946
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/03/18/ena-biblio-gia-ti-roza-imbrioti/
# Ενα αθησαύριστο ποίημα του Γιώργου Κοτζιούλα από το αναγνωστικό “Τα Αετόπουλα” για την Γ’ και Δ’ τάξη (“του βουνού”), 1944
http://xyzcontagion.wordpress.com/2013/03/19/kotzioulas-ellinopoula/
# Δύο φωτογραφίες, Θεσσαλονίκη, 1947 – Η στιγμή της εκτέλεσης αριστερών καταδικασθέντων εις θάνατον
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/06/27/dyo-fotografies-thessaloniki-1947-ektelesi/
# Ποδοσφαιρικοί αγώνες «προς ενίσχυσιν και υπέρ των συμμοριοπλήκτων», Φθινόπωρο του 1949
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/04/15/symmoriopliktoi-olympiakos-aris/
# Πότε και από ποιους διακινήθηκε για πρώτη φορά η φήμη πως ο Αρης Βελουχιώτης ήταν ομοφυλόφιλος
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/06/16/proti-fora-fimi-aris-velouxiotis-omofylofilos/
# Είπε ποτέ κακό λόγο για το ΚΚΕ ο Νίκος Πλουμπίδης;;; + Βιβλιογραφία
http://xyzcontagion.wordpress.com/2013/10/11/ploumpidis-bibliografia/
# Σπάνιες φωτογραφίες από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τη ναζιστική Κατοχή, 30 Οκτωβρίου 1944
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/10/30/spanies-foto-uessaloniki-apelef8erosi/
# Πως βγήκε το σύνθημα “ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Μελιγαλάς”
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/08/23/synthima-eam-elas-meligalas/
# Ιάσονας Χανδρινός – «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Πολυτεχνείο», «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Μελιγαλάς»: Το ΕΑΜ στην πολιτική μνήμη και συνθηματολογία (άρθρο στον “Δρόμο της Αριστεράς” 2011-09-17) και μια παραπομπή στο ιστολόγιό μας
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/09/17/iasonas-xandrinos-eam-elas-meligalas/
# Οι κινηματογραφιστές του ΕΛΑΣ – Ολα τα φιλμ-ντοκουμέντα
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/03/24/kinimatografistes-elas/
# Τελικά υπάρχουν δύο ταινίες για “την αλήθεια για τα παιδιά της Ελλάδας” στον Εμφύλιο!
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/02/18/telika-yparxoun-dyo-tainies/
# Αρχειακό υλικό – Αιχμάλωτοι του ΔΣΕ σε στρατόπεδο συγκέντρωσης του Εθνικού Στρατού
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/03/06/arxeiako-yliko-aixmalotoi-tou-dse/
# Αγνωστο σπάνιο φιλμ από τις μέρες της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς, Οκτώβριος 1944
Αγνωστο σπάνιο φιλμ από τις μέρες της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς, Οκτώβριος 1944
# Από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ελλάδας, Ιωάννινα, 25 Μαρτίου 1944, όλη η σειρά των 19 φωτογραφιών
http://xyzcontagion.wordpress.com/2013/05/25/ioannina-ebraioi/
# Το δελτίο προγραφών και καταγγελιών με τους στοχοποιημένους από την ΟΠΛΑ προδότες – Η “κόκκινη βία” [*] της εφημερίδας “Κατηγορώ”, έκδοση της ΚΟΑ του ΚΚΕ, Αθήνα, 1944
http://xyzcontagion.wordpress.com/2013/06/03/deltio-prografon-opla-katigoro/
# Συζήτηση για τα γεγονότα στο Μελιγαλά το 1944, και περί “μαύρης βίας” VS “κόκκινης βίας”
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/09/20/syzitisi-meligalas-athens-voice/
# Τέσσερα συν ένα επίκαιρα αποκαλυπτικά εκλογικά κουίζ: Ο υπερ”πατριώτης” βουλευτής που καλεί ξένο στρατό + Το ζεύγος νεοδημοκρατών που ηράσθησαν εντός της ΕΠΕΝ + Ο βασιλικός φίλος των Γλύξμπουργκ περιφερειάρχης + Ο δημοσιογράφος που βοήθησε το δικαστήριο της 17Ν + Το χειρότερο είδος ταγματασφαλήτη
http://xyzcontagion.wordpress.com/2014/05/27/tessera-syn-ena-quiz/
# Μια μικρή περιήγηση στο περιβόλι των ΜεταΑναθεωρητών του Φερόμενου και Λεγόμενου ΝΕου Κύματος (aka ρεύμα Καλύβα-Μαραντζίδη)
http://xyzcontagion.wordpress.com/2013/07/11/neo-kyma-maflenek-kondylia/
# Απάντηση στο κουίζ: “Γιατί την 7η Απριλίου 1941 οι Αθηναίοι βγήκαν στους δρόμους με τουρκικές σημαίες;;;” + 2 σκίτσα εποχής
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/11/28/quiz-1941-a8inaioi-me-tourkikes-simaies/
# Ντοκιμαντέρ – Η άγνωστη εξέγερση των Ελλήνων Εβραίων στο Αουσβιτς τον Οκτώβριο του 1944
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/05/12/ntokimanter-agnosti-eksegersi-ellines-ebraioi/
# Οι “Εικόνες Κατοχής” του Βάσου Μαθιόπουλου, και το ολοκαύτωμα στο χωριό Κοντομαρί Χανίων τον Ιούνιο του 1941
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/02/11/oi-eikones-katoxis-tou-basou-mathiopoulou/
# Επιστολή προς Χίτλερ και τον “ευκλεή ηρωικό στρατό του”, 10 Απριλίου 1941, από τον Επίσκοπο Πατάρων Μελέτιο και τον Δήμαρχο Αλεξανδρούπολης Αναστάσιο Πέντζο
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/04/14/meletios-pataron-epistoli-pros-hitler/
# Συμφωνία της Βάρκιζας, σαν σήμερα 12 Φεβρουαρίου 1945 – Ενα ανέκδοτο περιστατικό
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/02/12/varkiza-anekdoto-peristatiko/
# Το έβδομο συνέδριο του ΚΚΕ και το καταστατικό του 1945, όπως ψηφίστηκε στο συνέδριο, 1 έως 6 Οκτωβρίου 1945
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/03/09/to-ebdomo-synedrio-tou-kke/
# Εκλογές 1946, Νίκος Ζαχαριάδης προς τα κόμματα του “παλαιοδημοκρατικού Κέντρου”: Ελάτε να καταρτίσουμε μαζί εκλογικούς συνδυασμούς 50%-50%
http://xyzcontagion.wordpress.com/2013/10/13/zaxriadis-pros-kommata-kentrou/
# «Δεν μας φτάν’ η φτώχεια μας …», απάντησε η γιαγιά στον ΕΑΜικό αντιπρόσωπο
http://xyzcontagion.wordpress.com/2013/08/31/giagia-ftoxia-kommounismos/
# Yad Vashem – Ελληνες Δίκαιοι των Εθνών – 306 ονόματα – Greek Righteous Among the Nations – Honored by Yad Vashem [έως την 01 January 2010]
https://xyzcontagion.com/2011/02/16/yad-vashem/
# Γειά σας ταγματασφαλίτες, χωροφύλακες και χίτες
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/04/26/tagmatasfalites-xorofylakes-kai-xites/
# Ονομα: Μπαρμπαρούσης – Βαθμός: Ανθυπασπιστής (ΠΖ) – Μονάδα: …
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/07/29/mparmparousis/
# Καρατζαφέρης ο ΕΛΑΣίτης, ο “κομμουνιστοληστοσυμμορίτης ΕΑΜοβουργαροσλάβος ψειροκατσαπλιάς” μπάρμπας του Γεώργιου Καρατζαφέρη
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/03/02/karatzaferis-o-katsaplias/
# Ο Νικόλαος Χριστοφοράκος (πατέρας του Μιχάλη Χριστοφοράκου) στη δίκη των δωσιλόγων
https://xyzcontagion.com/2011/01/24/
# Οι Ελληνες κουΐσλιγκ – Ιωάννης Ράλλης – Το βιβλίο Γεώργιος Ράλλης – Ο Ιωάννης Δ. Ράλλης ομιλεί εκ του τάφου, 1947
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/02/22/oi-ellines-quisling-rallis/
# Οι Ελληνες κουΐσλιγκ – Κωνσταντίνος Λογοθετόπουλος – Ιδού η αλήθεια, 1948
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/02/20/oi-ellines-quisling-logothetopoulos/
# Οι Ελληνες κουΐσλιγκ – Γεώργιος Τσολάκογλου – Απομνημονεύματα, 1959
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/02/19/oi-ellines-quisling-tsolakoglou/
# Ενας καθηγητής, ο Ζουράρις, κι ένας δικηγόρος, ο Πλεύρης (αλλά τη δεκαετία του 1940, στην Κατοχή)
https://xyzcontagion.com/2011/01/28/
# Δημήτρης Γληνός – Τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο ΕΑΜ [Ο Ρήγας 1944]
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/02/17/dimitris-glinos-ti-einai-to-eam/
# Λάκης Σάντας (1922-2011): «Εμείς είμαστε δρακογενιά»
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/04/30/lakis-santas/
# Αντώνης Αγγελούλης (Βρατσάνος) – Βροντάει ο Ολυμπος, εκδόσεις “Γνώσεις”, 1944
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/02/24/aggelos-bratsanos/
# Νίκος Ζαχαριάδης – Το απόρρητο αυτοβιογραφικό του σημείωμα προς την ΚΕ του ΚΚΕ, 1946
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/12/14/nikos-zaxariadis-autobiography/
# Ενα νέο βιβλίο για τον Κώστα Καραγιώργη (Γυφτοδήμο) – Ο άνθρωπος, ο κομμουνιστής, ο δημοσιογράφος, ο αγωνιστής, το εξιλαστήριο θύμα
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/03/29/biblio-kostas-karagiorgis/
# Λεύκωμα Συλλογικό – “Θυσιαστήριο της Λευτεριάς, Πρωτομαγιά”, εκδόσεις Ο Ρήγας, 1945
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/03/16/lefkoma-syllogiko-protomagia/
# Σόλων Ν. Γρηγοριάδης – Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974, ή 12.141 ημέρες Ιστορίας
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/04/06/solon-grigoriadis-istoria/
# Βιβλίο “Η Ελλάδα 1936-44. Δικτατορία, κατοχή, αντίσταση”, Χάγκεν Φλάισερ & Νίκος Σβορώνος (επιμέλεια)
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/06/24/ellada-1936-44-fleischer-svoronos/
# The National Archives (TNA) “Special Operations Executive SOE + Greece” Kew’s collections + SOE in Greece basic bibliography
http://xyzcontagion.wordpress.com/2013/05/15/soe-greece/
# Δημήτρης Ψαρράς – Ζήλεψε τη δόξα του Μανιαδάκη, Ο βουλευτής του ΛάΟΣ Κυριάκος Βελόπουλος χέρι-χέρι με τον διαβόητο υπουργό του Μεταξά (άρθρο στην “Ελευθεροτυπία” 2011-10-09)
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/10/09/dimitris-psarras-zilepse-doxa-maniadaki/
# Δημήτρης Ψαρράς – Η κατοχή και οι «χούλιγκαν», Επεισόδια στο ποδόσφαιρο του 1944 (άρθρο στην “Ελευθεροτυπία” 2011-05-08)
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/05/08/dimitris-psarras-katoxi-kai-hooligan/
# Τάσος Κωστόπουλος – Απ’ τον πόλεμο στα «πεζοδρόμια» (άρθρο στην “Ελευθεροτυπία” 2011-01-30)
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/01/30/tasos-kostopoulos-dakrygona/
# Εκατό χρόνια φασιστικές οργανώσεις: Μικρή συμβολή στην περιοδολόγηση + Κάποιες σκέψεις για τις αιτίες της εκτίναξης της Χρυσής Αυγής
http://xyzcontagion.wordpress.com/2014/05/16/fasistikes-orgs-100-xronia/
# Σκηνή Δεύτερη #02: Ιούλιος 1964, ΕΚΟΦ, Εβραϊκή Συναγωγή, Παγκράτι (Από τις Εννιά συν μία άγνωστες ακτινογραφίες του ναζιστικού ζόμπι)
http://xyzcontagion.wordpress.com/2014/10/02/skini-02/
# Σκηνή Ενατη #09: Από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου στο Σήμερα, Connecting the dots (Από τις Εννιά συν μία άγνωστες ακτινογραφίες του ναζιστικού ζόμπι)
http://xyzcontagion.wordpress.com/2014/10/09/skini-09/
# Η Χρυσή Αυγή, το φασιστικό κρατικοπαρακράτος και οι κρυφές χρηματοδοτήσεις: Νέα στοιχεία – Εννιά συν μία άγνωστες σκηνές από την ιστορία της ελληνικής ακροδεξιάς που ρίχνουν φως στην άγνωστη Χρυσή Αυγή – Μια ακτινογραφία της μεταμφίεσης του ναζιστικού ζόμπι [Σειρά άρθρων: Χρυσή αυγή: Οσα θέλει να κρατήσει κρυφά #04]
http://xyzcontagion.wordpress.com/2014/10/11/kryfa-04-parakratos-nazistiko-zombi/
# Ενα χαμένο άγνωστο φιλμ – Πρόσφυγες του 1922, Σμύρνη, Αθήνα, Πειραιάς
http://xyzcontagion.wordpress.com/2011/04/10/xameno-film-1922-smyrni-athina-peiraias/
# Μια συγκλονιστική (αντιπολεμική) φωτογραφία που αξίζει εκατομμύρια λέξεις
http://xyzcontagion.wordpress.com/2012/08/31/mia-antipolemiki-fotografia/
Κλέων Νεμέας
9 Μαρτίου 2011 - 13:40
Λεπτό προς λεπτό, όλες οι συγκλονιστικές στιγμές του ειδεχθούς εγκλήματος στο Κοντομαρί Χανίων, στις 2 Ιουνίου 1941:
http://www.phpbbserver.com/pfor/viewtopic.php?t=1279&mforum=pfor
blackblogofcommunism
16 Απριλίου 2011 - 02:46
Στη σελίδα 17, στην πρώτη φωτογραφία, ο άντρας που φαίνεται στο κέντρο και σηκώνει το πόδι του, κατάφερε να ξεφύγει! Λίγα δευτερόλεπτα πριν αρχίσουν οι πυροβολισμοί άρχισε να τρέχει προς τα πίσω και χάθηκε καλυπτώμενος ίσως και απ’ τα σώματα των υπολοίπων. Έχει διασωθεί και το όνομα του αλλά αυτή τη στιγμή δεν το έχω πρόχειρο.
Κλέων Νεμέας
16 Απριλίου 2011 - 13:03
Εντυπωσιακό. Και δεν είναι καθόλου γνωστό.
blackblogofcommunism
18 Απριλίου 2011 - 14:59
Ναι ήταν ο μοναδικός που επέζησε. Το επίθετο του είναι Γαλάνης.
Επίσης, στη σελίδα 14 αυτός που μιλάει με τους Γερμανούς είναι κάποιος μεταφραστής που προσπαθεί να τους αλλάξει γνώμη…
Τέλος Χαρτοσήμου
12 Απριλίου 2012 - 02:45
Σε ένα σχόλιο στο liifo.gr σε άρθρο με φωτογραφίες από την Κατοχή (όπου ο συγκεκριμένος σχολιαστής έχει δίκιο για τη φωτογραφία με τον γερμανοτσολιά και τον κρεμασμένο, ότι δεν είναι δηλαδή από τα Γιάννενα).
http://www.lifo.gr/lifoland/magic-circus/8731?comments_page=2&comments_order=o#comments
Τέλος Χαρτοσήμου
5 Ιουνίου 2012 - 01:36
Σε σχόλιο
http://oiakxos.blogspot.gr/2012/05/blog-post_1376.html?showComment=1338276890633#c2684730172329719623
anna maria
9 Οκτωβρίου 2012 - 14:47
Βέβαια ο Βάσος Μαθιόπουλος υπήρξε και ολίγον… δοσίλογος επί Κατοχής…!
Τέλος Χαρτοσήμου
11 Οκτωβρίου 2012 - 12:57
Αναδημοσίευση:
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΣΚΕΨΗ “Η σκέψις,τα ποιήματα-βάρος περιττό.” Κ.Καρυωτάκης: Βιβλίο: Οι “Εικόνες Κατοχής” του Βάσου Μαθιόπουλου, και το ολοκαύτωμα στο χωριό Κοντομαρί Χανίων τον Ιούνιο του 1941.
http://logotexnia-ch.blogspot.gr/2012/08/1941.html
Γερμανικές δυνάμεις Κατοχής – Ολοκαυτώματα και Εκτελέσεις
http://stoxasmos-politikh.blogspot.gr/2014/09/blog-post_718.html
Omadeon
4 Δεκεμβρίου 2013 - 10:42
Εξαιρετικό άρθρο…
Μια και κάνω έρευνα όμως, για την περίοδο εκείνη, αυτές τις μέρες, θέτω υπ’ όψη σας και αυτό εδώ, περί Βάσου Μαθιόπουλου (και σχετικά με το σχόλιο 7 της Αννας Μαρίας)
http://historia-hellas.blogspot.gr/2012/07/blog-post_08.html
Μου φαίνεται αξιόπιστο, όπως και άλλα του ιδίου…
αλλά αγανάκτησα με τον… ύμνο του Σπύρου Μελά προς τον Ιωάννη Μεταξά, στο ίδιο εκείνο μπλογκ (που δεν γνωρίζω καλά ακόμη) (παρόλο που ο ύμνος δεν είναι φυσικά του ιδίου, του Κούκουνα).
Δεν παίρνω θέση περί Μαθιόπουλου, ούτε και αμφισβητώ το πολύτιμο εύρημά του που παρουσιάσατε εδώ.
Ισως και να κομίζω γλαύκα εις Αθήναις. Σας αφήνω να τα ψάξετε…